Pólšćina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
(ze strony „Pólska rěč” sposrědkowane)
Język polski
Pólšćina
kraje Pólska, USA, Kanada, Běłoruska,
Ukrainska, Čěska, Litawska,
Wuchodoeuropa - mjezy druhach Němska,
Brazilska, Awstralska
rěčnicy 50 milionow
znamjenja a klasifikacija
klasifikacija indoeuropske rěče
družina pisma łaćonski alfabet
oficielny status
hamtska rěč Pólska, Europska Unija
rěčne kody
ISO 639-1:

pl

ISO 639-2:

pol

ISO 639-3 (SIL):

pol

wikipedija
Přikład
Wótče naš
Ojcze nasz,
któryś jest w niebie,
święć się imię Twoje,
przyjdź królestwo Twoje,
bądź wola Twoja
jako w niebie, tak i na ziemi;
chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj
i odpuść nam nasze winy
jako i my odpuszczamy naszym winowajcom
i nie wódź nas na pokuszenie,
ale nas zbaw ode złego. Amen
Wobdźěłać
p  d  w

Pólšćina je zapadosłowjanska rěč. Wona je najbóle přiwuzna kašubšćinje, słowakšćinje, čěšćinje, hornjoserbšćinje a delnjoserbšćinje. Pólska rěč słuša k słowjanskim rěčam, do swójby indoeuropskich rěčow.

Pólsce rěči 50 mil. ludźi z toho w Pólskej wyše hač 39 mil.

Pólsce rěči so tež w Němskej, Litawskej, Běłoruskej, Zjednoćenych statach Ameriki, Ukrainskej a druhich krajach.

Prawopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Pólšćina ma 3 časy a 7 padow, hlej tabulka:

Pady w pólskej rěči
1. kto, co? mianownik nominatiw
2. kogo, czego? dopełniacz genitiw
3. komu, czemu? celownik datiw
4. kogo, co? biernik akuzatiw
5. z kim? z czym? narzędnik instrumental
6. o kim, o czym? miejscownik lokatiw
7. wołacz wokatiw

Dale znaje pólska rěč jednotu, mnohotu, ale tež zbytki duala su zachowane.

Pismo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Pólske pismiki s diakritikami:

ą ć ę ł ń ó ś ź ż
Ą Ć Ę Ł Ń Ó Ś Ź Ż

Narěče[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rěče a narěče srjedźo-wuchodnej Europy

W etniskej pólskej rěči so rozeznawaja:

  • język literacki (dialekt kulturalny)
  • narěče ludowe
  • měšćanske narěče (np. lwowska narěč, poznańska narěč, waršawska narěč)
  • gwary środowiskowe (np. grypsera)

Podstawowe dialekty pólskeje rěče su:

  • šleski (hlej tež: šleska rěč, gwara śląska)
  • wulkopólski (hlej tež: gwara poznańska)
  • małopólski (hlej tež: gwara krakowska, gwara podhalańska, gwara sądecka, gwara żywiecka, gwara łowicka)
  • mazowiecki (hlej tež: gwara białostocka)
  • chełmińsko-kociewsko-warmiński
  • północnokresowy
  • południowokresowy

Poza tymi podstawowymi dialektami eksistuja tež měšane dialekty, wosebje na wróćo dóstawanych teritorijach.


Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije