Kašubšćina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
kaszëbsczi jãzëk
Kašubšćina
kraje Pólska
region wokoło Gdańska
rěčnicy 50 000 – 200 000
znamjenja a klasifikacija
klasifikacija Indoeuropske rěče
Słowjanske rěče
Zapadosłowjanske rěče
Lechiske rěče
Pomoršćina
Kašubšćina
družina pisma łaćonski alfabet
rěčne kody
ISO 639-2: (B) csb (T) csb
ISO 639-3 (SIL):

csb

karta
Turistiska mapa w kašubskej rěči
wikipedija
Wobdźěłać
p  d  w

Kašubšćina je zapadosłowjanska rěč podobna pólšćinje a mortwej połobšćinje. Rěči so w Pólskej wokoło Gdańska (kašubsce Gduńsk, pólsce Gdańsk). Wona słuša k lechiskej skupinje zapadosłowjanskich rěčow.

Alfabet[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

aA ąĄ ãà bB cC dD eE éÉ ëË fF gG hH iI jJ kK lL łŁ mM nN ńŃ oO òÒ óÓ ôÔ pP rR sS tT uU ùÙ wW yY zZ żŻ

W tym njewustupjace w pólskej rěči:

  • ã [an] (IPA ã) (tzw. a z blewiązką)
  • é [yj] (IPA e) (tzw. e ze sztriszkã)
  • ë [e/a] (IPA ə) (tzw. "szwa")
  • ò [łe] (IPA ) (tzw. labializacëjô)
  • ô [o/e] (IPA œ/ɒ) (tzw. o z dakã)
  • ù [łu/łi] (IPA ɥi-wy).

Pismik u wšak so nimale kaž ü [u/i] wurjekuje.

Samsne kaž w pólšćinje su:

  • ą (IPA õ)
  • ł (IPA w) (přirunaj hornjoserbski ł)
  • ń (IPA ɲ) (= hornjoserbski ń)
  • w (IPA v) (přirunaj tež němski w)
  • ż (IPA ʒ) (přirunaj hornjoserbski ž)
  • cz (IPA ʧ) (přirunaj hornjoserbski č)
  • dz (IPA dz)
  • dż (IPA ʤ)
  • rz (IPA ʒ)
  • sz (IPA ʃ) (přirunaj hornjoserbski š)

Wosebitosće kašubskeje rěče[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Dźělne zdźerženje formy tart z prasłowjanskeho tărt:

  • gard "město", pólsce: gród (přirunaj hornjoserbski hród)
  • parmiń, pólsce: promień (přirunaj hornjoserbske promjo)

Zmjechčeny konsonant přez ar:

  • cwiardi, pólsce: twardy, (přirunaj hornjoserbski twjerdy)
  • czwiôrtk, pólsce: czwartek (přirunaj hornjoserbski štwórtk)

Pobrachowanje "pohibliweho" e:

  • pòrénk "ranje", pólsce: poranek
  • kùńc, pólsce: koniec (přirunaj hornjoserbski kónc)

Pobrachowanje zmjechčenjow konsonantow s,z,c,dz:

  • swiat, pólsce: świat (přirunaj hornjoserbski swět)
  • zëma, pólsce: zima (přirunaj hornjoserbska zyma)
  • zemia, pólsce: ziemia (přirunaj hornjoserbska zemja)

Přikład (Wótče naš)[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Òjcze nasz pò kaszëbskù

Òjcze nasz, jaczi jes w niebie,
niech sã swiãcy Twòje miono,
niech przińdze Twòje królestwò,
niech mdze Twòja wòlô
jakno w niebie tak téż na zemi.
Chleba najégò pòwszednégò dôj nóm dzysô
i òdpùscë nóm naje winë,
jak i më òdpùszcziwómë naszim winowajcóm.
A nie dopùscë na nas pòkùszeniô,
ale nas zbawi òde złégò. Amen

Někotre města a wsy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

W slědowacych městnach so Kašubšćinu rěča.

  • Gdańsk (Gduńsk),
  • Gdynia (Gdiniô),
  • Wejherowo (Wejrowò),
  • Puck (Pùck),
  • Lębork (Lãbòrg),
  • Bytów (Bëtowò),
  • Kartuzy (Kartuzë),
  • Kościerzyna (Kòscérzna)
  • Chojnice (Chòjnice)
  • Żukowo (Żukòwò)

Wobrazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wikisłownik
Wikisłownik
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije