Lisćina wotbagrowanych wsow we Łužicy

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Wuhladnišćo a wopomnišćo Rěpišćo blisko Złeho Komorowa
Za Bzesku jamu wotbagrowany hród Bzež blisko Lubnjowa

Lisćina wotbagrowanych wsow we Łužicy wobsahuje wsy, wjesne dźěle a kolonije w Hornjej a Delnjej Łužicy, kotrež buchu za wudobywanje brunicy we Łužiskim a Hornjołužiskim rewěrje, ale tež za twar rěčnych zawěrow dospołnje abo zdźěla dewastěrowane.

Prěnja wjes, kotraž bu wotbagrowana, běše Nowy Lubuš blisko Wojerec w lěće 1924. Wjetšina dewastěrowanych wsow ležeše w serbskim sydlenskim rumje.

Cyłkownje so dotal wjac hač 80 wjeskow a wjesnych dźělow dospołnje a 30 wsow zdźěla wotbagrowachu. Energijowy koncern Vattenfall planowaše hač do lěta 2042 wotbagrowanje Wótšowaša, Grabka a Keŕkojc za Janšojsku, Prožyma a dźěla Wjelceja za Wjelčansku kaž tež Rownoho, Miłoraza a Mułkec za Wochožansku jamu. Po planach noweho mějićela LEAG je wotbagrowanje Wótšowaša, Grabka, Kerkojc, Rownoho a Miłoraza wot měrca 2017 z blida.

Brunicowe jamy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wjesna mjeza Łakomeje w lěće 2007
IBA-terasy při něhdyšej Murjowskej jamje, hdźež nastanje Rański jězor
Žarnowski kanal wuchodnje Złeho Komorowa
Wottorhanje Rogowa blisko Baršća

Slědowace wulke brunicowe jamy we Łužicy wobstachu abo do dźensnišeho wobsteja:

Po kóncu wudobywanja buchu brunicowe jamy rekultiwěrowane resp. z wodu pjelnjene. Wjetšina tych nowych jězorow přisłuša Łužiskej jězorinje; wjacore buchu po wotbagrowanych wsach pomjenowane, kaž na přikład Parcowski jězor.

Rěčne zawěry[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Dewastěrowane městna[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

mjeno němsce połoženje lěto přesydlency jama přispomnjenki karta
Barak Vorberg juhozapadnje Lubnjowa
(karta)51.81611111111113.937777777778
1964 99 Bzež-wuchod wot 1957 dźěl gmejny Groźc-Barak
Berzdorf sewjerowuchodnje Bernstadta
(karta)51.07916666666714.927777777778
1969/1970 400 Berzdorf naposledk dźěl gmejny Schönau-Berzdorf auf dem Eigen
Bošac Boschwitz juhozapadnje Lubnjowa
(karta)51.84305555555613.876666666667
1960 Chóžyšća-sewjer wudwór Buchowa
Brjazynka Presenchen juhowuchodnje Łukowa
(karta)51.79805555555613.813333333333
1987/1988 55 Chóžyšća-juh wot 1950 gmejnski dźěl Chóžyšćow
Bukojna Buchwalde wuchodnje Kulowa
(karta)51.38138888888914.311111111111
1929/1932 350 Werminghoff I
Bukow Groß Buckow sewjerozapadnje Grodka
(karta)51.6114.331944444444
1984/1985 547 Wjelcej-juh
Bukowina Buchholz juhozapadnje Drjowka
(karta)51.64944444444414.112222222222
1964 261 Maliń
Bukowk Klein Buckow sewjerozapadnje Grodka
(karta)51.62833333333314.317222222222
1987/1988 180 Wjelcej-juh
Bukowka Bückgen južnje Ranja
(karta)51.57027777777814.028611111111
1988/1989 2510 Murjow z koloniju "Grube Ilse",
wot 1945 dźěl Ranja pod mjenom Rań-juh
Buschmühle sewjerozapadnje Kalawy
(karta)51.78166666666713.850277777778
1976/1977 15 Chóžyšća-juh wodowy młyn blisko Jazorow
Bzež Seese juhozapadnje Lubnjowa
(karta)51.79694444444413.943888888889
1969 390 Bzež-zapad
Čelno Tzschelln juhozapadnje Běłeje Wody
(karta)51.45277777777814.506666666667
1979 195 Wochozy
Dolań Dollan sewjerowuchodnje Wjelceje
(karta)51.59472222222214.260555555556
1988/1989 Wjelcej-juh wudwór Klěšnika
Dubrawa Dubrau zapadnje Wětošowa
(karta)51.78777777777814.004166666667
1988 94 Bzež-wuchod naposledk Kósojc
Gižkojce Geisendorf sewjerowuchodnje Nowych Wikow
(karta)51.61833333333314.175
2001 41 Wjelcej-juh zwosta jeničce kubło Gižkojce
Glichow Gliechow sewjerozapadnje Kalawy
(karta)51.77527777777813.8375
1978/1979 100 Chóžyšća-juh
Gora Bergheide (Gohra) juhowuchodnje Grabina
(karta)51.57777777777813.798888888889
1987/1988 170 Klěśišća-sewjer
Gozdź Haidemühl zapadnje Grodka
(karta)51.55611111111114.261944444444
2004/2010 662  2) Wjelcej-juh hač do 31. decembra 2005 gmejna we wokrjesu Sprjewja-Nysa,
nowa wjes leži sewjernje Grodka
Górki Göhrigk južnje Drjowka
(karta)51.627514.238333333333
1980 ? ewakuěrowane dla hórnistwowych škodow
Gózdź Gosda zapadnje Grodka
(karta)51.55666666666714.261388888889
1968/1969 130 Wjelcej-juh
Grabice Gräbendorf sewjerozapadnje Drjowka
(karta)51.6914.096944444444
1989 40 Grabice wot 1928 gmejnski dźěl Rědorja
Groźc Kückebusch južnje Lubnjowa
(karta)51.82138888888913.940833333333
1964 183 Bzež-zapad wot 1957 dźěl gmejny Groźc-Barak
Grünhaus južnje Grabina
(karta)51.55611111111114.261944444444
1975 50 Kleinleipisch wot 1929 dźěl města Grabin
Hněwsecy Nimschütz sewjernje Budyšina
(karta)51.21388888888914.456388888889
1972/1973 135 Rěčna zawěra Budyšin wot 1936 gmejnski dźěl Bórka
Chóšć Laasdorf sewjerozapadnje Drjowka
(karta)51.69027777777814.090833333333
1989 15 Grabice wot 1928 gmejnski dźěl Rědorja
Chusej Kausche južnje Drjowka
(karta)51.60777777777814.205555555556
1995 Wjelcej-juh
Jaseń Jessen zapadnje Grodka
(karta)51.55555555555614.287222222222
1972/1973 650 Wjelcej-juh
Jawora Groß Jauer sewjerowuchodnje Ranja
(karta)51.63888888888914.042777777778
1985/1986 54 Maliń wot 1928 gmejnski dźěl Stareje Darbnje
Jaworka Klein Jauer sewjerowuchodnje Ranja
(karta)51.63805555555614.057777777778
1985/1986 116 Maliń naposledk gmejnski dźěl Stareje Darbnje
Jazowa Jasua zapadnje Niskeje
(karta)51.35888888888914.564166666667
1987/1988 28 Bjerwałd
Josephsbrunn sewjerozapadnje Grodka
(karta)51.57527777777814.321111111111
1977/1978 100 Wjelcej-juh wot 1928 gmejnski dźěl Rajca
Kanjow Kaana juhozapadnje Niskeje
(karta)51.26194444444414.785833333333
1981 90 Rěčna zawěra Kwětanecy wot 1936 němske mjeno Reichendorf
wot 1950 gmejnski dźěl Němskich Jenkec
Kisylk Geißlitz wuchodnje Wojerec
(karta)51.43194444444414.453055555556
1960 150 1) Łaz gmejnski dźěl Radskeje, wot 1938 Łaza
Klěšnik Wolkenberg juhowuchodnje Drjowka
(karta)51.60666666666714.259166666667
1992/1993 172 Wjelcej-juh
Klingmühl juhowuchodnja Grabina
(karta)51.58805555555613.8125
1989 236 Klěśišća-sewjer wot 1930 dźěl Załhozdźa
Klinka Klinge zapadnje Baršća
(karta)51.75514.521111111111
1981 432 Janšojce
Kołpin Kolpen juhowuchodnje Wojerec
(karta)51.41166666666714.458888888889
1960 150 1) Łaz gmejnski dźěl Radskeje, wot 1938 Łaza
Kwětanecy Quitzdorf juhozapadnje Niskeje
(karta)51.27514.758333333333
1969/1970 200 Rěčna zawěra Kwětanecy
Łakoma Lakoma sewjerowuchodnje Choćebuza
(karta)51.79611111111114.3825
2006/2007 95 3) Choćebuz-sewjer gmejnski dźěl Rogozna, měšćanski dźěl Choćebuza
Łućo Merzdorf juhozapadnje Běłeje Wody
(karta)51.39444444444414.5375
1978/1979 182 Bjerwałd
Liškow Groß Lieskow sewjerowuchodnje Choćebuza
(karta)51.78333333333314.446388888889
1983/1984 255 Choćebuz-sewjer
Liškowk Klein Lieskow sewjerowuchodnje Choćebuza
(karta)51.77416666666714.433888888889
1986/1987 205 Choćebuz-sewjer wot 1974 gmejnski dźěl Liškowa
Lubuš Laubusch sewjerozapadnje Wojerec
(karta)51.47472222222214.151666666667
1940/1941 250 Erika
Małe Górki Klein Göhrigk južnje Drjowka
(karta)51.60916666666714.196944444444
1995/1996 19 Wjelcej-juh gmejnski dźěl Chuseje
Małsecy Malsitz sewjernje Budyšina
(karta)51.20694444444414.453611111111
1972/1973 155 Rěčna zawěra Budyšin wot 1936 gmejnski dźěl Bórka
Mały Borow Klein Bohrau sewjerozapadnje Baršća
(karta)51.78514.583055555556
1986/1987 20 Janšojce gmejnski dźěl Borowa
Mały Rjasnik Klein Briesnig sewjerozapadnje Baršća
(karta)51.78833333333314.573055555556
1987/1988 50 Janšojce gmejnski dźěl Rjasnika
Mochowc Mocholz južnje Běłeje Wody
(karta)51.39611111111114.714166666667
1993 56 Rychwałd wot 1938 gmejnski dźěl Štyri Dubow
Mosty Reichwalder Schäferei južnje Běłeje Wody
(karta)51.39722222222214.674166666667
1986 22 Rychwałd naposledk gmejnski dźěl Wunšowa
Neuberzdorf sewjerowuchodnje Bernstadta
(karta)51.07222222222214.898611111111
1989/1990 185 Berzdorf dźěl gmejny Schönau-Berzdorf auf dem Eigen
Njabodojce Nebendorf zapadnje Drjowka
(karta)51.65972222222214.089166666667
1975/1976 46 Maliń wot 1928 gmejnski dźěl Pricyna
Nowa Wjas Neudorf zapadnje Drjowka
(karta)51.66166666666714.06
1981/1982 15 Maliń wot 1822 gmejnski dźěl Pricyna
Nowy Łaz Neu-Lohsa wuchodnje Kulowa
(karta)51.37944444444414.390833333333
1943/1944 60 Werminghoff II
Nowy Lubuš Neu-Laubusch sewjerozapadnje Wojerec
(karta)51.45694444444414.153333333333
1924 125 Erika
Nydej Neida juhowuchodnje Wojerec
(karta)51.39055555555614.385555555556
1952/1953 90 Glückauf II wot 1938 gmejnski dźěl Łaza
Pakosnica Schadendorf južnje Běłeje Wody
(karta)51.39888888888914.64
1984/1985 31 Rychwałd wot 1924 gmejnski dźěl Wunšowa
Parcow Groß Partwitz wuchodnje Złeho Komorowa
(karta)51.52916666666714.148611111111
1969/1970 415 Škodow
Pódmokła Pademagk sewjerozapadnje Kalawy
(karta)51.78111111111113.829166666667
1975/1976 34 Chóžyšća-juh wot 1945 gmejnski dźěl Synjeńc
Publik Publick južnje Běłeje Wody
(karta)51.40833333333314.691666666667
1986 15 Rychwałd wot 1945 gmejnski dźěl Wunšowa
Radojz Radeweise sewjerozapadnje Grodka
(karta)51.61166666666714.3
1986 80 Wjelcej-juh
Radska Ratzen juhowuchodnje Wojerec
(karta)51.38333333333314.431944444444
1960 150 Łaz wot 1938 gmejnski dźěl Łaza
Rajc Roitz zapadnje Grodka
(karta)51.567514.316111111111
1977/1978 109 Wjelcej-juh
Rěpišćo Reppist sewjernje Złeho Komorowa
(karta)51.5514.016666666667
1986/1987 170 Murjow wot 1974 měšćanski dźěl Złeho Komorowa
Rogow Horno sewjerozapadnje Baršća
(karta)51.83305555555614.562777777778
2004/2005 350 Janšojce
Römerkeller sewjerozapadnje Rólan
(karta)51.54527777777813.815
1980 29 Klěśišća gmejnski dźěl Kósćerjowa
Rowna Rauno sewjernje Złeho Komorowa
(karta)51.53972222222213.999166666667
1983/1984 60 Murjow wot 1974 měšćanski dźěl Złeho Komorowa
Sćiwojce Stiebsdorf juhowuchodnje Łukowa
(karta)51.77416666666713.789722222222
1983 51 Chóžyšća-juh wot 1964 gmejnski dźěl Serbskeho Drjenowa
Sowje Sauo sewjerozapadnje Złeho Komorowa
(karta)51.5513.962777777778
1971 760 Murjow
Stary Lubolń Altliebel južnje Běłeje Wody
(karta)51.38638888888914.715
1995 Rychwałd gmejnski dźěl Rěčic
Šepšecy Schöpsdorf južnje Běłeje Wody
(karta)51.38888888888914.516666666667
1981 55 Bjerwałd wot 1975 gmejnski dźěl Łuća
Šiboj Scheibe wuchodnje Wojerec
(karta)51.44166666666714.354166666667
1986/1987 23 Šiboj wot 1938 gmejnski dźěl Roholnja, wot 1979 Běłeho Chołmca
Škodow Scado wuchodnje Złeho Komorowa
(karta)51.50333333333314.123055555556
1964 220 Košyna
Štotupk Stoßdorf juhowuchodnje Łukowa
(karta)51.83222222222213.824444444444
1963/1964 86 Chóžyšća-sewjer wot 1956 gmejnski dźěl Egsdorfa
Štyri Duby Viereichen južnje Běłeje Wody
(karta)51.39861111111114.732222222222
1989/1995 Rychwałd gmejnski dźěl Rěčic
dewastowane bu tež sydlišćo Zamosty
Tłukom Schönfeld juhozapadnje Lubnjowa
(karta)51.80861111111113.904444444444
1975 119 Bzež-wuchod wot 1974 gmejnski dźěl Dłopja
Tornow Tornow juhozapadnje Lubnjowa
(karta)51.81555555555613.869166666667
1968 364 Chóžyšća-sewjer
Tšadow Stradow sewjerozapadnje Grodka
(karta)51.60166666666714.302777777778
1983/1984 312 Wjelcej-juh
Tšawnica Tranitz wuchodnje Choćebuza
(karta)51.77111111111114.457222222222
1983/1984 174 Choćebuz-sewjer
Tšuckojce Straußdorf juhowuchodnje Drjowka
(karta)51.62333333333314.296944444444
1988 90 Wjelcej-juh wot 1968 gmejnski dźěl Radojza
Waninki Wanninchen juhowuchodnje Łukowa
(karta)51.78722222222213.7725
1986 25 Chóžyšća-juh wot spočatka 1930tych lět gmejnski dźěl Görlsdorfa (dźensniši měšćanski dźěl Łukowa)
Wischgrund sewjerozapadnje Rólan
(karta)51.52513.796666666667
1983 185 Klěśišća gmejnski dźěl Kósćerjowa
Woškalawa Kahnsdorf sewjerozapadnje Wětošowa
(karta)51.80694444444414.007777777778
1986/1987 120 Bzež-wuchod
Wórlica Hörlitz-Dorf zapadnje Złeho Komorowa
(karta)51.51305555555613.942777777778
1940 500 Marga
Wunšow Wunscha južnje Běłeje Wody
(karta)51.40194444444414.666666666667
1985 105 Rychwałd 1938-1945 gmejnski dźěl Publika, wot 1945 nawopak
Wusoka Weißagk sewjerozapadnje Baršća
(karta)51.76944444444414.555555555556
1985 321 Janšojce
Zamosty Zweibrücken sewjerozapadnje Niskeje
(karta)51.40361111111114.711111111111
1992-95 15 Rychwałd
Zasrjew Rosendorf juhozapadnje Wjelceje
(karta)51.54138888888914.124722222222
1972 340 4) Sedlišćo wot 1950 gmejnski dźěl Žarnowa
Žarnow (Wendisch) Sorno juhozapadnje Wjelceje
(karta)51.54694444444414.1
1971 340 4) Sedlišćo

Přispomnjenki: 1) Kisylk a Kołpin zhromadnje 2) staw z lěta 2001 3) staw z lěta 19934) Zasrjew a Žarnow zhromadnje

Zdźěla wotbagrowane[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Na dalšich městnach njemějachu so cyłe wsy wotbagrować, ale jenož jednotliwe wjesne dźěle.


mjeno němsce połoženje lěto přesydlency jama přispomnjenki
Bluń Bluno Wojerecy, sewjernje 1989 3 Sprjewiny doł-sewjerowuchod
Bobošojce Bahnsdorf Wjelcej, zapadnje 1965 20 Maliń wottorhanje dwórnišćoweje štwórće
Bórk Burg Wojerecy, sewjerowuchodnje ~ 1985 Šiboj wutwarki buchu wotbagrowane
Dešank Dissenchen Choćebuz 1984/1985 2 Choćebuz-sewjer
Drjenow Drehna Kalawa, zapadnje 1975 2 Chóžyšća-juh 1807–1945 a wot 1990 Fürstlich Drehna
Górice Göritz Drjowk, zapadnje 1977 njeznate Maliń
Gózd Gosda Baršć, zapadnje 1980 50 Janšojce
Grěšna Grießen Baršć, sewjernje 1989 12 Janšojce
Groźišćo Grötsch Picnjo, juhowuchodnje 1993 45 Janšojce
Chórice Göritz Wětošow, sewjerozapadnje 1986 10 Bzež-wuchod
Chóžyšća Schlabendorf Łukow, juhowuchodnje 1988/1989 15 Chóžyšća-juh
Klěśišća Klettwitz Zły Komorow, zapadnje 1963/1964 1200 Klěśišća
Łaz Laasow Kalawa, wuchodnje 1988 17 Grabice
Lěska Lieske Wjelcej, juhozapadnje 1962/1967 35 Sedlišćo wjesny dźěl Bobošojc
Lichterfeld Grabin, wuchodnje 1988/1989 160 Klěśišća-sewjer
Lipiny Lippen Kulow, wuchodnje 1961/1962 95 Łaz wjesny dźěl Łaza
Lubń Groß Lübbenau Lubnjow, južnje 1986 154 Bzež-wuchod
Lubochow Lubochow Wjelcej, sewjerozapadnje 1989 4 Maliń
Lutoboŕ Pulsberg Grodk 1975/1976 110 Wjelcej-juh měšćanski dźěl Grodka
Miłoraz Mühlrose Běła Woda, zapadnje 1966/1972 195 Wochozy dwójce; třeće a dospołne wotbagrowanje planowane
Móst Heinersbrück Picnjo, wuchodnje 1989 5 Janšojce
Murjow Meuro Zły Komorow, zapadnje 1965 20 Murjow
Němski Wosyk Deutsch Ossig južnje Zhorjelca 1990/1992 627 Berzdorf
Nowe Małsecy Neumalsitz Budyšin 1972/1973 55 Budyska rěčna zawěra
Olbersdorf Žitawa, juhozapadnje 1989 1288 Olbersdorf
Pricyn Pritzen Drjowk, zapadnje 1982/1983 188  1) Maliń
Rědoŕ Reddern Drjowk, zapadnje 1980 2 Maliń
Sedlišćo Sedlitz Zły Komorow 1962/1963 a 1986/1987 685 Sedlišćo a Murjow dwójce: 1962/1963 tak mjenowane sydlišćo při lěsnej kromje a 1986/1987 sydlišćo Anna-Mathilde
Stara Darbnja Altdöbern Rań, sewjernje 1983/1984 10 Maliń
Synjeńce Zinnitz Kalawa, sewjernje 1967/1973 a 1988 12 a 14 Chóžyšća-sewjer a Chóžyšća-juh dwójce
Šejkow Schipkau Rólany, sewjernje 1956/1964 2000 Klěśišća wottorhanje kolonije Vogelberg
Šlichow Schlichow Choćebuz 1975/1986 65 Choćebuz-sewjer
Trjebin Trebendorf Běła Woda, zapadnje 2008–20??   Wochozy přesydlenje wjesneho dźěla Zagora
Tři Žony Dreiweibern Wojerecy, wuchodnje 1985 10 Łaz
Wochozy Nochten Běła Woda, juhozapadnje 1987 130 Wochozy
Wownjow Oehna Budyšin 1972/1973 35 Budyska rěčna zawěra delni dźěl wsy a młyn při Sprjewi
Wórlica Hörlitz Zły Komorow, zapadnje 1940 a 1960 500 a 400 Marga a Murjow dwójce dźělnje wotbagrowana
Wótšowc Bischdorf Kalawa, sewjernje 1984 49 Bzež-wuchod
Zabrod Sabrodt Grodk, juhozapadnje 1952 a 1989 15 a 8 Sprjewiny doł a Sprjewiny doł-sewjerowuchod dwójce
Zły Komorow Senftenberg Zły Komorow 1958/1969 a 1983/1987 125 a 1700 mjeńše jamy wokoło Złeho Komorowa a Murjowska jama gmejnskej dźělej Rowna a Rěpišćo přez Murjowsku jamu wotbagrowanej
Žylowk Merzdorf Choćebuz 1984/1985 16 Choćebuz-sewjer měšćanski dźěl Choćebuza

přispomnjenka: 1) kónc 1988

Literatura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Frank Förster: Verschwundene Dörfer im Lausitzer Braunkohlenrevier. [=Spisy Serbskeho instituta 8] Wobdźěłane a rozšěrjene wudaće, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2014, ISBN 978-3-7420-1623-2.
  • Archiv verschwundener Orte Forst/Horno: Dokumentation bergbaubedingter Umsiedlung. 2010.

Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije