Wochozy
| |||||
| gmejna: | Hamor | ||||
| zagmejnowanje: | 1994 | ||||
| wjesny předstejićer: | Mario Weier | ||||
| wobydlerstwo: | 235 (30. nowembra 2020)[1] | ||||
| přestrjeń: | 36,4 km² | ||||
| wysokosć: | 129 metrow n.m.hł. | ||||
51.43138888888914.598888888889129
| |||||
| póstowe čisło: | 02943 | ||||
| předwólba: | 035774 | ||||
| wotwodźene słowa: |
| ||||
 Cyrkej we Wochozach | |||||
wikidata: Wochozy (Q162561)
| |||||
Wochozy (němsce Nochten) su wjes na sewjeru sakskeho wokrjesa Zhorjelc, kotraž słuša ke gmejnje Hamor. Leža 129 m nad mórskej hładźinu a maja 235 wobydlerjow.[2] Njedaloko wsy namaka so Wochožanska jama, za kotruž bu połojca wsy wotbagrowana. Nadregionalnje znaty je Wochožanski park błudźenkow při sewjernej kromje wsy.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Nawsowc naspomni so prěni raz pisomnje wokoło lěta 1400 jako Ochoze a podsteješe přez lětstotki Mužakowskemu stawowemu knjejstwu.[3]
Wochožanska ewangelska cyrkej bě hač do lěta 1588 filialna cyrkej Jabłońca a podsteješe wot tutoho lěta Čelnjanskej wosadźe. Wot lěta 1627 bě wona z wosadnej cyrkwju Wochožansko-Čelnjanskeje wosady. Cyrkej je nutřka wupyšena z hrónčkami w serbskej a němskej rěči. Bogumił Šwjela bě tu wot 1908 do 1913 z wikarom. Hišće 1925 zwěsći Rózborski superintendent Nay w swojej rozprawje, zo bě serbska Boža słužba wo wjele lěpje wopytana hač němska a wosebje młodźina so jeničce na serbskej wobdźěleše.[4] Hižo pjeć lět pozdźišo pak rysowaše bóle pesimistiski wobraz.
Drjewjana farska bróžnja, tak mjenowana „Šwjelowa bróžnja“, pochadźa z lěta 1817. Wona je jenička zdźeržana kładźita bróžnja we Wochozach a jedne z najstaršich twarjenjow we wsy.
1952 wotmě so Serbski ewangelski cyrkwinski dźeń we Wochozach.
Wobydlerstwo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]We 1880tych lětach měješe wjes po Mukowej statistice cyłkownje 392 wobydlerjow, z nich 390 Serbow a jenož dwaj Němcaj.[5] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot hišće 77,2 %.[6]
W lětomaj 1987/88 dyrbješe so połojca wobydlerstwa přesydlić dla planowaneho wotbagrowanja sewjerneho dźěla Wochoz za Wochožansku brunicowu jamu. Ličba wobydlerstwa spadny wot 545 w lěće 1964 na jenož hišće 274 w lěće 1990. Tež Wochožanski kěrchow bu přeměstnjeny.
Wosobiny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Michał Raca (1657–1730) – farar a přełožer cyrkwinskich knihow; 1687–90 we Wochozach
- Handrij Rheniš (1731–1805) – farar a spisaćel; 1752–78 we Wochozach
- Jan Bohumił Junghänel (1753–1810) – farar a ludowědnik; 1783–1807 we Wochozach
- Jan Łahoda (1801–71) – farar a kulturny prócowar; 1827–32 we Wochozach
- Bogumił Šwjela (1873–1948) – farar, rěčespytnik, publicist a sobuzałožer Domowiny; 1908–13 wikar we Wochozach
Hlej tež
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ staw: 30. nowembra 2020; Podaća Hamorskeje gmejny na swojej webstronje
- ↑ 30. nowembra 2020; Podaća Hamorskeje gmejny na swojej webstronje
- ↑ Wochozy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ přir. Edmund Pech: Ein Staat – eine Sprache? [=Spisy Serbskeho instituta 56], LND, Budyšin 2012, str. 82
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 119. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 255. [588 wobydlerjow, z nich 263 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 86 z pasiwnymi, 105 serbskich dźěći a młodostnych, 134 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Wochozy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow