Grabin
| němsce | Finsterwalde | |
| ||
| Wopon | ||
|---|---|---|
| ||
| Zakładne daty | ||
| stat |  Němska
| |
| zwjazkowy kraj |  Braniborska
| |
| wokrjes | Łobjo-Halštrow | |
| wysokosć | 108 metrow n.m.hł. | |
| přestrjeń | 77,2 km² | |
| wobydlerstwo | 15.864 (31. dec 2023)[1] | |
| hustosć zasydlenja | 205 wob. na km² | |
| póstowe čisło | 03238 | |
| předwólba | (+49) 03531 | |
| awtowa značka | EE, FI, LIB | |
| Politika a zarjadnistwo | ||
| adresa | Schloßstraße 7 / 8 03238 Finsterwalde | |
| webstrona | finsterwalde.de | |
| Połoženje w Braniborskej | ||
 | ||
wikidata: Grabin (Q588905)
| ||
Grabin (němsce Finsterwalde)[2] je delnjołužiske město w braniborskim wokrjesu Łobjo-Halštrow.
Městačko leži w zapadnym dźělu Delnjeje Łužicy mjez Ranjom na wuchodźe a Dobrjoługom na zapadźe. Přez město wjedźe zwjazkowa dróha 96. Do měšćanskeho teritorija słuša tež wulki teren něhdyšich brunicowych jamow južnje města.
Grabin naspomni so prěni raz w lěće 1282 jako Vynsterwalde. W lěće 1301 pisa so we wopismje prěni raz wo městačku abo znajmjeńša wo sydlišću blisko hrodu (oppidum et castrum). Bjezdwěla jako město naspomni so Grabin hakle w dokumenće z lěta 1336, hdźež rěka wone Duisterenwalde.
Po swojej prěnjotnej strukturje bě Grabin typiske městačko kolonistow wuchodnje Łobja. W prawym kuće twarjene hasy tworjachu štyriróžkate štwórće kołowokoło poměrnje wulkeho torhošća. Sydlišćo ležeše sewjernje stareho hrodu a njeměješe same žanu murju, ale drjewjane palizady a měšćanske hrjebje kaž tež wrota.
Wobydlerjo Grabina běchu prěnjotnje zwjetša měšćanscy ratarjo. Połoženje při wuznamnych wikowanskich pućach z Lipska pŕez Torhow a Grodk do Wrócławja (Delnja dróha) a wotbóčce do Jutroboha dowoleše tež wobdźělenje na wikowanju. Najebać zasydlenja němskich sydlerjow wot 13. lětstotka wosta wobchadna rěč wjetšiny w Grabinje hišće hač do zažneho 18. lětstotka delnjoserbšćina, we wokolnych wjeskach zdźěla samo hač do kónca 18. lětstotka.[3]
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Ludnosć w Braniborskej po gmejnach dnja 31. decembra 2023 na statistik-berlin-brandenburg.de
- ↑ Filip Jakubaš: Hornjoserbsko-němski słownik. Domowina, Budyšin 1954, str. 106.
- ↑ Frido Mětšk: Zur Frage der ehemaligen sorbischen Bevölkerung des meißnischen Amtes Finsterwalde. W: tóns., Studien zur Geschichte sorbisch-deutscher Kulturbeziehungen. LND, Budyšin 1981, str. 177–195, tu str. 190.
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Grabin – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Dobrjoług-Góstkow (Doberlug-Kirchhain) | Falkenberg nad Halštrowom | Fichtwald | Gorden-Stoporsk (Gorden-Staupitz) | Grabin (Finsterwalde) | Großthiemig | Gröden | Groźišćo (Sonnewalde) | Heideland | Herzberg nad Halštrowom | Hirschfeld | Hohenbucko | Kremitzaue | Krynica (Crinitz) | Lebusa | Mašow (Massen) | Merzdorf | Mühlberg nad Łobjom | Pleso (Plessa) | Rědorski kraj (Röderland) | Rückersdorf | Rukow (Bad Liebenwerda) | Schönborn | Schönewalde | Schraden | Sliwin (Schlieben) | Swětłe-Šachlejce (Lichterfeld-Schacksdorf) | Šydłow (Schilda) | Trjebicy (Tröbitz) | Uebigau-Wahrenbrück | Wikow (Elsterwerda) | Wysoki Lubuš (Hohenleipisch) | Załhozdź (Sallgast)