Braniborska

Braniborska
Wopon	Chorhoj
Zakładne daty
stolica	Podstupim
přestrjeń	29.479 km²
wobydlerstwo	2.581.667 (31. dec 2023)
hustosć wobydlerstwa	88 wob. na km²
oficialne websydło	brandenburg.de
Politika
ministerski prezident	Dietmar Woidke (SPD)
knježace strony	SPD, BSW
strony w parlamenće; (88 sydłow)	SPD 32; AfD 30; BSW 14; CDU 12
poslednje wólby	22. septembra 2024
přichodne wólby	2029
Zastupjerjo w; Zwjazkowej radźe	4
	karta
	Karta

52.3613.01

Koordinaty: 52° 22′ S, 13° 1′ W

Braniborska (němsce Brandenburg, delnjoserbsce Bramborska, delnjoněmsce Brannenborg) je zwjazkowy kraj na wuchodźe Němskeje z 2,5 milionami wobydlerjow. Stolica je Podstupim.

Geografija

Braniborska mjezuje z Mecklenburgsko-Předpomorskej na sewjeru, z Pólskej při Wódrje na wuchodźe, ze Sakskej na juhu, ze Saksko-Anhaltskej na zapadźe a z Delnjeje Sakskej na sewjerozapadźe nad rěku Łobjo.

W Braniborskej je wjace hač 3.000 jězorow.

Najwyša hora zwjazkoweho kraja je Kutschenberg (201 m), kotryž so blisko sakskeje hranicy pola Wótranja nadeńdźe.

Rěki

Slědowace rěki so Braniborskeje dótkaja abo zdźěla abo dospołnje přez Braniborsku běža:

Města

Slědowace města su najwažniše w Braniborskej:

Podstupim
Choćebuz (delnjoserbsce: Chóśebuz)
Frankobrod nad Wódru
Branibor (Brandenburg/Havel)
Bernau pola Berlina
Eberswalde
Eisenhüttenstadt
Falkensee

Přibor (Fürstenwalde/Spree)
Hennigsdorf
Parsk (Königs Wusterhausen)
Neuruppin
Oranienburg
Rathenow
Schwedt
Zły Komorow
Grodk
Strausberg

Stawizny

Braniborska bu w lěće 1991 jako kraj znowazałožena, po tym zo bě hižo raz wot 1945 do 1952 eksistowała. W lěće 1952 wotstronichu so pak kraje w Němskej demokratiskej republice a město toho wutworichu so wobwody Podstupim, Frankobrod nad Wódru a Choćebuz.

Ministerscy prezidenća po přewróće běchu Manfred Stolpe (1990–2002), Matthias Platzeck (2002–2013) a Dietmar Woidke (wot 2013, wšě SPD).

Města a gmejny

Braniborska je rozrjadowana do 420 gmejnow, mjez nimi 112 městow, z kotrychž su města Branibor, Choćebuz, Frankobrod nad Wódru a Podstupim bjezwokrjesne.

Wokrjesy a jich stolicy

W Braniborskej su slědowace wokrjesy.

Barnim, Eberswalde (BAR)
Dubja-Błóta, Lubin (Błóta) (LDS, Dahme-Spreewald)
Łobjo-Halštrow, Herzberg nad Halštrowom (EE, Elbe-Elster)
Habolski kraj, Rathenow (HVL, Havelland)
Markowsko-Wódrjanski kraj, Seelow (MOL, Märkisch-Oderland)
Hornja Habola, Oranienburg (OHV, Oberhavel)
Hornje Błóta–Łužica, Zły Komorow (OSL, Oberspreewald-Lausitz)

Wódra-Sprjewja, Bezkow (LOS, Oder-Spree)
Ostprignitz-Ruppin, Neuruppin (OPR)
Podstupim-Srjedźna marka, Bělsko (PM, Potsdam-Mittelmark)
Prignitz, Perleberg (PR)
Sprjewja-Nysa, Baršć (SPN, Spree-Neiße)
Teltow-Fleming, Łukowc (TF)
Uckermark, Přibysław (UM)

Krajny sejm

W sedmym braniborskim sejmje z cyłkownje 88 městnami je šěsć stronow zastupjenych: SPD (25 městnow), AfD (23), CDU (15) Zwjazk 90/Zeleni (10), Lěwica (10) a Braniborske zjednoćene byrgarske hibanja/Swobodni wolerjo (BVB/FW, 5 městnow). Poslednje wólby běchu dnja 1. septembra 2019; přichodne budu w lěće 2024.

Po wólbach 2019 tworichu SPD, CDU a Zwjazk 90/Zeleni prěni raz w Braniborskej tak mjenowanu kenijasku koaliciju pod ministerskim prezidentom Dietmar Woidke (SPD).