Słowakšćina
kraje | Słowakska, USA, Kanada, Wojwodinska, Madźarska, Rumunska, Čěska, Awstralska, Ukraina, Chorwatska, Zapadna Europa | |
rěčnicy | 6 milionow | |
znamjenja a klasifikacija | ||
---|---|---|
klasifikacija | indoeuropske rěče | |
družina pisma | łaćonski alfabet | |
oficielny status | ||
hamtska rěč | Słowakska, Europska Unija | |
rěčne kody | ||
ISO 639-1: |
sk | |
ISO 639-2: | (B) slo | (T) slk |
ISO 639-3 (SIL): | ||
wikipedija | ||
Słowakšćina je zapadosłowjanska rěč, kotraž so hłownje wot Słowakow rěči. Wona je najbóle přiwuzna čěšćinje, hornjoserbšćinje, delnjoserbšćinje, pólšćinje a kašubšćinje. Słowakska rěč słuša k słowjanskim rěčam, do swójby indoeuropskich rěčow.
Słowaksce rěči cyłkownje něhdźe šěsć milionow ludźi, z toho w Słowakskej samej pjeć milionow.
Słowaksce rěči so tež w Čěskej, Zjednoćenych statach Ameriki, Kanadźe, Madźarskej, Rumunskej a Serbiskej.
Zakład za dźensnišu słowaksku spisownu rěč běše dźěło rěčespytnika a politikarja Ľudovíta Štúra w 1840tych lětach.
Wurjekowanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wurjekowanje słowakskich zwukow | Wurjekowanje w hornjoserbšćinje z přikładami | |||
---|---|---|---|---|
á, é, í, ó, ú, ý | [aː], [ɛː], [iː], [ɔː], [uː], [iː] | dołhe a, e, i, o, u, i | áno, pekné, slovník, móda, kultúra, nový | |
ä | [æ] oder [ɛ] | jara wotewrjene e abo prosće ä | päť | někak kaž Kälte w sewjeroněmčinje |
ô | [u̯o] | uo | stôl | hromadźe rěčane uo, diftong |
c | [ʦ] | c | ceruzka | cuzy |
dz | [ʣ] | spěwny dz, z | medza | pólska miedza "mjeza" |
č | [ʧ] | č | slečna | čěšćina |
dž | [ʤ] | dž | džem | |
s | [s] | s | slovník | słownik |
z | [z] | z | zošit | za |
š | [ʃ] | š | škola | šula |
ž | [ʒ] | ž | žena | žona |
ď | [ɟ], [dʲ] | palatalny (mjechki) d | ďakujem | |
ť | [c], [tʲ] | palatalny (mjechki) t | robiť | někak kaž w němskim Katja |
ň | [ɲ], [nʲ] | ń, nj | deň | dźeń |
ľ | [ʎ], [lʲ] | palatalny (mjechki) l | učiteľ | kaž gli... w italšćinje abo ll w europskej kontinentalnej španišćinje |
l | [ɫ] | twjerdy l | neutral | l ze sylnje zniženej jazykowej srjedźiznu (podobnje kaž w mnoholičbnych němskich dialektach, na př. šwicarska němčina abo Kölsch (narěč města Köln nad Rynom) |
r | [r] | přez jazykowy kónčk | ryba | ryba |
v | [v] | spěwny w | váza | němski w (Wasser) |
wuchodosłowjanske rěče: | běłorušćina - rušćina - rusinšćina - rutenšćina † - stara wuchodosłowjanšćina † - stara Nowgorodska narěč† - ukrainšćina - zapadopolešćina |
zapadosłowjanske rěče: | čěšćina - lešon kenaan † - lachšćina - pólšćina - połobšćina † - pomoršćina (kašubšćina, słowinšćina †) - serbšćina (delnjoserbšćina - hornjoserbšćina - wuchodoserbske dialekty †) - słowakšćina - šlešćina |
južnosłowjanske rěče: | bołharšćina (Banatska bołharšćina) - bosnišćina - chorwatšćina (Hrodowska chorwatšćina, molišćina) - čornohóršćina - makedonšćina - serbišćina - słowjenšćina (prekmuršćina, rezijanšćina) - starocyrkwinosłowjanska rěč † |
konstruowane słowjanske rěče: | Glagolica - Lydnevi - Mezislovanska - Mjezysłowjanšćina - Proslava - Ruslavsk - Slovio |
fiktiwne słowjanske rěče: | Mrezisk - Seversk - Sevorian - Skuodian - Slavisk - Slavëni - Vozgian - Wenedyk |
druhe: | prasłowjanšćina † |
† mortwe |
bołharšćina | čěšćina | danšćina | estišćina | finšćina | francošćina | grjekšćina | iršćina | italšćina | jendźelšćina | letišćina | litawšćina | madźaršćina | maltašćina | němčina | nižozemšćina | pólšćina | portugalšćina | rumunšćina | słowakšćina | słowjenšćina | španišćina | šwedšćina