Čěska
|
|
| hesło Pravda vítězí | |
| zakładne daty: | |
| swójske mjeno | Česká republika |
| stolica | Praha |
| přestrjeń | 78.866 km² |
| wobydlerstwo | 10.879.069 (2024)[2] |
| hustosć | 137,9 wob./km² |
| forma knježerstwa | republika |
| hłowa stata | Petr Pavel (wot 2023) |
| šef knježerstwa | ministerski předsyda Petr Fiala (wot 2021) |
| měna | čěska króna |
| hamtska rěč | čěšćina |
| hymna | Kde domov můj? |
| narodny swjatk | 28. oktobra (wozjewjenje čěskosłowakskeje njewotwisnosće 1918) |
| časowe pasmo | UTC+1 |
| njewotwisnosć | 1. januara 1993 wot Čěskosłowakskeje |
| Top Level Domain | .cz |
| telefon | +420 |
| awtowa značka | CZ |
| Połoženje Čěskeje w Europje | |
 | |
Čěska (čěsce Česko, hamtsce Česká republika, Čěska republika) je nutřkokrajny stat z nimale 11 milionow wobydlerjemi w srjedźnej Europje.
Susodne kraje su na zapadźe Němska, na sewjeru Pólska, na wuchodźe Słowakska a na juhu Awstriska. Čěska nasta přez rozdźělenje Čěskeje a Słowakskeje federatiwneje republiki dnja 1. januara 1993. Wona wobsteji ze stawizniskich regionow Čechi, Morawa a Šleska.
Čěska stolica je Praha.
Geografija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Čěska je na třoch stronach wobdata wot horinskich rjećazow Šumawy, Rudnych horin, Łužiskich horin a Kyrkonošow. Najwyši wjeršk je Sněžka w Kyrkonošach z 1602 metrami. Najwjetšej rěce stej Łobjo a Wołtawa, dalše wuznamne rěki su Wódra, Morawa a Wohra.
Najwjetše města
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]| město | wobydlerstwo (2023)[3] |
|---|---|
| Praha | 1.357.326 |
| Brno | 396.101 |
| Ostrava | 283.504 |
| Pilzeń (Plzeň) | 181.240 |
| Liberec | 107.389 |
| Wołomuc (Olomouc) | 101.825 |
| Čěske Budźejowicy (České Budějovice) | 96.417 |
| Hradec Králové | 93.506 |
| Pardubicy | 92.149 |
| Wusće (Ústí nad Labem) | 91.963 |
Rjadowanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wot lěta 2000 wobsteji Čěska republika ze 14 krajow.
| wobwod | wobwodne město | wobydlerstwo[4] |
|---|---|---|
| Hlavní město Praha | Praha (A) | 1.385.646 |
| Jihočeský (C) | Čěske Budźejowicy (České Budějovice) | 652.972 |
| Jihomoravský (B) | Brno | 1.225.071 |
| Karlovarský (K) | Karlowe Wary (Karlovy Vary) | 293.139 |
| Královéhradecký (H) | Hradec Králové | 555.209 |
| Liberecký (L) | Liberec | 449.079 |
| Moravskoslezský (T) | Ostrava | 1.184.320 |
| Olomoucký (M) | Wołomuc (Olomouc) | 631.319 |
| Pardubický (E) | Pardubicy (Pardubice) | 529.149 |
| póstowe čisłoeňský (P) | Pilzeń (Plzeň) | 610.995 |
| Středočeský (S) | Praha | 1.457.956 |
| Ústecký (U) | Wusće (Ústí nad Labem) | 808.255 |
| Vysočina (J) | Jihlawa (Jihlava) | 516.913 |
| Zlínský (Z) | Zlín | 579.046 |
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ ČSÚ: Obyvatelstvo
- ↑ [1]
- ↑ Český statistický úřad – Ličby wobydlerstwa čěskich gmejnow dnja 1. januara 2023 (PDF; 602 KB)
- ↑ staw: 1. julija 2024; Počet obyvatel v regionech soudržnosti, krajích a okresech České republiky k 1. 7. 2024 (online). Český statistický úřad.
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Čěska – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Awstriska | Belgiska | Bołharska | Cypernska | Čěska | Danska | Estiska | Finska | Francoska | Grjekska | Chorwatska | Irska | Italska | Letiska | Litawska | Luxemburgska | Madźarska | Malta | Němska | Nižozemska | Portugalska | Pólska | Rumunska | Słowakska | Słowjenska | Španiska | Šwedska
Kandidaty: Čorna Hora | Serbiska | Sewjerna Makedonska | Turkowska
Staty
• Albanska • Andorra • Awstriska • Belgiska • Běłoruska • Bołharska • Bosniska a Hercegowina • Čěska republika • Čorna Hora • Danska • Estiska • Finska • Francoska • Grjekska • Chorwatska • Irska • Islandska • Italska • Letiska • Liechtenstein • Litawska • Luxemburgska • Madźarska • Malta • Moldawska • Monaco • Němska • Nižozemska • Norwegska • Pólska • Portugalska • Rumunska • Ruska1 • San Marino • Serbiska • Sewjerna Makedonska • Słowakska • Słowjenska • Španiska • Šwedska • Šwicarska • Turkowska1 • Ukraina • Vatikanske město • Zjednoćene kralestwo
Zwadne teritorije: Kosowo • Podnisterska
Druhe teritorije: Åland • Baskiska • Bretanja • Ferejske kupy • Friziska • Friulska • Gagauska • Galicija • Gibraltar • Guernsey • Jendźelska • Jersey • Katalanska • Korniska • Łužica • Man • Sewjerna Irska • Svalbard • Šotiska • Waliziska
1 Leži zdźěla w Aziji.