Minakałska cyrkej

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Minakałska cyrkej

Minakałska cyrkej je ewangelsko-lutherska cyrkej w Minakale w Budyskim wokrjesu. Wona słuži ewangelskej wosadźe Minakał-Łupoj w cyrkwinskim wobwodźe Budyšin-Kamjenc ewangelskeje krajneje cyrkwje w Sakskej. Hač do 20. lětstotka je so tu tež serbsce prědowało.

Minakałski kěrchow z někotrymi historiskimi narownymi pomnikami nadeńdźe so zapadnje cyrwkje. Hišće w 1960tych lětach namakachu so tu wjele drjewjanych křižow ze serbskim napisom, kiž njejsu so wobchowali. Pomnik za padnjenych Prěnjeje swětoweje wójny steji při kěrchowskich wrotach při južnym boku cyrkwje a nima serbski napis.

Ewangelska cyrkej w Minakale steji jako kulturny pomnik pod škitom.

Wot lěta 2022 słuša Minakałsko-Łupjanska wosada zhromadnje z Njeswačidłom, Rakecami, Chwaćicami a Klukšom k wulkowosadźe Hornjołužiska hola a haty.

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Minakałska cyrkej je so w prěnjej połojcy 14. lětstotka załožiła. Dźensniši twar pochadźa z lětow 1856/57, jako bu cyła cyrkej znowa natwarjena.

Wosada[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Do Minakałskeje wosady słušeja wjeski Droby, Hat, Chróst, Łomsk, Lipič, Njeradk, Psowje a Wjesel kaž tež wudwór Bukowka. Do załoženja Łupjanskeje wosady 1879 běchu tež Łupoj a Łupjanska Dubrawka kaž tež ewangelska diaspora w Bronju do Minakała zafarowani.

Hač do lěta 1823 słušachu nimo toho tež Manjow, Rudej a Tranje do Minakałskeje wosady, kotrež běchu pak po Wienskim kongresu k Pruskej přešli. Z praktiskich přičin přerjadowachu so tute do Wujězdźanskeje wosady.

W lěće 1960 wotmě so Serbski ewangelski cyrkwinski dźeń w Minakale.

Fararjo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

doba mjeno ródna wjes žiwjenske daty přispomnjenja
1641–1648 Jurij Ludovici Bukojna 1619–73
1710–1727 Jan Langa Palow 1669–1727
1744–1770 Jan Bjenada Budyšin 1715–1800 do toho w Delnim Wujězdźe, po tym w Klukšu
1770–1773 Jan Bohachwał Contius Delnja Łužica do toho w Hauswaldźe, po tym we Wojerecach
1774–1823 Jan Nowak Chorice (?) 1745–1825 do toho pomocny prědar w Tućicach
1823–1861 Pětr Guda Kózło 1792–1865 do toho diakon w Njeswačidle
1861–1888 Józef Prawosław Kordina Chvalkovice, Čěska 1819–1888 do toho arcydiakon we Wojerecach
1888–1891 Jan Jurij Handrik
(Johann Georg Handrick)
Kubšicy 1860–1946 do toho w Michałskej wosadźe (2. městno); po tym w Husce
1891–1928 Karl August Sickert Delni Wujězd 1862–1928 do toho w Ketlicach (2. městno)
1929–1935 Bohuměr Rejsler
(Gottfried Hermann Rösler)
Mittweida 1902–1968 złoži 1935 zastojnstwo; po wójnje w Budestecach
1935–1940 Gerat Lazar
(Ernst Gerhart Laser)
Hirschfelde 1910–1992 1940 wuhnaty do Jöhstadta
1940–1947 Erhard Pfeiffer Mylau 1910– poslednje lěta we wójnje resp. wójnskej jatbje
1947–1950 Ernst Wjezar Bart 1890–1959 do toho w Hodźiju; po tym w Michałskej wosadźe
1950–1957 Hendrich Bamž
(Heinrich Pabst)
1915–1957 zemrěł na leukemiju
1958–1995 Werner Feustel Liebstadt † 2001 1995 na wuměnk
2023– Claudia Matthes

Z Wernerom Feustelom poda so w lěće 1995 posledni serbskorěčny farar Minakałskeje wosady na wuměnk. Wón bě serbšćinu pola superintendenta Gerharda Wirtha nawuknył.[1]

Wobrazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Literatura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Cornelius Gurlitt: Milkel. W: Beschreibende Darstellung der älteren Bau- und Kunstdenkmäler des Königreichs Sachsen. 31. Zwjazk: Amtshauptmannschaft Bautzen (I. Teil). C. C. Meinhold, Dresden 1908, str. 153–160.

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Pawoł Wirth: Dopomnjenki na fararja Wernera Feustela-Minakałskeho. W: Pomhaj Bóh čo. 6/2011, str. 8

Wotkazaj[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Ewangelska cyrkej w Minakale – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
51.29794314.457909
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije