Psowje

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Psowje
Oppitz
Połoženje Psowjow na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Psowjow na karće Hornjeje Łužicy
DEC
Połoženje Psowjow
Połoženje Psowjow
gmejna: Rakecy
zagmejnowanje: 1994
wobydlerstwo: 202 (31. decembra 2022)[1]
wysokosć: 138 metrow n.m.hł.
51.30388888888914.4175138
póstowe čisło: 02699
předwólba: 035931
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Psowjan/ka
adjektiw:
Psowjanski
skłonowanje:
Psowjow, Psowjam, Psowje, Psowjami, w Psowjach
Stary Psowjanski hosćenc, w kotrymž so Handrij Zejler a Korla Awgust Kocor w lěće 1844 k prěnjemu razej zetkaštaj.
Stary Psowjanski hosćenc, w kotrymž so Handrij Zejler a Korla Awgust Kocor w lěće 1844 k prěnjemu razej zetkaštaj.

Stary Psowjanski hosćenc, w kotrymž so Handrij Zejler a Korla Awgust Kocor w lěće 1844 k prěnjemu razej zetkaštaj.

Psowje (němsce Oppitz) su wjes z 202 wobydlerjomaj[2] w hornjołužiskim wokrjesu Budyšin. Słušeja ke gmejnje Rakecy a leža 138 m nad mórskej hładźinu pod Kaponicu. Hač do lěta 1994 běchu samostatna gmejna ze zapadnje ležacym wjesnym dźělom Njeradk (Neuoppitz).

Susodne wjeski su do Łazowskeje gmejny słušace Hermanecy na sewjeru, Lipič (gmejna Radwor) na sewjerowuchodźe, Minakał na wuchodźe, Droby na juhowuchodźe a wjesny dźěl Njeradk na zapadźe.

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Saksko-pruski měznik čo. 103 pola Psowjow

Prěnje historiske naspomnjenje jako Obczow je z lěta 1353[3].

Po Wienskim kongresu lěta 1815 přińdźe cyły sewjer Hornjeje Łužicy k Pruskej, Psowje wostachu pak sakski. Hranica běžeše hač do lěta 1945 při samej zapadnej kromje Njeradka.

Wobydlerstwo a rěč[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 280 wobydlerjow, z nich 251 Serbow (90 %).[4] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot hišće 74,7 %.[5] Ewangelscy Psowjenjo přisłušeja ze 16. lětstotka Minakałskej wosadźe.

Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 202 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 45,2 lět (Sakska: 46,4).[6]

Wosobiny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Arnošt Helas (1840–1920) – ćěsla, ludowy basnik a spisowaćel
  • Arnošt Lodni (1878–1969) – wučer, kantor, kulturny prócowar

Literatura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Oppitz/Psowje mit Neuoppitz/Njeradk. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 141sl.


Powětrowy wobraz Psowjow a Njeradka

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Rakecy na koenigswartha.net
  2. staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Rakecy na koenigswartha.net
  3. Psowje w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  4. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 58. → wšě wjeski
  5. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [324 wobydlerjow, z nich 180 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 11 z pasiwnymi, 51 serbskich dźěći a młodostnych, 82 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
  6. Wuslědki ludličenja 2011 za Rakecy (pdf)

Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Psowje – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije