Brězynka (Malešecy)
| |||||
| gmejna: | Malešecy | ||||
| zagmejnowanje: | 1936 (do Delnjeje Hórki) | ||||
| wobydlerstwo: | 111 (31. decembra 2022)[1] | ||||
| přestrjeń: | 2,4 km² | ||||
| wysokosć: | 150 metrow n.m.hł. | ||||
51.23611111111114.4875150
| |||||
| póstowe čisło: | 02694 | ||||
| předwólba: | 03591 | ||||
| wotwodźene słowa: |
| ||||
 Wojerski pomnik w Brězynce | |||||
wikidata: Brězynka (Q160533)
| |||||
Brězynka (prjedy tež Brěznik,[2] němsce Briesing) je wjes ze 111 wobydlerjemi[3] na wuchodźe hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Słuša ke gmejnje Malešecy a leži 150 m nad mórskej hładźinu při Sprjewi w južnym dźělu hornjołužiskeje hatoweje krajiny. Hač do lěta 1936 běše samostatna gmejna.
Susodne wjeski su Čelchow (Wulkodubrawska gmejna) na sewjeru, Malešecy na wuchodźe, Plusnikecy na juhowuchodźe, Delnja Hórka na juhu a Mała Dubrawa na zapadźe.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prěnje historiske naspomnjenje jako Bresin pochadźa z lěta 1237. Po sydlišćowej formje jedna so wo rozšěrjeny kulowc, w kotrymž wukonješe ležownostne knjejstwo přez lětstotki ryćerkubło w susodnej Delnjej Hórce, při čimž běše podźěl wjeski tež we wobsydstwje Dobrošečanskich knjezow.[4]
Wobydlerstwo a rěč
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 183 wobydlerjow, z nich 176 Serbow (96 %).[5] Ewangelscy wobydlerjo słušeja znajmjeńša ze 17. lětstotka do Malešanskeje wosady, do toho snadź do Budyšinskeje.
Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 126 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 41,7 lět (Sakska: 46,4).[6]
Wosobiny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Bjedrich Awgust Wićaz (1865–1927) – inženjer a towarstwowy prócowar
- Arnošt Bart-Brězynčanski (1870–1956) – politikar a serbski narodny aktiwist, dołholětny wobydler a wjesnjanosta Brězynki
- Měrćin Kasper (1929–2011) – stawiznar, direktor Instituta za serbski ludospyt, šefredaktor Lětopisa
- Gerat Kašpor (1930–1967) – žurnalist, dołholětny načolnik serbskeho rozhłosoweho studija
Literatura
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Briesing/Brězynka. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 236sl.
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Měrćin Kaltšmit: Brězynka – W susodstwje hatow. W Rozhledźe 10/1993, str. 354–356
- ↑ staw: 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Malešecy
- ↑ Křesćan Bohuwěr Pful: Łužiski serbski słownik. Maćica Serbska, Budyšin 1866, str. 46 (online).
- ↑ staw: 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Malešecy
- ↑ Brězynka w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 51. → wšě wjeski
- ↑ Wuslědki ludličenja 2011 za Malešecy (pdf)
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Brězynka – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow.svg){kind=small}