K wobsahej skočić

Lisćina stołpow a swjatych křižow we wokrjesu Budyšin

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Stołpy a swjate křiže we wokrjesu Budyšin w Sakskej pochadźeja hłownje ze 17. do 20. lětstotka a namakaja so we wsach abo jich wokolinje. W Sakskej su mnoho nabožnych małopomnikow w serbskej katolskej kónčinje Hornjeje Łužicy zdźeržane, kotrež su přewažnje serbsce popisane.

Naličuja so tež postawy swjatych, dalokož woni charakter stołpow maja, to rěka na swójskim spódku a nic we wukuće twarjenja nastajene njejsu.

Rozjasnjenja k lisćinje

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Lisćina je zdźěla rjadujomna. Popisanja pomnikow podawaja so kaž su widźeć, njehladajo na prawopis. Lisćina wopřija slědowace kategorije:

  • wjes
  • połoženje: adresa resp. koordinaty
  • wopis: charakter pomnika
S = stoł, modlerski abo martrarski stołp
SK = swjaty křiž, pólny abo ležownostny křiž
WT = wobrazowa tafla (do sćěny zamurjowana)
  • napis: nabožne hrónčko
  • lěto: lěto natwara
  • mjeno: mjeno załožerja
  • dodatny napis: dalše popisanje
  • wobnowjenje: lěto a mjeno wobnowjerja

Lisćina stołpow a swjatych křižow

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
wobraz wjes połoženje wopis napis lěto mjeno dodatny napis wobnowjenje
Baćoń Baćoń
(karta)51.22333514.296174 		SK (kamjeń) – 1861 Juri Robel H. R. z Baczona
Baćoń Baćoń
(karta)51.22260314.300884 		SK (kamjeń) „Chrysće kraluj nam“
Baćoń při puću do Čornec
(karta)51.21849814.30068 		SK (kamjeń) – 1851 J. Schultze
Baćoń při puću do Prawoćic
(karta)51.22482714.287956 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1862
Boranecy při puću do Radworja
(karta)51.2385714.40682 		SK (kamjeń) „Kryšće, kraluj nam!“ 1867
Bronjo na nawsy
(karta)51.3816914.2623 		SK na stołpje
Bronjo na nawsy (wuchodny dźěl)
(karta)51.2533714.39723 		SK (kamjeń) „Budź chwalen Jězus Chrystus!“
Bronjo při puću do Radworja
(karta)51.2523514.39827 		SK (kamjeń) „Chwalen Jězus Chrystus!“ 1786
Čornow Při lětanišću, při róžku Łučneho puća
(karta)51.3028614.12647 		S 1564
Ćemjercy při puću do Budyšina
(karta)51.1952054214.39750334 		SK (kamjeń) „Jesus unser Hirte. Jězus naš pastyr.“ (horjeka) „O wy wšitcy, kotřiž tu po puću nimo khodźiće, hlejće, hač je žana bolosć runja mojej bolosći. Jerem. 1.12.“ (deleka) 1899 Jan Młynk 1991
Ćemjercy při puću do Zajdowa
(karta)51.19839214.395292 		SK (kamjeń) „Was will das Kreuz, das am Wege steht? Es will jedem, der vorüber geht, Das süsse Wort der Hoffnung sagen. Das Kreuz hilft Dich zum Himmel tragen.“ 1899 J.E.M.
Ćemjercy wosrjedź wsy při mosćiku přez rěčku
(karta)51.1957970814.39321717 		SK (kamjeń) 1875 J.T.M./M.M.
Ćemjercy wosrjedź wsy
(karta)51.19635814.393911 		SK (kamjeń) – ~1900 J.E.M.
Dobrošicy Dobrošicy
(karta)51.27050214.268508 		SK (drjewo) „Mój Jězu smilnosć“ 1961 H. G.
Dźěžnikecy Budyska dróha 187
(karta)51.14218514.401482 		S (kamjeń)
Hora Horjanska hłowna dróha
(karta)51.24360314.284914 		SK (kamjeń) „CREDO“ 1874
Hórki Hłowna dróha
(karta)51.26384114.256237 		SK (kamjeń) „Najswjećiša wutroba Jězusowa smil so nad nami!“ K Božej česči
Hórki Hłowna dróha
(karta)51.26300214.254684 		SK (drjewo) „Twoje hórke ćerpjenje, daj nam zbóžne skónčenje!“ 1968 J. Š.
Hórki Hłowna dróha
(karta)51.26434814.256586 		SK (drjewo) „Zakazajće so a wěrće dobremu poselstwu!“
Hórki Chróšćanska
(karta)51.26258314.253547 		SK (kamjeń) „Kralo pokoja, chlěbje žiwjenja, sławimy će!“ 1862 Horezwedźene Kwetžej Tžeßczi Božej pžes Jurja Hejduschku Dreždźanach rodž. Hórkach 2004
Hórki Jasčanska
(karta)51.26299514.255559 		SK (kamjeń) „Křiž je znamjo dobyća, křiž je kluč ći do njebja!“ 1901 M. Schmidt
Hórki při puću do Dobrošic
(karta)51.2646814.257696 		SK (kamjeń) „Mamy přez mnohe horja přeńč do Božeho kralestwa.“ 1909 Bo. J. a M. M. 1972
H. a M. M. 2006
Hórki při puću do Jaseńcy
(karta)51.25903914.260438 		SK (kamjeń) „Chwaleny Jězus Chrystus!“ 1855 Jurij Hejduška 2003
Chrósćicy při puću do Nowoslic
(karta)51.244246914.24445771 		S (kamjeń) 2009
Chrósćicy Cyrkwinska hora
(karta)51.23787714.245522 		S (kamjeń)
Chrósćicy Cyrkwinska hora
(karta)51.23814.245114 		SK (kamjeń) „Kiž sy ćerpjeł za mnje, spomn hdyž wumru na mnje!“
Chrósćicy Michała Hórnikowa 27
(karta)51.23832714.242385 		SK (kamjeń) „Křiž je znamjo dobyća, křiž je kluč ći do njebja!“ 1860 ?
Chrósćicy Michała Hórnikowa
(karta)51.23834714.243936 		SK (kamjeń) „Budź chwalen Jězus Chrystus“ 1863 P. Lebza e. Wetzer
Tzeßczi Božej ha kpolěpschwaczom Pźikwadei tem kiž za nami pźincz budźa.
Chrósćicy Michała Hórnikowa
(karta)51.23810614.248603 		SK (kamjeń) „Kročće w lubosći, kaž je Chrystus nas lubował.“ 1864 J. W. 1995
Chrósćicy Michała Hórnikowa
(karta)51.23818914.243667 		SK (kamjeń) „Lubosć jenička to bě, a nic wina, zo na křižu za was ćerpjach.“ 1867
Chrósćicy Michała Hórnikowa
(karta)51.23814.241 		SK (kamjeń) „Tak je Bóh swět lubował“ Tu narodźi so biskop JAKUB WOSKI – dobroćel serbskich wosadow – *1692 †1770
Chrósćicy při puću do Hórkow
(karta)51.24446514.248897 		SK (kamjeń) „Das Leiden und Sterben Jesu Christi, zu ewigen Zeiten.“ 1838 R. W.
Chrósćicy při puću do Hórkow
(karta)51.24241914.247406 		SK (kamjeń) „Budź chwaleny Jězus Chrystus“ 1859 Michaw Mitsch J. R.
h. R. 1993
Chrósćicy při puću do Jaseńcy
(karta)51.23946414.25504 		SK (kamjeń) „Štóž z tobu dźe, tón dobudźe“ 1861
Chrósćicy při puću do Stareje Cyhelnicy
(karta)51.23902114.229264 		SK (kamjeń) „Lubosć jeničce bě a nic wina, zo na křižu za was ćerpjach!“ 1867 M. Woskij B. W. 2009
Chrósćicy při puću do Zejic
(karta)51.23507814.240197 		SK (kamjeń) „Božo, žohnuj nas!“ 1871 J. H
S. ?
Jaseńca při puću do Hórkow
(karta)51.25551714.268186 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1860 P. Just A. W. 1992
Kamjenej p. Radworja při sewjernym kóncu wsy
(karta)51.25605314.424197 		SK (kamjeń) „Wy wschitcy, kiž tu nimo khodžiće, hlejcźe hač je žana bolosć runja mojej bolosći Jer. 1.12“ 1892 J. Domanja
Kamjenej p. Radworja wosrjedź wsy
(karta)51.25463314.421111 		SK (kamjeń) 1865
Kamjenej p. Radworja kónc wjeski do směra na Radwor
(karta)51.2535514.420993 		SK (kamjeń) 1822
Kamjenej p. Radworja w lěsu wuchodnje wsy
(karta)51.25725814.440205 		SK (kamjeń) „Božo, budž miły, zdźerž strowy a čiły do skónčenja časow mój serbski lud!“ (při křižu); „Tudy stoješe hač do 14. stoletka wjes Ronowy z młyna a třoch žiwnosćow wobstojaca. Mjena Ronowčanow wjacy njeznajemy. Twoje mjeno, Khryšće, wěčnje khwalić chcemy. Přelutuj nas, o Knježe!“ (při kamjenju) 1860 M. Mróz 2018
Kamjenej p. Radworja wuchodnje wsy při puću do Wulkeje Dubrawy
(karta)51.2565214.440518 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć! Tu běše w 14. stolěće wjes Hronowy. Młyn a 3 žiwnosće.“ 1910 B. a H. Ć. 1966, 2018
Kašecy Šoseja
(karta)51.2048214.17886 		SK (kamjeń) „Hdyž tu w swěće wšitko zhubju, ty budź moja domizna.“
Kašecy při puću do Wotrowa
(karta)51.2072114.18155 		SK (kamjeń) „Knježe, ty sy naš wućek!“
Konjecy při kapałce
(karta)51.32276114.236479 		S (kamjeń) 1762
Kopšin Za hrodźišćom
(karta)51.2257814.249718 		SK (kamjeń) „A hdyž w swěće wšitko zhubju, ty budź moja domizna!“ 1874 J. Buck
Koslow Koslow
(karta)51.28167714.277517 		SK (kamjeń) „Ow Jězu, kiž sy ćerpjeł za nas, hladaj z miłym wóčkom na nas!“ 1897 Přez křiž k ? Lebzec swójba 1996
Koslow Koslow
(karta)51.2814614.276669 		SK (kamjeń) „Jězuso, budź nam smilny!“ 2010
Lejno Při pěstowarni
(karta)51.22236314.246671 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1846 M. D. J. Mahr 1963
F. M. 2006
Miłoćicy Halštrowska
(karta)51.2484714.181091 		SK (kamjeń) „Ow Jězu, kiž sy ćerpjeł za nas, hladaj z miłym wóčkom na nas, daj přewinyć nam spytowanja!“ 1832 P. F. B. Š. 1996
Miłoćicy Halštrowska
(karta)51.24882914.181853 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1982
Miłoćicy Halštrowska
(karta)51.24748614.180249 		SK (kamjeń) „Zbóžniko a Božo, daj mi wěčne zbožo!“
Nowa Wjeska K Marijinej cyrkwi
(karta)51.26800314.226625 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1822 J. Mikel
Nowa Wjeska při puću do Hórkow
(karta)51.26676114.238742 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1824
Nowa Jaseńca Nowojasčanska hłowna dróha
(karta)51.24115814.28239 		SK (drjewo) „Chrystus naša nadźija.“ 1961 H. N.
Nuknica Nuknica 1
(karta)51.22618514.263451 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1869 ?
Nuknica při puću do Baćonja
(karta)51.22798914.272538 		SK (kamjeń) „Chwaleny Jězus Chryst na wěki. Amen“ 1881 (MDCCCLXXXI)
Nuknica při puću do Lejna
(karta)51.2246614.26491 		SK (kamjeń) „Jězu za nas křižowany njech nas hoja twoje rany zo će bychmy lubowali a sej zbóžnosć dobywali.“ 1962 J. a M.B.
Pančicy-Kukow Chróšćanska
(karta)51.23660314.208423 		SK (kamjeń) – 1842 B. G.
A. M.
Pančicy-Kukow Chróšćanska
(karta)51.23603414.207329 		SK (kamjeń) z postawu swj. Bosćana „Swjaty Bosćano, proš za nas!“
Pančicy-Kukow Chróšćanska 6
(karta)51.23640114.20705 		SK (kamjeń) „Knjez je nam bliski.“
Pančicy-Kukow Chróšćanska
(karta)51.23664514.206181 		SK (kamjeń) „Mein Jesus Barmherzigkeit“
Pančicy-Kukow Róžeńčanska 37
(karta)51.2391714.204689 		SK (kamjeń) „Chwaleny Jězus Chrystus!“
Pančicy-Kukow Róžeńčanska 36b
(karta)51.23918214.204893 		SK (kamjeń) „Kiž sy ćerpjeł za mnje, spomń hdyž wumru na mnje!“ ? ? K Božej Česći.
Pančicy-Kukow při puću do Wudworja
(karta)51.24286314.206561 		SK (drjewo) „Měr a pokoj wobradź nam, z nami dźi puć k njebjesam!“ 2000 M. M.
Pěskecy Kamjenska
(karta)51.26676114.238742 		SK (kamjeń) „Mój Jězuso smilnosć!“ 1883 M. Lebza K Wěčnej Česći Božej J. M. 2010 M. M.
Pěskecy Kamjenska/Při łukach
(Lage)51.2845214.1878 		S (kamjeń) 1837 JD 1989
Pěskecy Kamjenska/Pěskowa hora
(Lage)51.2836314.18776 		SK (drjewo) „Budźće žiwi w Chrystu!“ 1959 1999
Prawoćicy Łusčanski puć
(karta)51.23414514.263381 		SK (kamjeń) „Ahdyž w swěće wšitko zhubju, ty budź moja domizna!“ 1907
Prawoćicy Lipowy puć
(karta)51.23308914.256907 		SK (drjewo) „Mamy přez mnohe horja přeńć do Božeho kralestwa“ 1971 ML
Prawoćicy Lipowy puć
(karta)51.23374214.262609 		SK (kamjeń) „Kralo pokoja, chlěbje žiwjenja, sławimy će!“ 1872 PZ
Prawoćicy Lipowy puć
(karta)51.23354114.261085 		SK (kamjeń) „Das Leiden und Sterben Jesu Christi.“ 1872 PZ
Prawoćicy při puću do Chrósćic
(karta)51.2331208914.25618768 		S (kamjeń) Das Lehmanschegut errichtete diese Statue 1810. 1810 I.L.
Radwor Nawjes
(karta)51.2446591114.3973282 		SK (kamjeń) „Wótče do twojeju rukow poručam swojeho ducha.“ 1896 „K wopomnjeću na dźeń poswjećenja now. far. cyrkwje 15. nowembra 1896 Gmejna Radwoŕska.“ [zadnja strona]
Radwor Nawjes
(karta)51.2448514.39805 		SK (kamjeń) „Njech kraluje, Khrystus!“ 1855 „Zum Andenken geſetzt von Iohann Kretſchmer, Hausbesitzer. den 1. Mai 1855.“ [při podstołpje]
Radwor při puću do Čorneho Hodlerja
(karta)51.239814.38018 		SK (kamjeń) - ? „Blick auf den Dulder hin;
Erwäg' in deinem Sinn,
Was er für Dich gethan;
Und bet' Ihn dankbar an.“
[při podstołpje]
Róžant při puću do Smjerdźaceje
(karta)51.29115714.226065 		S (kamjeń) 1797
Róžant při křižowanišću Sernjanskeje a Kamjenskeje
(karta)51.28351214.229332 		S (kamjeń) 1682
Róžant Při Marijinej studničce
(karta)51.29272114.225128 		SK (kamjeń) „CHRYSTUS NAŠA NADŹIJA“
Sernjany při Delanskej
(karta)51.28029214.245042 		S (kamjeń) 1791 Georgi Buck
Sernjany Kamjenska
(karta)51.28170314.234692 		SK (kamjeń) „Jězuso, napjeln moju wutrobu z lubosću k tebi!“ 1989 J. M.
Słona Boršć Słonoboršćanska
(karta)51.19064514.384277 		SK (kamjeń) – 1850 D. Sauer
Słona Boršć při puću do Bolborc
(karta)51.20008614.358747 		SK (kamjeń) Chrystus, naš wumóžnik. Christus, unsere Hoffnung. 1858 J. Schmole aus Uhna Jakob Delan 1902 1944
Smječkecy Kamjenska
(karta)51.25612614.202737 		SK (kamjeń) „Kralo pokoja, smil so nad nami!“ 1860
Smječkecy Kamjenska
(karta)51.25714714.201027 		SK (drjewo) „Chrysće, kralo kralow, chwaleny budź na wěki!“ 1924 2008
Smječkecy Kamjenska/Winicowa
(karta)51.2582288914.19751972 		SK (drjewo) –
Swinjarnja Kołowa
(karta)51.22584914.213573 		SK (kamjeń) – 1866 F. H.
S. J. 		Familie Koekel
Swinjarnja při puću do Noweho Dwora
(karta)51.22043614.216861 		SK (kamjeń) „Nam je křiž znamjo dobyća!“ 1900 J. Knopf
Wěteńca při křižowanišću wuchodnje wjeski
(karta)51.2524878714.19192195 		S 1789 1862
Wěteńca při puću do Miłoćic
(karta)51.25402814.183618 		SK (kamjeń) „Jězuso, budź nam smilny!“ 1881
Wotrow Cyrkwinska
(karta)51.21767514.188928 		SK (kamjeń) „Chwaleny Jězus Chryst!“
Wotrow Cyrkwinska
(karta)51.21702514.190136 		SK (kamjeń) „Twoje hórke ćerpjenje daj mi zbóžne skónčenje.“
Wotrow Hłowna
(karta)51.21599414.184208 		SK (kamjeń) „Chwaleny Jězus Chryst“
Wotrow Hrodźišćowa
(karta)51.21715814.191306 		SK (kamjeń) „Božo, budź miły! Zdźerž strowy a čiły mój serbski lud.“ 1856
Wotrow při puću do Kašec
(karta)51.21599614.184133 		SK (kamjeń) „Chwaleny Jězus Chryst“ 1875 Ad majorem Dei gloriam
Wudwor při puću do Pančic-Kukowa
(karta)51.24664714.208471 		SK (kamjeń) „Božo žohnuj lud a naš kraj!“
Zejicy při puću do Chrósćic
(karta)51.22118614.236364 		S (kamjeń) 1994
Zejicy při puću do Chrósćic
(karta)51.22369214.237847 		SK (kamjeń) „Jězuso, přez twój swjaty křiž mje k tebi zbliž.“ 1871 I. P.

Literatura

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
  • Ulrich Eichler: Marter und Bildstock – Betsäulen in Sachsen. Verlag D.J.M., Dresden 2003.

Wotkaz

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
 Commons: Swjate křiže w Budyskim wokrjesu – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije