K wobsahej skočić

Kašubšćina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
(ze strony „Kašubska rěč” sposrědkowane)
kaszëbsczi jãzëk
Kašubšćina
kraje Pólska
region wokoło Gdańska
rěčnicy 50 000 – 200 000
znamjenja a klasifikacija
klasifikacija Indoeuropske rěče
Słowjanske rěče
Zapadosłowjanske rěče
Lechiske rěče
Pomoršćina
Kašubšćina
družina pisma łaćonski alfabet
rěčne kody
ISO 639-2: (B) csb (T) csb
ISO 639-3 (SIL):

csb

karta
Turistiska mapa w kašubskej rěči
wikipedija
Wobdźěłać
p  d  w

Kašubšćina je zapadosłowjanska rěč podobna pólšćinje a mortwej połobšćinje. Rěči so w Pólskej wokoło Gdańska (kašubsce Gduńsk, pólsce Gdańsk). Wona słuša k lechiskej skupinje zapadosłowjanskich rěčow.

aA ąĄ ãà bB cC dD eE éÉ ëË fF gG hH iI jJ kK lL łŁ mM nN ńŃ oO òÒ óÓ ôÔ pP rR sS tT uU ùÙ wW yY zZ żŻ

W tym njewustupjace w pólskej rěči:

  • ã [an] (IPA ã) (tzw. a z blewiązką)
  • é [yj] (IPA e) (tzw. e ze sztriszkã)
  • ë [e/a] (IPA ə) (tzw. "szwa")
  • ò [łe] (IPA ) (tzw. labializacëjô)
  • ô [o/e] (IPA œ/ɒ) (tzw. o z dakã)
  • ù [łu/łi] (IPA ɥi-wy).

Pismik u wšak so nimale kaž ü [u/i] wurjekuje.

Samsne kaž w pólšćinje su:

  • ą (IPA õ)
  • ł (IPA w) (přirunaj hornjoserbski ł)
  • ń (IPA ɲ) (= hornjoserbski ń)
  • w (IPA v) (přirunaj tež němski w)
  • ż (IPA ʒ) (přirunaj hornjoserbski ž)
  • cz (IPA ʧ) (přirunaj hornjoserbski č)
  • dz (IPA dz)
  • dż (IPA ʤ)
  • rz (IPA ʒ)
  • sz (IPA ʃ) (přirunaj hornjoserbski š)

Wosebitosće kašubskeje rěče

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Dźělne zdźerženje formy tart z prasłowjanskeho tărt:

  • gard "město", pólsce: gród (přirunaj hornjoserbski hród)
  • parmiń, pólsce: promień (přirunaj hornjoserbske promjo)

Zmjechčeny konsonant přez ar:

  • cwiardi, pólsce: twardy, (přirunaj hornjoserbski twjerdy)
  • czwiôrtk, pólsce: czwartek (přirunaj hornjoserbski štwórtk)

Pobrachowanje "pohibliweho" e:

  • pòrénk "ranje", pólsce: poranek
  • kùńc, pólsce: koniec (přirunaj hornjoserbski kónc)

Pobrachowanje zmjechčenjow konsonantow s,z,c,dz:

  • swiat, pólsce: świat (přirunaj hornjoserbski swět)
  • zëma, pólsce: zima (přirunaj hornjoserbska zyma)
  • zemia, pólsce: ziemia (přirunaj hornjoserbska zemja)

Přikład (Wótče naš)

[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Òjcze nasz pò kaszëbskù

Òjcze nasz, jaczi jes w niebie,
niech sã swiãcy Twòje miono,
niech przińdze Twòje królestwò,
niech mdze Twòja wòlô
jakno w niebie tak téż na zemi.
Chleba najégò pòwszednégò dôj nóm dzysô
i òdpùscë nóm naje winë,
jak i më òdpùszcziwómë naszim winowajcóm.
A nie dopùscë na nas pòkùszeniô,
ale nas zbawi òde złégò. Amen

W slědowacych městnach so Kašubšćinu rěča.

  • Gdańsk (Gduńsk),
  • Gdynia (Gdiniô),
  • Wejherowo (Wejrowò),
  • Puck (Pùck),
  • Lębork (Lãbòrg),
  • Bytów (Bëtowò),
  • Kartuzy (Kartuzë),
  • Kościerzyna (Kòscérzna)
  • Chojnice (Chòjnice)
  • Żukowo (Żukòwò)
Wikisłownik
Wikisłownik
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije