K wobsahej skočić

Njechań

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
(ze strony „Nechen” sposrědkowane)
Njechań
Nechen
Połoženje Njechanja na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Njechanja na karće Hornjeje Łužicy
DEC
město: Lubij
zagmejnowanje: 1939 (do Njeznarow)
wobydlerstwo: 27 (31. decembra 2023)[1]
wysokosć: 288 metrow n.m.hł.
51.11694444444414.6425288
póstowe čisło: 02708
předwólba: 03585
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Njechanjan/-ka
adjektiw:
Njechański
skłonowanje:
Njechanja, Njechanjej, Njechań, Njechanjom, w Njechanju
Njechań na hamtskej karće wokoło 1930
Njechań na hamtskej karće wokoło 1930

Njechań na hamtskej karće wokoło 1930

Njechań[2] (němsce Nechen) je hornjołužiska wjeska, kotraž słuša wot lěta 1994 k Lubijej. Leži tři kilometry sewjerozapadnje stareho města a 288 m nad mórskej hładźinu při zwjazkowej dróze 6.

Wjes nadeńdźe so při žórlicy Kotołki juhozapadnje 320 m wysokeje Wowčeje hory we wuchodnym dźělu Hornjołužiskich honow. Přez wjes wjedźe Budysko-Lubijska šoseja (B6), sewjernje běži železniska čara Drježdźany–Zhorjelc a na wuchodźe wutwarjena B 178 (WósporkŽitawa).

Susodne sydlišća su Młynčki při železnicy na sewjeru Njechanja, Luchow za B 178 na sewjerowuchodźe, město Lubij na juhowuchodźe, Dažin na juhozapadźe a Njeznarowy na sewjerozapadźe.

Kulowc Njechań naspomni so prěni raz pisomnje w lěće 1306 jako Neechan, hdyž bu wot Braniborskich markhrabjow stajeny pod sudnisku móc Lubija. Najebać bliskosće k Lubijej kupi pozdźišo Budyska měšćanska rada wjes a měješe ju tež we 18. lětstotku hišće w swojim wobsydstwje.[3]

Hač do lěta 1939 běše Njechań samostatna wjesna gmejna a bu potom zagmejnowany do susodnych Njeznarow. Wot 1. januara 1994 słušatej wobě wsy k městu Lubijej.

Po statistice Arnošta Muki měješe Njechań w lěće 1884 93 wobydlerjow, mjez nimi 83 Serbow (89 %) a 10 Němcow.[4] Wjeska ležeše tehdy při juhowuchodnej kromje serbskeho rěčneho teritorija. Tule rěčeše so Lubijska narěč hornjoserbšćiny, kotraž je mjeztym wotemrěta. Rěčna změna k němčinje sta so w Njechanju w prěnjej połojcy 20. lětstotka a bu po Druhej swětowej wójnje hižo wotzamknjena, tak zo so we wjesce dźensa hižo njeserbuje. Ewangelscy Njechanjenjo přisłušeja ze starodawna Ketličanskej wosadźe.

Jan Bohuwěr Mučink
  • Jan Bohuwěr Mučink (1821–1904) – serbski spisowaćel, wučer a domiznowědnik; rodźeny w Njechanju
  1. staw: 31. decembra 2023; Podaća Lubijskeho stawnistwa
  2. Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica Serbska, Budyšin 1927.
  3. Njechań w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  4. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 105. → wšě wjeski
  • Theodor Schütze: Zwischen Strohmberg, Czorneboh und Kottmar (= Werte unserer Heimat. Zwjazk 24). 1. nakład. Akademie Verlag, Berlin 1974, str. 94.


 Commons: Njechań – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije