K wobsahej skočić

Wuježk (Wóspork)

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Wuježk
Wuischke
Połoženje Wuježka na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Wuježka na karće Hornjeje Łužicy
DEC
město: Wóspork
zagmejnowanje: 1936 (do Hrodźišća)
wobydlerstwo: 35 (31. decembra 2023)[1]
přestrjeń: 1,16 km²
wysokosć: 187 metrow n.m.hł.
51.20944444444414.650277777778187
póstowe čisło: 02627
předwólba: 035876
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Wuježčan/-ka
adjektiw:
Wuježčanski
skłonowanje:
Wuježka, Wuježkej, Wuježk, Wuježkom, we Wuježku
Něhdyši młyn při Lubaće
Něhdyši młyn při Lubaće

Něhdyši młyn při Lubaće

Wuježk (serbsce tež Kozacy Wuježk;[2] němsce Wuischke) je hornjołužiska wjeska z 35 wobydlerjemi[3] na wuchodźe Budyskeho wokrjesa, kotraž słuša z lěta 1994 k městu Wóspork.

Železniski wiadukt přez Lubatu blisko Wuježka

Leži w hornjołužiskich honach nad Hrodźišćanskej skalu jenož połdra kilometra sewjernje Wósporskeho stareho města. Južnje wsy běži zwjazkowa awtodróha 4, zapadnje pak něhdyša železniska čara Wóspork–Radwor. Južnje wsy, při starym železniskim wiadukće přez Lubatu, steja so powostanki něhdyšeho Wuježčanskeho młyna. Mjez 1815 a 1945 ležeše Wuježk bjezposrědnje při prusko-sakskej hranicy.

Susodne wsy su Hbjelsk na sewjerowuchodźe, Wichowy na juhozapadźe, Hrodźišćo na zapadźe a Hrodźišćanski Wudwór na sewjerozapadźe.

Michał Rostok naliči 1887 slědowace serbske ležownostne mjena: Wosanca, Hilbjeńcy, Sćina, Syćinki, Stare brohi, Kopr, Wólšina, Pamplka, Kšibjeńca, Skały, Trawjeńčk, Łužk, Nowy hat, Šěroke, Na poslěnim, Na wuzkim.[4]

Ze srjedźowěka je so jeničce sudobjo ze słowjanskeje doby namakało. Wjeska sama naspomni so prěni raz hakle w lěće 1419 jako Vgestchen circa Gredes („Wuježk pola Hrodźišća“). Ležownostne knjejstwo měješe w 17. lětstotku Worcynske ryćerkubło, we 18. pak Hrodźišćanska fara. Ewangelscy wěriwi přisłušeja znajmjeńša ze 16. lětstotka Hrodźišćanskej wosadźe.

Po Mukowej statistice měješe Wuježk we 1880tych lětach 71 wobydlerjow, mjez nimi 64 Serbow (90 %) a sydmjo Němcy.[5] W lěće 1925 rěčeše po hamtskej statistice hišće 40 wot 68 Wuježčanow serbsce.

  • Arnošt Kowar (1923–2014) – ludowědnik a muzejownik; rodźeny Wuježčan
  • Cortnitz/Chortnica und Wuischke/Wuježk. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 348sl.
  1. staw: 31. decembra 2023; Hamtske łopjeno města Wósporka 1/2024 (pdf)
  2. Paul Kühnel: Die slavischen Orts- und Flurnamen der Oberlausitz. Wudał Ernst Eichler, Zentralantiquariat der Deutschen Demokratischen Republik, Leipzig 1982, str. 288.
  3. staw: 31. decembra 2023; Hamtske łopjeno města Wósporka 1/2024 (pdf)
  4. Michał Rostok: Ležownostne mjena. W: ČMS 40 (1887), str. 3–50, tu str. 8 (digitalizat).
  5. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 61. → wšě wjeski
 Commons: Wuježk – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
  • Wuježk w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije