Holanska jahodka
|
Tutón nastawk z temu družina je po hesle na druhi nastawk podobny. Druhe hesło holanske jahodki ma temu ród. |
|---|
| |
| Holanska jahodka (Vaccinium myrtillus) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Jadrowe eudikotyledony | |
| Asteridy | |
| rjad: | (Ericales) |
| swójba: | Wrjosowe rostliny (Ericaceae) |
| ród: | Holanska jahodka[1][2] (Vaccinium) |
| družina: | Holanska jahodka |
| wědomostne mjeno | |
| Vaccinium myrtillus | |
| L. | |
Holanska jahodka[1][2] (Vaccinium myrtillus) je rostlina ze swójby wrjosowych rostlinow (Ericaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Holanska jahodka je w lěće zeleny małoróstny kerk, kotryž docpěje wysokosć wot 15 hač do 50 cm. Rostlina je sylnje rozhałuzowana.
Ma wótro hranite, w zymje zelene hałuzy.
Łopjena su měnjate, nahe, zelene, jejkojte, sćeńka rězane a w nazymje wotpadnu.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot apryla hač (junija) awgusta. Kulowate kćenja steja po jednym w łopješkowych rozporach. Króna docpěje dołhosć wot 4 hač 7 mm a je zelenojće hač blědźe róžojće abo purpurowje přeběžane.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Płód je jahoda z módročerwjenym mjasom a docpěje wulkosć wot 5 hač 8 mm. Aromatiske płody wobsahuja cokor, płodowe kisaliny, třěski, anthocyanowe barbizny, flavonoidy a witaminy.
Čerstwje wone skerje wotwodźejo skutkuja, mjeztym zo sušene a jako brěčku běhawu złahodźuja.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće w lěsach, tymjenjatych holach a hórskich holach. Ma radšo čerstwe, małowutkate, małobazowe, tež drjebiznowe abo płonodnowe pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w sewjernej a srjedźnej Europje rozšěrjena, při čimž wustupuje w Alpach nad 2500 m, w Pyrenejach, na Korsice, w Apenninach a horinach Balkanskeje połkupy.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Jahody so k brěčce, winu, želejej, marmeladźe a kompotej předźěłuja.
Podobna družina
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Čorna wrónowka (Vaccinium uliginosum) ma kulojte stołpiki, módrozelene łopjena. Jeje jahody su znutřka swětłe.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ 1,0 1,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 149.
- ↑ 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Heidelbeere
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, stronje 5-6 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 470 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 44 (němsce)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Holanska jahoda jako hojenska rostlina: wobsahowe maćizny, nałožowanje, wuskutk hojenja holanskich jahodow (němsce)
- Mapa wo swětodalokim rozšěrjenju při linnaeus.nrm.se
- Informacije při Floraweb (němsce)
ananas • aprikoza • awokado • banana • brěška • brusnica • citrona • curuba • dorničałka • durian • etrog • figa • grapefruit • granatowe jabłuko • guawa • holanska jahodka • hurmi kaki • jabłuko • jackfruit • kaki • karambola • kiwi • kiwano • kosmačka • krušwa • kumkwat • kwětla • liči • limeta • malena • mandarina • mandla • mango • marakuja • maruša • naši • oliwa • ostružina • papaja • paw-paw • pitahaya • oranža • pomelo • rambutan • janske jahodki (běłe, čerwjene, čorne) • ringlota • slowka • tamarillo • třěšeń • truskalca • winowa jahodka • wišnja