Turkmenistan
zakładne daty: | |
swójske mjeno | Türkmenistan |
stolica | Ašgabat |
přestrjeń | 488.100 km² |
wobydlerstwo | 5.231.422 (2015)[1] |
hustosć | 10,7 wob./km² |
forma knježerstwa | republika |
hłowa stata a šef knježerstwa | prezident Gurbanguly Berdymuchamedow |
měna | turkmenski manat |
hamtska rěč | turkmenšćina |
hymna | Turkmenska hymna |
časowe pasmo | UTC+5 |
njewotwisnosć | 27. oktobra 1991 wot Sowjetskeho zwjazka |
Top Level Domain | .tm |
telefon | +993 |
Połoženje Turkmenistana w regionje | |
Turkmenistan je nutřkokrajny pusćinowy stat w srjedźnej Aziji, kotryž bě hač do lěta 1991 z dźělom Sowjetskeho zwjazka. Hłowne a najwjetše město je Ašgabat.
Geografija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Susodne kraje su Afghanistan na juhowuchodźe, Iran na juhu, Kazachstan na sewjerozapadźe a Uzbekistan na sewjerowuchodźe. Na zapadźe twori pobrjóh Kaspiskeho morja přirodnu hranicu.
Wjetšinu stata twori pusćina Karakum. Z rěki Amudarje wotbočuje Karakumski kanal, kotryž ju z hłownym městom wjaza. Za hospodarstwo kraja je wosebje wudobywanje zemskeho płuna wažne.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Po rozpadnjenju Sowjetskeho zwjazka přewza předsyda turkmenskeje komunistiskeje strony Saparmyrat Nyýazow móc w nowym njewotwisnym staće a natwari krutu diktaturu ze sylnym wosobowym kultum wokoło njeho. Jako Türkmenbaşy („wótc Turkmenjanow“) steješe hač do swojeje smjerće w lěće 2006 na čole Turkmenistana. Wot toho časa je Gurbanguly Berdymuhamedow ze statnym prezidentom.
Rěče
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Jenička hamtska rěč Turkmenistana je turkmenšćina, uzbekšćinje a kazachšćinje podobna turkska rěč. Hinak hač w susodnych republikach nima rušćina žanoho oficielneho statusa.
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Armenska | Azerbajdźan | Běłoruska | Kazachstan | Kirgiska | Moldawska | Ruska | Tadźikistan | Turkmenistan | Uzbekistan
Afghanistan
• Armenska
• Azerbajdźan
• Bahrain
• Bangladeš
• Bhutan
• Brunei
• China
• Cypernska
• Egyptowska2
• Filipiny
• Georgiska
• Indiska
• Indoneska3
• Irak
• Iran
• Israel
• Japanska
• Jemen
• Jordaniska
• Južna Koreja
• Kambodźa
• Katar
• Kazachstan1
• Kirgiska
• Kuwait
• Laos
• Libanon
• Malajzija
• Malediwy
• Mongolska
• Myanmar
• Nepal
• Oman
• Pakistan
• Ruska1
• Sawdi-Arabska
• Sewjerna Koreja
• Singapur
• Sri Lanka
• Syriska
• Tadźikistan
• Taiwan
• Thailandska
• Turkmenistan
• Turkowska1
• Uzbekistan
• Vietnam
• Wuchodny Timor
• Zjednoćene Arabske Emiraty
Wotwisne teritorije
Hodowna kupa
• Hongkong (China)
• Kokosowe kupy
• Macao (China)
• Palestina
• Tibet (China)
• Ujgurska (China)
Zwadne teritorije
Abchaziska
• Južna Osetiska
• Nahórski Karabach
• Turkowska republika Sewjerna Cypernska
1 leži zdźěla w Europje. 2 leži zwjetša w Africe. 3 leži zdźěla w Oceaniji.