Žmórc
| Žmórc Schmoritz | |||
|---|---|---|---|
| |||
| wysokosć | 410,5 m | ||
| kraj | Sakska, Němska | ||
| masiw | Łužiske hory | ||
| kamjenizna | granodiorit | ||
| |||
Žmórc[1] abo Šmórc (němsce Schmoritz) je 410,5 metrow wysoka hora, kotraž słuša k sewjernemu hórskemu rjećazej Łužiskich horow a leži njedaloko Budyšina.
Połoženje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Susodnej horje stej tróšku wyši Lubin w zapadźe a niši Lubjenc w sewjerowuchodźe. W juhowuchodźe přizamknje so Čornobóski rjećaz. Pod Žmórcom leža wsy Bónjecy w sewjerozapadźe, Lubjenc w sewjeru, Splósk we wuchodźe, Chójnica w juhowuchodźe a Chójnička kaž tež Kózły w juhu. Wjeršk namaka so na teritoriju Budestečanskeje gmejny.
Mjeno[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Mjeno hory pochadźa wot serbskeho słowa šmrěk (regionalnje tež šmrjok).
Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Na Žmórcu nadeńdźe so kamjentny, dwójny kołojty nasyp ze zornowcowych blokow, kotrehož twarcy znaći njejsu. Nutřkowny nasyp ma přeměr wot 60 do 90 metrow a wysokosć wot hač do 3 metrow. Wonkowny nasyp měri wokoło 170 metrow w přeměrje. W srjedźišću nutřkowneho koła namaka so kumštnje wuhrjebana jama, kotraž so jako rubježna jama mjenuje. Po powědkach bě hród na wjeršku něhdy přez tajny tunl z Budyskim starym městom zwjazany.[2]
Při wurywanju w lětach 1904–06 namaka Richard Needon tam mjez druhim železowu žahlinu, wuhlo, powostanki małych škrěwakow a keramiku.[3] Cyły kompleks je husće zarosćeny a steji wot lěta 1971 jako zemski pomnik pod škitom.
W lěće 1584 kupi město Budyšin wjesku Lubjenc hromadźe ze Žmórcom jako narunanje za zhubjeny Lubin a wužiwa hórski lěs wot tutoho časa jako hajniski rewěr.
Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- ↑ Filip Jakubaš: Hornjoserbsko-němski słownik. Domowina, Budyšin 1954, str. 540.
- ↑ Richard Andree: Wendische Wanderstudien. Stuttgart 1874, str. 124sl.
- ↑ Theodor Schütze: Um Bautzen und Schirgiswalde. Ergebnisse der heimatkundlichen Bestandsaufnahme im Gebiet von Bautzen und Schirgiswalde. Akademie-Verlag, Berlin 1967, str. 126
Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Žmórc – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajowSewjerozapadny wuběžk: Klóšterska hora (Pinč) | Trjechowska hora | Knježnina hora | Butrowa hora
Sewjerny rjećaz: Spitzberg | Honak | Wulki Pichow | Ćeleńc | Mnišonc | Lubin | Žmórc | Čornobóh | Rubježny hród
Druhi rjećaz: Sokolnik | Motydłowska wyšina | Chołmy | Běłobóh | Pastwina hora (Suche Hendrichecy)
Třeći rjećaz: Schlechteberg | Kotmar | Beckenberg | Großer Stein | Weißer Stein | Oberoderwitzer Spitzberg | Hutberg | Sonnenhübel | Großer Berg | Schönbrunner Berg | Schanzberg
Štwórty rjećaz: Ungerberg | Tanečnice (Čěska) | Frenzelsberg