Časecy

Časecy
Tschaschwitz

Časecy na karće Hornjeje Łužicy DEC
gmejna:	Pančicy-Kukow
zagmejnowanje:	1957 (do Lejna)
wobydlerstwo:	26 (31. decembra 2022)
přestrjeń:	1,17 km²
wysokosć:	202 metraj n.m.hł.
51.21388888888914.259444444444202
póstowe čisło:	01920
předwólba:	035796
stronka w syći:	tschaschwitz.de
Powětrowy wobraz wjeski Powětrowy wobraz wjeski
wikidata: Časecy (Q10787818)

Časecy (němsce Tschaschwitz) su mała hornjołužiska wjeska w gmejnje Pančicy-Kukow w Budyskim wokrjesu. Wona je w formje kulowca natwarjena.

Leža južnje Kamjenskeje dróhi nad dolinu Satkule. Susodne wjeski su Lejno na sewjerowuchodźe, Wučkecy na juhowuchodźe, Njeradecy a Mały Wosyk na juhozapadźe kaž tež Zejicy na sewjerozapadźe.

Naspomnjenja

• 1264 Scha[s]tiz
• 1291 Schazticz
• 1374, 1382 Czasticz, Czhasticz
• 1559 Tschaschwitz
• 1580 Tscha§sitz, Zschaschitz
• 1703 Tzazwitz
• 1791 Tschastwiz, oder Tschachwiz, Zschachwitz
• 1834 Tschaschwitz (Zschaschwitz)
• 1840 Zaschwitz (HOV)
• 1848 Tźaseczé
• 1875 Tschaschwitz

Serbske mjeno

Mjeno Časecy wotwodźuje so po wšěm zdaću wot mjenow Častisław, Časłav abo tež Čadosław. Słowo čado steji w starohornjoserbskej rěči za dźensniše słowo dźěćo (starosłowjansce čedo, starodelnoserbsce čědo). Mjeno Čadosław ma potajkim sćěhowacy woznam: "..., kiž přez swoje dźěći sebi sławu dobywa, na sławje přiběra".

Wobydlerstwo

Swjaty křiž při puću ze Zejic do Časec z wjesku w pozadku

Po Mukowej Statistice Łužiskich Serbow mějachu Časecy w lěće 1884/85 cyłkownje 57 wobydlerjow, z kotrychž běchu 55 Serbja a jenož dwaj Němcaj. Arnošt Černik zwěsći w lěće 1954 serbskorěčny podźěl wobydlerstwa wot hišće 54,9 %.

• 1580 : 6 burja, 5 chěžkarjo
• 1777 : 5 burja, 4 chěžkarjo
• 1834: 72
• 1871: 64
• 1890: 56
• 1910: 48
• 1925: 37
• 1933: 35
• 1939: 48
• 1946: 70
• 1950: 72
• 1981: 41
• 1995: 22
• 1997: 22
• 2004: 23
• 2011: 23

Přisłušnosć

Kamjentny pućnik w Časecach (kulturny pomnik)

• Gmejna: Hač do 1956 běchu Časecy samostatna gmejnska wjeska. Z lěta 1957 přisłuša wjeska ke gmejnje Lejno a w lěće 1974 so Časecy do Pančicy-Kukowskeje gmejny zapřijachu.
• Wokrjes: 1777 Budyski wokrjes, 1843 Krajny sudnistwowy wobwod Budyšin, 1856 Sudnistwowy zarjad Kamjenc, 1875 Zarjadowe stotnistwo Kamjenc, 1952 Krajny wokrjes Kamjenc, 1994 Krajny wokrjes Kamjenc, 2008 Krajny wokrjes Budyšin
• Wosada: Z kónca 16. lětstotka su romsko-katolscy wěriwi ke Chróšćanskej wosadźe přisłušni. Ewangelscy wěriwi słušeja z lěta 1559 (tež 1580) do Hodźijskeje a z lěta 1875 do Wujezdźanskej wosady.

Znate wosobiny

• Jakub Cyž (1775–1837) farar a awtobiograf
• Jurij Delan (1878–1952) farar, kulturny historikar a Domowinski prócowar
• Jan Cyž (*1955) serbski hudźbnik z Časec

Literatura

• Ernst Eichler: Abhandlungen und Beiträge zur sorbischen Namenskunde. (1881–1929)
• Jan Meschgang: Die Ortsnamen der Oberlausitz. LND, Budyšin 1973, str. 149.

• Ernst Mucke / Arnošt Muka, Reprint wudaty wot Ernst Eichler, 1984, str. 8
• Lubina Šěrakec: Časecy – pohlad do zašłosće, přitomnosće a nadźije. W Rozhledźe 6/1993 [lětnik 43], str. 206–208
• Historisches Ortsverzeichnis von Sachsen, 4. Teil Oberlausitz, 1957
• Klóšter Marijina hwězda a Pančicy-Kukow, 1998
• Westliche Oberlausitz zwischen Kamenz und Königswartha (= Werte unserer Heimat. Zwjazk 51). 1. nakład. Akademie Verlag, Berlin 1990, ISBN 3-05-000708-7, str. 204sl.

• Časecy w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)

Wotkaz

 Commons: Časecy – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow

Wsy w gmejnje Pančicy-Kukow

Časecy | Hłupońca | Jawora | Kanecy | Kašecy | Lejno | Nowe Městačko | Stara Cyhelnica | Swinjarnja | Wotrow | Zejicy | Žuricy