Cynk

Cynk je chemiski element ze symbolom Zn a rjadowej ličbu 30. Wone słuša k přechodnym metalam a steji w periodowym systemje w štwórtej periodźe a druhej pódlanskej skupinje (skupinje 12), tak mjenowanej cynkowej skupinje, ke kotrejž słušeja nimo toho tež kadmium, žiwe slěbro a kopernikium. Cynk je módrojto-běły kow a wužiwa so mjez druhim za cynkowanje železowych a woclowych elementow. Za wšěch zwěrjatow je cynk esencielny jako wobstatk wjele encymow.

Hižo w srjedźowěku wužiwaše so cynk jako wobstatk lećiny mosaz (Messing). Jako samostatny kow bu pak hakle w 17. lětstotku w Indiskej předźěłowany.

Najwažniše cynk produkowace kraje běchu w lěće 2013 China (5000 kilotonow), Awstralska (1.523 kt), Peru (1.351), Indiska (793) a Zjednoćene staty (784). W Europje běchu hišće cynkowe podkopki w Irskej, Pólskej, Bołharskej, Finskej a Šwedskej.^[1]