Syrik
Napohlad
| Kajkosće | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Powšitkowne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| mjeno, symbol, rjadowy ličbnik | Syrik, S, 16 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| serija | Njekow | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| skupina, perioda, blok | 16, 3, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| napohlad | citronužołty | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| masowy podźěl na zemskej wobalce | 0,05 % | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atomarne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| atomowa masa | 32,065 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| atomowy radius (wuličeny) | 100 (88) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| kowalentny radius | 102 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Van-der-Waals-Radius | 180 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| elektronowa konfiguracija | [Ne] 3s2 3p4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| elektrony na energijowym niwowje | 2, 8, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. ionizowanska energija | 999,6 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2. ionizowanska energija | 2252 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3. ionizowanska energija | 3357 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 4. ionizowanska energija | 4556 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 5. ionizowanska energija | 7004,3 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 6. ionizowanska energija | 8495,8 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fyzikaliske | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| agregatny staw | kruty | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| kristalowa struktura | ortorombiska | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| hustosć | 1,96 g/cm3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| magnetizm | diamagnetiski | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| škrějny dypk | 388,36 K (115,21 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| warjenski dypk | 717,87 K (444,72 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| molarny wolumen | 15,53 · 10-6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| wuparna ćopłota | 9,6 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| škrějna ćopłota | 1,7175 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| parowy ćišć | 2,65 · 10-20 Pa při 388 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| specifiska ćopłotna kapacita | 710 J/(kg · K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| elektriska wodźiwosć | 5,0 · 10-22 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ćopłotna wodźiwosć | 0,269 W/(m · K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Chemiske | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| oksydaciske stawy | ±2, 4, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| oksidy (baziskosć) | SO2, SO3 (sylnje kisały) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| normalny potencial | -0,48 V (S + 2e− → S2−) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| elektronowa negatiwnosć | 2,58 (Pauling-Skala) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| izotopy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| NMR-kajkosće | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Njestrašnostne pokazy | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Markěrowanje jako strašna maćizna | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| R- a S-sady | R: Předłoha:R-sady[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| S: Předłoha:S-sady [1] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Po móžnosći a jeli je zwučeny, so SI-jednoty wužiwaja. Jeli nic druhe zapisowany, płaća mjenowane daty při standardnych wuměnjenjach. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Syrik (tež sulfur, zest. šwabl) je chemiski element kislikoweje skupiny. Jeho symbol je S (wot łaćonskeho sulphur).

Pali na powětrje z módrym płomjenjom a płodźi při tym wótrje wonjacy syrikowy dioksid.
Syrik je za žiwochow esencielny element. Wustupuje mjez druhim w aminokisalinach a encymach, a hra wažnu rólu při anaerobnej energijowej produkciji wjele mikroorganismow.
Wažne wjazby
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Oksidaj
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Syrik wustupuje w dwěmaj oksidomaj, při tym ma rozdźělnu hódnosć.
- SO2 (syrikowy dioksid) je wótrje wonjacy płun. Syrik je w tutej wjazbje štworohódnotny.
- SO3 (syrikowy trioksid) Syrik je w tutej wjazbje šěsćohódnotny.
Kisaliny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- H2SO3 je sylna kisalina. Syrik je w tutej wjazbje štworohódnotny.
- H2SO4 (syrikowa kisalina) je sylna kisalina. Syrik je w tutej wjazbje šěsćohódnotny.
- H2S2O7
Syrikowodźik
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Syrikowodźik (H2S) je jara jědojty płun, kotryž jako zhniłe jeja smjerdźi. Syrik je w tutej wjazbje dwuhódnotny.
Někotry wjazby z kowami
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- FeS
- FeS2 - pyrit
- ZnS
- CuFeS2
- CaSO4 * 2H2O - gips
- SrSO2
- BaSO4
- Na2SO4 * MgSO4 * 4H2O
- K2SO4 * 2MgSO4
- K2SO4 * MgSO4 * 2CaSO4