Hózk
| |||||
| město: | Kulow | ||||
| zagmejnowanje: | 1994 | ||||
| wobydlerstwo: | 151 (31. decembra 2016)[1] | ||||
| wysokosć: | 129 metrow n.m.hł. | ||||
51.36555555555614.263055555556129
| |||||
| póstowe čisło: | 02997 | ||||
| předwólba: | 035725 | ||||
| wotwodźene słowa: |
| ||||
 Hózkowska kapałka | |||||
wikidata: Hózk (Q28035763)
| |||||
Hózk (němsce Hoske; 1936–47 Elsterode) je wjes ze 151 wobydlerjemi[2] w sewjeru hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Słuša k městu Kulow a leži 129 m nad mórskej hładźinu na woběmaj stronomaj Čorneho Halštrowa. Běše hač do lěta 1994 samostatna gmejna, wot 1950 z wjesnym dźělom Rachlow.
Susodne wjeski su Brěžki na sewjeru, Rachlow na juhowuchodźe, Koćina na juhozapadźe, Salow na zapadźe a Kulow na sewjerozapadźe.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prěnje historiske naspomnjenje jako Gosik je z lěta 1374[3]. Mjeno pochadźa wot staroserbskeho słowa *gozd za „lěs“.
W Hózku steji jedyn z najwjetšich młynow nad Čornym Halštrowom, kotryž hač do lěta 1943 dźěłaše. Ze Žurec swójby, kotraž młyn wobhospodarješe, pochadźeše duchowny Michał Žur (1868–1929). W 1950tych lětach zrunachu běh Halštrowa mjez Koćinu a Hózkom.
Wot lěta 1908 měješe wjes zastanišćo při starym běhu železniskeje čary Budyšin–Wojerecy. Po wotewrjenju noweje čary přez Hórnikecy bu wosobowy wobchad na starej w lěće 1968 zastajeny a čara 1973 zawrjena.
W lěće 1898 natwarichu w Hózku katolsku kapałku w stilu klasicizma wot gmejnskich pjenjez. Wona bu posledni raz 2016 saněrowana.[4]
Wot lěta 1920 měješe Hózk swójsku šulu, do kotrejež tež dźěći z Noweho Hózka a Rachlowa chodźachu.
Wobydlerstwo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]W lěće 1884 měješe wjes po Mukowej statistice 230 wobydlerjow, kiž běchu bjez wuwzaća Serbja.[5] Tež Arnošt Černik zwěsći srjedź 1950tych lět hišće serbskorěčnu wjetšinu wot 60,8 %.[6] Katolscy a ewangelscy Hózčenjo přisłušeja Kulowskej wosadźe.
Wosobiny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Měrćin Krječmar (1842–1864), spisowaćel; narodźeny w Hózku
- Marja Meškankec (1923–1944), słužowna, wopor fašizma; narodźena w Hózku
- Michał Žur (1868–1929), farar a spěchowar serbsko-pólskeje wzajomnosće; narodźeny w Hózku
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ staw: 31. decembra 2016; Podaća měšćanskeho zarjadnistwa Kulow
- ↑ staw: 31. decembra 2016; Podaća měšćanskeho zarjadnistwa Kulow
- ↑ Hózk w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Doreen Zerbe: Katolske cyrkwje a kapałki – Kulow. 2. nakład, Schnell & Steiner, Regensburg 2021, str. 38–39.
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 91. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 249. [431 wobydlerjow, z nich 211 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 6 z pasiwnymi, 45 serbskich dźěći a młodostnych, 169 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Hózk – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow