1. decembra
| nowember - december - januar | ||||||
| pó | wu | sr | št | pj | so | nj |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
| protyčne łopjeno za 2024 | ||||||
1. decembra abo 1. hodownika je 335. dźeń gregorianiskeje protyki (336. w přestupnych lětach), tuž wostawa hišće 30 dnjow hač do kónca lěta.
Podawki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1948: W Budyšinje wotewrje so Serbska kniharnja.
- 1950: 1937 respektiwnje 1939 zakazanej časopisaj Pomhaj Bóh a Katolski Posoł započeštej dale wuchadźeć.
Narodniny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Do 19. lětstotka
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1438: Pierre II. de Bourbon – Bourbonski wójwoda
- 1504: Melchior Kling – němski jurist a prawowědnik
- 1525: Tadeáš Hájek z Hájku – čěski astronom a wosobinski lěkar Rudolfa II.
- 1620: Friedrich von Jena – němski prawowědnik, diplomat a statnik
- 1711: Grigorij Nikolajewić Teplow – ruski komponist
- 1716: Etienne-Maurice Falconet – francoski rězbar
- 1724: Dismas Hataš – čěski komponist
- 1737: Johann Ludewig Hogrewe – němski inženjer a kartograf
- 1737: Jan Wencel – serbski farar, magister, nabožinski a kulturny prócowar
- 1743: Martin Heinrich Klaproth – němski chemikar
- 1781: Ferdinand Wedel-Jarlsberg – norwegski oficěr
- 1785: Victor de Broglie – francoski statnik a diplomat
- 1788: Makari Iwanow – ruski mnich
- 1789: William Carr Lane – US-ameriski politikar
- 1792: Nikolai Iwanowitsch Lobatschewski – ruski matematikar
- 1792: Francis Granger – US-ameriski politikar
- 1796: Friedrich Wilhelm Buttel – pruski twarski mišter, hłowny twarski radźićel a dwórny twarski mišter
- 1800: Mihály Vörösmarty – madźarski basnik, redaktor a přełožowar
19. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1808: Atto Vannucci – italski stawiznar a profesor wědomosćow humanitosće
- 1810: Joseph Gungl – madźarski komponist
- 1819: Philipp Krementz – němski teologa, kardinal a Kölnski arcybiskop
- 1823: Karl Schenk – šwicarski politikar
- 1832: Friedrich Helbig – němski jurist a spisowaćel
- 1836: Rudolph Freiherr von Roman zu Schernau – němski jurist, knježerstwowy prezident Hornjeje Frankowskeje
- 1840: Marie Bracquemond – francoska molerka impresionizma
- 1855: John William Evans – awstralski politikar a premier Tasmanskeje
- 1857: Reinhold Steig – němski literarny stawiznar
- 1861: Carl Legien – němski dźěłarnik
- 1867: Robert P. Lamont – US-ameriski politikar
- 1867: Ignacy Mościcki – pólski wědomostnik a politikar
- 1869: Vladimir R. Đorđević – serbiski hudźbnowědnik a hudźbny etnologa
- 1873: Wiktor Michailowić Černow – ruski politikar
- 1878: Bruno Tanzmann – němski spisowaćel a nakładnik
- 1880: Gertzlaff von Hertzberg – němski jurist a politikar
- 1882: Armida Barelli – italska aktiwistka žónskeho hibanja
- 1884: Karl Schmidt-Rottluff – němski moler ekspresionizma
- 1884: Hans Eicke – němski lochkoatlet
- 1886: Rex Stout – US-ameriski spisowaćel kriminalkow
- 1893: Ernst Toller – němski politikar, rewolucionar a spisowaćel
- 1894: Frank Fragale – US-ameriski komponist italskeho pochada
- 1895: Heinrich Krone – němski politikar, čłon mócnarstwoweho a zwjazkoweho sejma, zwjazkowy minister
- 1895: Henry Williamson – britiski spisowaćel
- 1896: Georgij Konstantinowič Žukow – sowjetski general a štyrikróćny Rjek sowjetskeho zwjazka
- 1896: Hans Müller – awstriski šachowy mišter, awtor a grafologa
- 1897: Hansl Schmid – awstriski spěwar
- 1900: Bojan Ikonomow – bołharski komponist
20. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]1901–1950
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1902: Ota Garten – serbski moler
- 1905: Clarence Melvin Zener – US-ameriski fyzikar
- 1906: Berta Scharrer – němsko-US-ameriska neurowědomostnica
- 1909: Franz Bardon – čěski esoterikar
- 1909: Hans-Heinrich Sievert – němski lochkoatlet
- 1910: Alicia Markova – britiska baletowa rejowarka
- 1911: Franz Binder – awstrisko-němski kopar a trenar
- 1911: Ralph Kercheval – US-ameriski footballowy hrajer
- 1912: Hans Hauschulz – němski politikar
- 1912: Minoru Yamasaki – US-ameriski architekt
- 1913: Hans Glinz – šwicarski rěčespytnik a germanist
- 1913: Luggi Waldleitner – němski filmowy producent
- 1917: Gerd Schmückle – němski general
- 1922: Gerd Mehl – němski sportowy reporter
- 1923: Maurice de Bévère (Morris), belgiski comicowy rysowar a awtor (Lucky Luke)
- 1925: Kurt Kelm – němski přełožowar
- 1925: Manfred Köhnlechner – němski hojer
- 1925: Martin Rodbell – US-ameriski medicinar
- 1925: Peter Thomas – němski filmowy komponist
- 1929: Wolfgang Anheisser – němski operowy spěwar
- 1929: Alfred Moisiu – albanski statny prezident
- 1929: Karl Otto Pöhl – němski zastojnik a bankownik, prezident Zwjazkoweje banki
- 1930: Joachim Hoffmann – němski stawiznar a publicist
- 1930: Carlheinz Hollmann – němski telewizny moderator
- 1931: Jean-Claude Abrioux – francoski politikar
- 1931: Jimmy Lyons – US-ameriski jazzowy saksofonist
- 1933: Horst Eylmann – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma
- 1933: Lou Rawls – US-ameriski spěwar
- 1933: James David Wolfensohn – US-ameriski prezident Swětoweje banki
- 1934: Wilhelm Keim – němski chemikar
- 1934: Billy Paul – US-ameriski spěwar
- 1935: Woody Allen – US-ameriski komikar a režiser, awtor a dźiwadźelnik
- 1935: Walter Demel – němski dołhočarowy sněhakowar
- 1935: Heinz Riesenhuber – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma a zwjazkowy minister
- 1935: Ivica Šerfezi – juhosłowjanski šlagrowy spěwar
- 1935: Amedeo Tommasi – italski jazzowy hudźbnik a komponist
- 1937: Vaira Vike-Freiberga – letiska statna prezidentka
- 1938: Carlos Garnett – US-ameriski jazzowy saksofonist
- 1938: Anton „Toni“ Schumacher – němski wrotar
- 1939: Jens Ulbricht – němski lochkoatlet
- 1940: Richard Pryor – US-ameriski komikar
- 1941: Stephen A. Benton – US-ameriski fyzikar
- 1941: Federico Faggin – italski předewzaćel
- 1941: Günter Graf – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma
- 1941: Peter Letzgus – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma
- 1942: Dieter Annies – němski politikar, čłon zwjazkoweho sejma
- 1943: Wolf-Rüdiger Eisentraut – němski architekt
- 1943: Ortrun Enderlein – němska sankowarka
- 1944: John Densmore – US-ameriski hudźbnik a spěwotwórc
- 1945: Bette Midler – US-ameriska spěwarka a dźiwadźelnica
- 1946: Tunc Hamarat – awstriski šachownik
- 1946: Gilbert O'Sullivan – irski spěwotwórc a spěwar
- 1948: Eckhard Lesse – němski lochkoatlet
- 1948: Luciano Re Cecconi – italski kopar
- 1948: Guy Tunmer – južnoafriski wubědźowar
- 1949: Pablo Escobar – kolumbiski drogowy wikowar
- 1949: Wolfgang Gerhards – němski politikar, justicny minister Sewjerorynsko-Westfalskeje
- 1950: Absalom Themba Dlamini – premierminister Swaziskeje
- 1950: Paul Vincent Gunia – němski hudźbnik a komponist
- 1950: Ueli Maurer – šwicarski politikar
1951–2000
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1951: Jaco Pastorius – US-ameriski jazzowy hudźbnik a komponist
- 1954: Annette Haven – US-ameriska porno-hrajerka
- 1954: Karl-Heinz Körbel – němski kopar a trenar
- 1954: Medha Patkar – indiska aktiwistka za čłowjeske prawa
- 1956: Julee Cruise – US-ameriska spěwarka
- 1958: Javier Aguirre – mexiski kopar a trenar
- 1958: Alberto Cova – italski lochkoatlet
- 1958: Ekkehard Klemm – němski dirigent
- 1958: Charlene Tilton – US-ameriska dźiwadźelnica
- 1959: Urs Rohner – čłon jednaćelstwa wot Credit Suisse Group
- 1961: Jeremy Northam – britiski dźiwadźelnik
- 1961: Lito Vitale – argentinski rockowy hudźbnik a komponist
- 1962: Detlev Buck – němski dźiwadźelnik a awtor wjertnych knihow, filmowy producent a režiser
- 1964: Salvatore Schillaci – italski kopar
- 1964: Tim Renner – němski hudźbny producent, žurnalist a awtor
- 1968: Stefan Beckenbauer – němski kopar
- 1970: Sigurður Bjarnason – islandski mjetar
- 1970: Sarah Silverman – US-ameriska komikarka
- 1971: Christian Pescatori – italski wubědźowar
- 1974: Costinha – portugalski kopar
- 1975: Frank Bräutigam – němski telewizny žurnalist
- 1978: Bryan Bouffier – francoski rallyejowy jězdźer
- 1979: Lyn Byl – němska mjetarka
- 1979: Robert Dahlgren – šwedski wubědźowar
- 1982: Alfredo Pacheco – salvadorski kopar
- 1985: Emiliano Viviano – italski kopar
- 1985: Björn Vleminckx – belgiski kopar
- 1989: Markus Rühmkorf – awstriski kopar
- 1991: Sun Yang – chinski płuwar
- 1992: Marco van Ginkel – nižozemski kopar
Wumrěće
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Do 20. lětstotka
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1018: Thietmar z Mjezyborja – biskop a wuznamny chronikar
- 1433: Go-Komatsu – 100. kejžor Japanskeje
- 1483: Charlotte ze Savoyena – mandźelska krala Ludwiga XI. z Francoskeje
- 1521: Leo X. (Giovanni de Medici), bamž
- 1530: Margarete z Rakuskeje – naměstnica habsburgskeje Nižozemskeje
- 1535: Gabriel von Eyb – wjerchbiskop Eichstätta
- 1559: Hermann Falke – měšćanosta Lubicy
- 1633: Isabella Clara Eugenia – španiska infantka a naměstnica španiskeje Nižozemskeje
- 1640: Jurij Wylem – němski kurwjerch Braniborskeje
- 1652: Samuel Edel – němski lutherski teologa
- 1707: Jeremiah Clarke – jendźelski komponist
- 1709: Abraham a Sancta Clara – němski katolski duchowny a spisowaćel
- 1727: Johann Heinrich Buttstedt – němski pišćeler a barokowy komponist
- 1750: Johann Gabriel Doppelmayr – němski astronom
- 1806: Johann August Urlsperger – němski lutherski teologa
- 1848: Kyokutei Bakin – japanski spisowaćel
- 1851: Ernst Casimir I. zu Ysenburg a Büdingen – prěni wjerch w Ysenburgu a Büdingenje
- 1862: Agustín Durán – španiski literarny wědomostnik
- 1864: William L. Dayton – US-ameriski politikar
- 1866: Jules Auguste Demersseman – francoski fletist a komponist
- 1866: George Everest – jendźelski inženjer
- 1869: Eduard Vieweg – němski nakładnik
- 1886: Karl Ludwig Jühlke – němski slědźer w Africe
- 1890: Auguste Cornelius – němska spisowaćelka
20. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1914: François-Virgile Dubillard – francoski duchowny, arcybiskop wot Chambéry, kardinal
- 1916: Charles de Foucauld – francoski teologa a załožer rjada
- 1917: George A. Banker – US-ameriski kolesowar, swětomišter w lěće 1898
- 1930: Adolph Hoffmann – němski zapósłanc w mócnarstwowym sejmje
- 1934: Sergej Mironowič Kirow – sowjetski statny a stronski funkcionar, družinar Stalina
- 1935: Bernhard Schmidt – němski optikar a wunamakar Schmidtoweho teleskopa
- 1937: Hańža Budarjowa – serbska ludowa basnjerka
- 1939: Nataly von Eschstruth – němska spisowaćelka
- 1941: Alva B. Adams – US-ameriski politikar
- 1945: Harvey Bartlett Gaul – US-ameriski komponist a pišćeler
- 1945: Conrad Heese – němski prawiznik a justicny radźićel
- 1946: Emmy von Egidy – němska rězbarka a spisowaćelka
- 1947: Aleister Crowley – jendźelski okultist
- 1947: Franz Fischer – němski chemikar
- 1948: Somerton-Mann – njeznaty mysteriozny wopor mordarstwa
- 1954: Fred Rose – US-ameriski hudźbny nakładnik, spěwotwórc a producent
- 1956: Jakob Rauch – němski duchowny
- 1960: Ernst Rowohlt – němski nakładnik
- 1961: Bienvenido Troncoso – dominikanski spěwar, gitarist a komponist
- 1970: Hermann Detzner – němski oficěr a spisowaćel
- 1972: Yip Man – wulkomišter chinskeho bojoweho sporta Wing Chun
- 1972: Antonio Segni – italski politikar
- 1973: David Ben Gurion – prěni israelski premierminister
- 1973: Willem Hesselink – nižozemski kopar
- 1974: Lajos Zilahy – madźarski spisowaćel
- 1975: Hans Schweikart – němski režiser
- 1977: Kaionji Chōgorō – japanski spisowaćel
- 1984: Wayland Becker – US-ameriski footballowy hrajer
- 1984: Roelof Frankot – nižozemski wuměłc
- 1986: Lee Dorsey – US-ameriski spěwar a spěwotwórc
- 1986: Bobby Layne – US-ameriski footballowy hrajer
- 1987: James Baldwin – US-ameriski spisowaćel
- 1987: Alessandro Vallebona – italski radiologa, wuwiwar tomografije
- 1989: Alvin Ailey – US-ameriski rejowar
- 1990: Octavio Antonio Beras Rojas – dominikanski duchowny, arcybiskop Santa Dominga
- 1990: Vijaya Lakshmi Pandit – indiska politikarka
- 1990: Rudolf Signer – šwicarski chemikar
- 1991: George Joseph Stigler – US-ameriski hospodarski wědomostnik a nošer Nobeloweho myta
- 1997: Stéphane Grappelli – francoski jazzowy wiolinist
- 1998: Bertil Nordahl – šwedski kopar
21. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 2003: Carl Schenkel – šwicarski režiser
- 2004: Bernhard zur Lippe-Biesterfeld – nižozemski princ
- 2005: Mary Hayley Bell – britiska dźiwadźelnica
- 2005: Michael Kehlmann – awstriski režiser a dźiwadźelnik
- 2005: Abu Hamza Rabi’a – egyptowski terorist
- 2006: Claude Jade – francoska dźiwadźelnica
- 2006: Edi Sudrajat – indoneski zakitowanski minister
- 2007: Tony Fall – britiski rallyejowy jězdźer a teamowy šef
- 2007: Ken McGregor – awstralski tennisowy hrajer
- 2007: Anton Rodgers – britiski dźiwadźelnik
- 2008: Peter Maiwald – němski spisowaćel
- 2009: Paul Naschy – španiski režiser, awtor wjertnych knihow a dźiwadźelnik
- 2010: Georges Eggenberger – šwicarski politikar
- 2011: Christa Wolf – němska spisowaćelka
- 2011: Ragnhild Hveger – danska płuwarka
Swjate dny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- katolski: Blanki
- ewangelski: Eligija
- Rumunska a Centralnoafriska republika: Narodny swjatk
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: 1. decembra – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow