10. decembra
| nowember - december - januar | ||||||
| pó | wu | sr | št | pj | so | nj |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
| protyčne łopjeno za 2024 | ||||||
10. decembra abo 10. hodownika je 344. dźeń gregorianiskeje protyki (345. w přestupnych lětach), tuž wostawa hišće 21 dnjow hač do kónca lěta.
Podawki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1716: W Lipsku załoži so pod nawodom Hadama Zachariasa Šěracha Serbske prědarske towarstwo, předchadnik Sorabije a prěnje serbske towarstwo.
- 1865: Po smjerći swojeho nana Leopolda I. sta so Leopold II. z kralom Belgiskeje.
Narodniny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Do 19. lětstotka
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 100 př. Chr.: Lucius Appuleius Saturninus – romski ludowy tribun
- 1452: Johannes Stöffler – němski matematikar, astronom, astrologa, farar, profesor a zhotowjer astronomiskich instrumentow
- 1537: Giovanni Battista Guarini – italski basnik
- 1585: Gregor Francke – němski ewangelski teologa
- 1588: Isaac Beeckman – nižozemski filozof a wědomostnik
- 1588: Johann Graf von Aldringen – luxemburgski wójnski wjednik w Třicećilětnej wójnje
- 1621: Christian Albrecht von Dohna – braniborski general
- 1631: Francesco Lana Terzi – italski jezuit, wuwiwar powětroweje łódźe a pisma za slepych
- 1676: Johann George Schreiber – němski kopororytwar, kartograf a nakładnik
- 1699: Křesćan VI. – kral Danskeje a Norwegskeje, wójwoda Schleswigskeje a hrabja Holsteinskeje
- 1702: Moritz Adolf Karl von Sachsen-Zeitz-Neustadt – Litoměrski biskop a tachantski knjez w Kölnje
- 1710: Johan Christian Wentzinger – němski rězbar, moler a architekt
- 1735: Christian Gottlieb Gilling – němski teologa
- 1741: Salomon Landolt – šwicarski politikar
- 1743: Johann Christoph Schwab – němski filozof
- 1751: George Shaw – britiski botanikar a coologa
- 1753: Melchior Ludolf Herold – němski komponist kěrlušow a měšnik
- 1756: Bjedrich Franc I. – wulkowójwoda Mecklenburgskeje-Zwěrina
- 1787: Thomas Hopkins Gallaudet – US-ameriski duchowny, załožer kubłanja za hłuche dźěći
- 1791: Friedrich von Gärtner – němski architekt
- 1795: Matthias William Baldwin – US-ameriski industrialnik
- 1795: Johann Caspar Kummer – němski fletist, komponist a hudźbny pedagoga
19. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- 1804: Carl Gustav Jacob Jacobi – němski matematikar
- 1804: Eugène Sue – francoski spisowaćel
- 1805: Karl Ferdinand Sohn – němski moler
- 1810: Abraham K. Allison – US-ameriski politikar
- 1815: Ada Byron of Lovelace – britiska matematikarka
- 1822: César Franck – belgiski komponist
- 1823: Theodor Kirchner – němski komponist a dirigent, pišćeler a pianist
- 1826: Franz Susemihl – němski starofilologa
- 1830: Emily Dickinson – US-ameriska lyrikarka
- 1831: Alexander Conze – němski wysokošulski wučer a archeologa, direktor Berlinskeje antikoweje zběrki
- 1840: Mathilda Stangec-Fiedlerjowa - serbska spěwarka
- 1841: Joseph Henry Blackburne – britiski šachowy wulkomišter
- 1845: Wilhelm von Bode – němski wuměłstwowy stawiznar a muzejowy direktor
- 1847: Adolph Woermann – němski překupc, łódźer a politikar
- 1851: Melvil Dewey – US-ameriski knihownik
- 1854: Ernst Henrici – němski gymnazialny wučer, spisowaćel a politikar
- 1855: August Spies – němsko-US-ameriski redaktor a wudawaćel
- 1860: Anna Croissant-Rust – němska spisowaćelka
- 1861: Karl Groos – němski filozof a psychologa
- 1863: Maurice Hennequin – francoski spisowaćel a libretist
- 1870: Adolf Loos – awstriski architekt a architekturny teoretikar
- 1870: Pierre Louÿs – francoski spisowaćel
- 1870: Ferdynand Ruszczyc – pólski moler
- 1872: Ludwig Klages – němski filozof, psychologa a załožer wědomostneje grafologije
- 1879: Paul Münch – pfalcowski dialektowy basnik
- 1879: Ernest Shepard – britiski ilustrator
- 1882: Otto Neurath – awstriski filozof, sociologa a ekonom
- 1883: Giovanni Messe – italski wójnski wjednik a politikar
- 1883: Rudolf Veiel – němski general
- 1884: Albert Steffen – šwicarski antropozof a basnik
- 1885: Hans Rubenbauer – němski starofilologa
- 1885: Marios Varvoglis – grjekski komponist
- 1887: Arthur Hoffmann – němski lochkoatlet
- 1889: Ray Collins – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1889: Ludwig Huber – němski ratar a politikar strony NSDAP
- 1890: Byron Ingemar Johnson – kanadiski politikar
- 1890: Zeki Velidi Togan – turkowski stawiznar a politikar
- 1891: Nelly Sachs – němska spisowaćelka a basnica, nošerka Nobeloweho myta
- 1894: Gertrud Kolmar – němska lyrikarka
- 1897: Ernesto Cortázar – mexiski komponist, dźiwadźelnik, režiser a awtor wjertnych knihow
- 1897: Jakob Bräckle – němski moler
- 1897: Karl Heinrich Waggerl – awstriski spisowaćel
20. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]1901–1950
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1902: Michail Wladimirowič Alpatow – ruski wuměłstwowy stawiznar
- 1903: Sylvère Caffot – francoski komponist
- 1903: Johannes Even – němski politikar, čłon krajneho a zwjazkoweho sejma
- 1903: Mary Norton – britiska awtorka dźěćacych knihow
- 1903: Luis Humberto Salgado – ekwadorski komponist
- 1903: Winthrop Sargeant – US-ameriski hudźbny kritikar
- 1904: Antonín Novotný – čěskosłowakski politikar a statny prezident
- 1904: Shmuel Rodensky – israelski dźiwadźelnik
- 1905: Renato Birolli – italski moler
- 1907: Sidney Fox – US-ameriska dźiwadźelnica
- 1908: Marino 'Mario' Evaristo – argentinski kopar
- 1908: Olivier Messiaen – francoski komponist a pišćeler
- 1909: Franz Scholz – němski měšnik a teologa
- 1909: Frank W. Walbank – britiski starostawiznar a starofilologa
- 1914: Erich Pizka – awstriski hornist a profesor
- 1913: Morton Gould – US-ameriski komponist, dirigent a pianist
- 1915: Karl Fruchtmann – němski režiser a filmowc
- 1916: Ruedi Walter – šwicarski dźiwadźelnik
- 1920: Alfred Dregger – němski politikar, čłon krajneho a zwjazkoweho sejma
- 1920: Reginald Rose – US-ameriski spisowaćel
- 1921: Christine Brückner – němska spisowaćelka
- 1921: Georg Stefan Troller – awstriski spisowaćel a telewizny žurnalist
- 1923: Jorge Semprún – španiski spisowaćel
- 1924: Paul Mikat – němski jurist, krajny minister, čłon zwjazkoweho sejma
- 1925: Clarice Lispector – ukrainsko-brazilska spisowaćelka
- 1926: Thomas Höhle – němski literarny wědomostnik
- 1926: Eddie „Guitar Slim“ Jones – US-ameriski hudźbnik
- 1927: William MacKey – US-ameriski wubědźowar
- 1928: Dan Blocker – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1932: Godehard Joppich – němski gregorianikar
- 1933: Larry Morris – US-ameriski footballowy hrajer
- 1934: Howard M. Temin – US-ameriski biologa
- 1935: Joachim Hruschka – němski prawowědnik
- 1936: Ara Baliozian – armenski spisowaćel
- 1938: Philippe Léger – francoski jurist a generalny prawiznik Europskeho sudnistwa
- 1940: Gertrud Wincarjowa - serbska politikarka, wjesnanostka Čorneho Chołmca a zapósłanča Sakskeho krajneho sejma
- 1941: Franco Ambrosetti – šwicarski jazzowy trubjer a hornist
- 1941: Fionnula Flanagan – irsko-US-ameriska dźiwadźelnica
- 1941: Jan Flieger – němski awtor dźěćacych a młodźinskich knihow kaž tež kriminalkow
- 1942: Meinhard Hemp – němski kopar a trenar
- 1942: Peter Sarstedt – britiski hudźbnik, spěwar a spěwytwórc
- 1942: Klaus Ulonska – němski lochkoatlet
- 1945: Marek Grechuta – pólski spěwytwórc
- 1946: Eberhard Aurich – prěni sekretar centralneje rady SNM w NDR
- 1946: Werner Brinkmann – němski jurist, předsyda wot Stiftung Warentest
- 1946: Catherine Hiegel – francoska dźiwadźelnica
- 1947: Jürgen Barth – němski wubědźowar
- 1948: Richard Francis-Bruce – awstralski cutter
- 1948: Abu Abbas – załožer a wjednik Palestinskeje wuswobodźenskeje fronty (PLF)
1951–2000
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1951: Johnny Rodriguez – US-ameriski hudźbnik a spěwar
- 1952: Julianne Baird – US-ameriska sopranistka a wotrjadna awtorka
- 1952: Bernd Jakubowski – němski wrotar
- 1953: Friedhelm Funkel – němski kopar a trenar
- 1954: DJ Hollywood – US-ameriski rapper a DJ
- 1954: Florentin Smarandache – US-amerisko-rumunski matematikar a spisowaćel, basnik a wuměłc
- 1955: Lothar Krieg – němski lochkoatlet
- 1956: Christine Goll – šwicarska politikarka
- 1957: Michael Clarke Duncan – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1957: Paul Hardcastle – britiski keyboarder, awtor spěwow a producent
- 1957: Iwan Lebanow – bołharski dołhočarowy sněhakowar
- 1957: Prem Rawat – indiski duchowny wjednik a wučer meditacije
- 1958: Cornelia Funke – němska awtor dźěćacych a młodźinskich knihow
- 1960: Kenneth Branagh – britiski dźiwadźelnik a režiser
- 1960: Stefan Münz – němski awtor
- 1963: Hasko Weber – němski dźiwadłowy režiser
- 1965: Jörg Jäger – němski politikar, čłon krajneho sejma
- 1965: J. Mascis – US-ameriski hudźbnik
- 1966: Jennifer Nitsch – němska dźiwadźelnica
- 1967: Donghua Li – chinsko-šwicarski ćěłozwučowar
- 1970: Tommy Jakobsen – norwegski lodohokejist
- 1970: Hagen Matzeit – němski countertenor a bariton, filmowy komponist a producent
- 1972: Brian Molko – britisko-US-ameriski gitarist, keyboarder a spěwar
- 1975: Stephen Huss – awstralski tennisowy hrajer
- 1975: Josip Skoko – awstralski kopar
- 1977: Andrea Henkel – němska biatletka, olympiska dobyćerka
- 1978: José Mari – španiski kopar
- 1979: Ildefons Lima Solà – andorraski kopar
- 1980: Roland Schwarzl – awstriski lochkoatlet
- 1981: Sanel Jahić – bosnisko-hercegowinski kopar
- 1982: Aïmen Demai – francoski kopar
- 1983: Patrick Flueger – US-ameriski dźiwadźelnik
- 1983: Paulo Batista Nsimba – angolski kopar
- 1983: Katrin Siska – estniska popowa spěwarka (Vanilla Ninja)
- 1985: Charlie Adam – šotiski kopar
- 1986: Mate Ghwinianidse – georgiski kopar
- 1987: Gonzalo Gerardo Higuaín – argentinski kopar
- 1988: Jon Lancaster – britiski wubědźowar
- 1988: Neven Subotić – serbisko-US-ameriski kopar
- 1988: Imke Wübbenhorst – němska koparka
- 1990: Shōya Tomizawa – japanski motorski
- 1991: Tommy Oar – awstralsko-španiski kopar
Wumrěće
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Do 19. lětstotka
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 100 př. Chr.: Lucius Appuleius Saturninus – romski ludowy tribun
- 304: Eulalia z Méridy – španiska martrarka
- 949: Herman I. – wójwoda Šwabskeje
- 1041: Michał IV. – bycantinski kejžor
- 1198: Averroës – španisko-arabski filozof, lěkar a mystikar
- 1238: Johann von Apremont – biskop wot Verduna a Metza
- 1262: Berthold II. von Pfirt – biskop Basela
- 1310: Šćěpan I. – wójwoda Delnjeje Bayerskeje
- 1311: Etienne de Suisy – biskop wot Tournai a kardinal
- 1339: Jadwiga Kaliska – kralowna Pólskeje
- 1394: Eberhard – hrabja Zweibrückena
- 1475: Paolo Uccello – italski moler
- 1477: Matthäus Hummel – załoženski rektor uniwersity Alberta Ludwiga w Freiburgu
- 1541: Francis Dereham – lubostnik wot Catherine Howard, pjateje mandźelskeje jendźelskeho krala Hendricha VIII.
- 1563: Georg von Pappenheim – biskop wot Rězna
- 1569: Paul Eber – němski ewangelski teologa, kěrlušer a reformator
- 1603: William Gilbert – jendźelski lěkar a přirodoslědźer
- 1729: Johann Georg Seidenbusch – bayerski měšnik a załožer oratorianskich institutow
- 1799: Alexander von Knobelsdorff – pruski generalpólny maršal
19. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1814: José Angel Lamas – venezuelski komponist
- 1838: Karl Friedrich von Beyme – pruski jurist a politikar
- 1848: Ernst Bohachwał Rychtar - serbski farar a nabožinski prócowar
- 1851: Karl Drais – němski wunamakar
- 1865: Louis Adrien Huart – francoski žurnalist, spisowaćel a direktor dźiwadła
- 1865: Leopold I. – prěni kral Belgiskeje
- 1875: Franz Toldy – madźarski literarny stawiznar
- 1877: Federico Ricci – italski komponist
- 1878: Henry Wells – US-ameriski předewzaćel
- 1884: Eduard Rüppell – němski přirodowědnik a slědźer w Africe
- 1888: Auguste Placet – francoski wiolinist a dirigent
- 1889: Ludwig Anzengruber – awstriski spisowaćel
- 1895: Josef Marastani – awstriski moler, wurywar a litograf
- 1896: Alfred Nobel – šwedski wunamakar a industrialnik, darićel Nobeloweho myta
20. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 1908: Julius Dammann – němski duchowny a spisowaćel
- 1909: Red Cloud – wojak a wjednik prerijskich Indianow
- 1911: Joseph Dalton Hooker – britiski botanikar a slědźer
- 1917: Mackenzie Bowell – kanadiski premierminister
- 1927: Bruno Ertler – awstriski spisowaćel
- 1928: Charles Rennie Mackintosh – britiski architekt
- 1929: Franz Rosenzweig – němski filozof
- 1931: Georg von Ompteda – němski spisowaćel a přełožowar
- 1936: Luigi Pirandello – italski spisowaćel
- 1937: Rosa Valetti – němska dźiwadźelnica, kabaretistka a šansonowa spěwarka
- 1941: Albert Döderlein – němski gynekologa
- 1944: Ulrich Wilcken – němski starostawiznar a papyrologa
- 1945: Theodor Dannecker – němski SS-oficěr, jedyn z sobudźěłaćerjow Adolfa Eichmanna
- 1947: Pierre Petit de Julleville – francoski měšnik, arcybiskop wot Rouen, kardinal
- 1948: Enrique Mario Casella – argentinski komponist
- 1951: Algernon Blackwood – britiski spisowaćel
- 1959: Henri Vidal – francoski dźiwadźelnik
- 1960: Mado Robin – francoska sopranistka
- 1965: Henry Cowell – US-ameriski komponist
- 1967: Brasílio Itiberê da Cunha Luz – brazilski komponist
- 1967: Otis Redding – US-ameriski hudźbnik
- 1968: Karl Barth – šwicarski teologa
- 1968: Tian Han – chinski dramatikar
- 1977: Adolph Rupp – US-ameriski basketballowy trenar
- 1978: Ed Wood – US-ameriski filmowy režiser
- 1982: Roy Webb – US-ameriski komponist
- 1987: Giovanni Arpino – italski spisowaćel a žurnalist
- 1987: Jascha Heifetz – rusko-US-ameriski wiolinist
- 1987: Bruno Mora – italski kopar
- 1987: Denis Sanders – US-ameriski filmowc a nošer Oscara
- 1987: Boris Aleksandrowič Čagin – ruski filozof a stawiznar
- 1994: Jiří Marek – čěski spisowaćel
- 1994: Garnett Silk – jamaiski reggaejowy hudźbnik
- 1996: Faron Young – US-ameriski countryjowy hudźbnik
- 1999: Joseph Heller – US-ameriski spisowaćel
- 1999: Franjo Tuđman – chorwatski statny prezident
21. lětstotk
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- 2001: Marta Emmenegger – šwicarska žurnalistka a seksowa poradźowarka
- 2003: Günter Seuren – němski spisowaćel
- 2004: Adalbert Pilch – awstriski moler a grafikar
- 2004: Adolfo Schlosser – awstriski rězbar
- 2005: Richard Pryor – US-ameriski dźiwadźelnik
- 2006: Salvatore Pappalardo (kardinal) – arcybiskop wot Palermo, kardinal
- 2006: Augusto Pinochet – chilski general a diktator
- 2006: Wolfgang Rumpf – němski hajnk a politikar, čłon zwjazkoweho sejma
- 2006: Wigand Freiherr von Salmuth – němski předewzaćel
- 2008: Henning Christiansen – danski komponist
- 2010: John B. Fenn – US-ameriski chemikar, nošer Nobeloweho myta
- 2010: Rüdiger Proske – němski telewizny žurnalist
- 2014: Ralph Giordano – němski žurnalist, publicist, awtor a režiser
Swjate a wopomnjenske dny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- katolski: Angeliny
- ewangelski: Heinricha Zütphena
- Zjednoćene narody: Mjezynarodny dźeń čłowjeskich prawow
- Thailandska: Dźeń wustawy (narodny swjatk)
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: 10. decembra – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow