1900

◄ | 18. lětstotk | 19. lětstotk | 20. lětstotk | ►
◄◄ | ◄ | 1896 | 1897 | 1898 | 1899 | 1900 | 1901 | 1902 | 1903 | 1904 | ► | ►►

Protyka za lěto 1900

januar kt pó wu sr št pj so nj 1 1 2 3 4 5 6 7 2 8 9 10 11 12 13 14 3 15 16 17 18 19 20 21 4 22 23 24 25 26 27 28 5 29 30 31         februar kt pó wu sr št pj so nj 5       1 2 3 4 6 5 6 7 8 9 10 11 7 12 13 14 15 16 17 18 8 19 20 21 22 23 24 25 9 26 27 28         měrc kt pó wu sr št pj so nj 9       1 2 3 4 10 5 6 7 8 9 10 11 11 12 13 14 15 16 17 18 12 19 20 21 22 23 24 25 13 26 27 28 29 30 31   apryl kt pó wu sr št pj so nj 13             1 14 2 3 4 5 6 7 8 15 9 10 11 12 13 14 15 16 16 17 18 19 20 21 22 17 23 24 25 26 27 28 29 18 30             meja kt pó wu sr št pj so nj 18   1 2 3 4 5 6 19 7 8 9 10 11 12 13 20 14 15 16 17 18 19 20 21 21 22 23 24 25 26 27 22 28 29 30 31       junij kt pó wu sr št pj so nj 22         1 2 3 23 4 5 6 7 8 9 10 24 11 12 13 14 15 16 17 25 18 19 20 21 22 23 24 26 25 26 27 28 29 30   julij kt pó wu sr št pj so nj 26             1 27 2 3 4 5 6 7 8 28 9 10 11 12 13 14 15 29 16 17 18 19 20 21 22 30 23 24 25 26 27 28 29 31 30 31           awgust kt pó wu sr št pj so nj 31     1 2 3 4 5 32 6 7 8 9 10 11 12 33 13 14 15 16 17 18 19 34 20 21 22 23 24 25 26 35 27 28 29 30 31     september kt pó wu sr št pj so nj 35           1 2 36 3 4 5 6 7 8 9 37 10 11 12 13 14 15 16 38 17 18 19 20 21 22 23 39 24 25 26 27 28 29 30 oktober kt pó wu sr št pj so nj 40 1 2 3 4 5 6 7 41 8 9 10 11 12 13 14 42 15 16 17 18 19 20 21 43 22 23 24 25 26 27 28 44 29 30 31         nowember kt pó wu sr št pj so nj 44       1 2 3 4 45 5 6 7 8 9 10 11 46 12 13 14 15 16 17 18 47 19 20 21 22 23 24 25 48 26 27 28 29 30     december kt pó wu sr št pj so nj 48           1 2 49 3 4 5 6 7 8 9 50 10 11 12 13 14 15 16 51 17 18 19 20 21 22 23 52 24 25 26 27 28 29 30 1 31

1900 w druhich protykach

gregorianiski kalender	1900 MCM
Ab urbe condita	2653
Armenski kalender	1349 ԹՎ ՌՅԽԹ
Bahaa kalender	56 – 57
Berberski kalender	2850
Buddhistiski kalender	2444
Burmaski kalender	1262
Chinski kalender	4536 / 4596 – 4537 / 4597 己亥 – 庚子
Etiopiski kalender	1892 – 1893
Francoski republikanski kalender	108 - 109 CVIII -CIX
Hebrejski kalender	5660 – 5661
Holocenski kalender	11900
Indiske kalendry
- Vikram Samvat	1955 – 1956
- Indiski narodny kalender (Shaka Samvat)	1822 – 1823
- Kali Yuga	5001 – 5002
Iranski kalender	1278 – 1279
Islamski kalender	1317 – 1318
- Imperialne lěto	Kōki 2560 (皇紀2560年)
Julianiski kalender	1945
Koptiski kalender	1616 – 1617
Korejski kalender	4233
Runowy kalender	2150
Thailandski słónčny kalender	2443

Lipsk wokoło 1900

Wobkruhowa dróha a parlament we Wienje

Tři podawki su za lěto 1900 wosebje bytostne: Pariska swětowa wustajeńca, Druha Buriska wójna w Južnej Africe kaž tež započatk Boxerskeho zběžka w Chinje.

Podawki w Serbach

• 15. měrca: Załoženje Koła serbskich spisowaćelow.
• 07. awgusta: We Wóslinku wotměje so pod nawodom Pawoła Knježka 26. Schadźowanka.

Politiske podawki

Januar

• 01. januara: W němskim kejžorstwje nabudźetaj ciwilny a wikowanski zakonik (BGB a HGB) płaćiwosće.
• 01. januara: Na Helgolandźe nabudźe swójbnostawowy zakoń płaćiwosće. Tuž dyrbja so wotnětka před stawnikom zmandźelić.
• 01. januara: W Italskej wuda kral Umberto I. amnestiju.
• 01. januara: W Rakusko-Wuherskej bu Awstriska króna jeničke płačidło.
• 04. januara: We wuhlowymaj rewěromaj Lüttich a Ostrava dóńdźe k zběžkam a stawkam.
• 24. januara: Burojo dobudźa w bitwje wot Spion Kop nad britiskimi jednotkami.

Februar

• 12. februara: Lenin wróći so po třoch lětach ze sibirskeho wuhnanstwa.
• 17. februara: Dźělenje Samoa-kupow: Kupy zapadnje 171. stopnja dołhosće su wotnětka němske škitanišćo; Zjednoćene staty wobsadźa wuchodny dźěl.
• 20. februara: Paderbornski biskop Hubert Theophil Simar bu nowy Kölnski arcybiskop.
• 26. februara: Před britiskej Delnjej komorje wozjewi wójnski minister St John Brodrick, zo buchu w Buriskej wójnje tež žony a dźěći w koncentraciskich lěwach arestowane.
• 27. februara: Załoženje Labour Representation Committee jako předchadnik britiskeje strony Labour Party
• 28. februara: Wotnětka smědźa žony we wulkowójwodstwu Badenskej oficialnje na wysokich šulach studować.

Měrc

• 02. měrca: W Burskej wójnje wobsadźa britiske jednotki Ladysmith, třeće najwjetše město stata Natal.
• 06. měrca: W Bremenje bu kejžor Wilhelm II. pola atentata dźěłaćerja Dietricha Weilanda zranjeny.
• 13. měrca: Britiske wójsko skónči dobywanje swobodneho stata Oranje w Južnej Africe.
• 14. měrca: Prezident Zjednoćenych statow William McKinley podpisa zakoń wo złotowym standardźe.
• 31. měrca: Tomáš Garrigue Masaryk załoži Realistisku stronu (Čěsku ludowu stronu) jako čěske hibanje za njewotwisnosću a wotprajenje panslawizma.

Apryl

• 04. apryla: Na Brüsselskim hłownym dwórnišću njeporadźi so atentat na Albert Edward, Prince of Wales. Skućićel bě šěsnaćelětny klampnar, kotryž wopodstatni skutk z britiskej politiku potłóčowanja w Južnej Africe.
• 14. apryla: Pariska swětowa wustajeńca bu wotewrjena.
• 22. apryla: W bitwje blisko Kousséri w srjedźnej Africe dobudźe tři francoskich kolonialnych armejow pod rozkazom oficěra Amédée-François Lamy nad jednotkami mócnarstwa Bornu.

Meja

• 05. meje: Po wulkich ropotach a masowych demonstracijach w Barcelonje, Madridźe, Valladolidźe, Burgosu a Zaragozy postaja španiske knježerstwo staw woblěhowanja na Barcelonu.
• 22. meje: Kejžorstwowy sejm schwali diskutowany zakoń wo deliktach přećiwo pócćiwosći („Lex Heinze“). Zakoń censěruje zwobraznjenje „njepócćiwych jednanjow“ we wuměłstwje, literaturje a dźiwadle.
• 28. meje: Wulka Britaniska wozjewi załoženje kolonije z prjedawšeho swobodneho stata Oranje.
• 28. meje: Dospołne zaćmiće słónca w Portugalskej, Španiskej, Algeriskej a w dźělach Zjednoćenych statow.
• 29. meje: Francozojo załoža w srjedźnej Africe twjerdźiznu Fort Lamy, dźensnišu čadsku stolicu N’Djamena.

Junij

• 14. junija: Pochod tak mjenowanych „Boxerow“ do Pekinga
• 14. junija: Hawaii bu oficialnje teritorij Zjednoćenych statow.
• 17. junija: Jednotki europskich statow dobudźa w běhu Boxerskeho zběžka strategisce wuznamnej twjerdźiznje při wuliwje rěki Hai He.
• 20. junija: Němski wupósłanc w Pekingu, Klemens von Ketteler, bu wot wobdźělnikow Boxerskeho zběžka na zjawnej dróze zamordowany.
• 29. junija: W Stockholmje załoži so Nobelowa załožba.

Julij

• 14. julija: Mjezynarodne (europske) jednotki wobsadźa chinske město Tientsin.
• 19. julija: Prěnja linija Pariskeje podzemskeje železnicy bu wotewrjena.
• 27. julija: Kejžor Wilhelm II. dźerži w Bremerhavenje tak mjenowanu Hunnowu narěč („Hunnenrede“), kotrejež agresiwne wašnje protest we wukraju wuskutkuje.
• 29. julija: Italski kral Umberto I. bu pola atentata anarchista Gaetano Bresci zatřěleny. Jeho naslědnik bu Vittorio Emanuele III.
• 29. julija: Lenin wopušći Ruske carstwo a nastupi pjećlětny eksil w Genfu a Mnichowje.

Awgust

• 02. awgusta: Atentat na persiskeho šaha, Muzaffar ad-Din, wostanje bjez wuspěcha.
• 15. awgusta: Europske jednotki zdobudźa Peking.

September

• 01. septembra: Wulka Britaniska anektuje stat Transvaal w Južnej Africe.
• 02. septembra: W statnych šulach Pruskeje zawjedźe so nowy předmjet k temje „seksualne wujasnjowanje“.
• 19. septembra: Britiski pólny maršal Frederick Sleigh Roberts deklaruje Burisku wójnu za zakónčenu.
• 23. septembra: Němski pólny maršal Alfred Grad von Waldersee dóstanje najwyše rozkaznistwo nad mjezynarodne jednotki w Chinje.

Oktober

• 17. oktobra: Bernhard von Bülow bu nowy kejžorstwowy kancler Němskeje.

Nowember

• 06. nowembra: Prezidentowe wólby w Zjednoćenych statach Ameriki

December

• 01. decembra: Němske kejžorstwo ma po rezultatach ludličenja 56.345.014 wobydlerjow.

Sport

• 09. januara: Załoženje koparskeho towarstwa Lazio Rom
• 28. januara: Załoženje Němskeho koparskeho zwjazka (DFB) w Lipsku.
• 27. februara: Załoženje koparskeho towarstwa FC Bayern Mnichow
• 18. měrca: Załoženje koparskeho towarstwa Ajax Amsterdam
• 04. meje: Załoženje kopaskeho towarstwa 1. FC Nürnberg
• 14. meje: Wotewrjenje olympiskich hrow w Parisu.
• 02. junija: Załoženje koparskeho towarstwa 1. FC Kaiserslautern
• 01. awgusta: Załoženje koparskeho towarstwa Borussia Mönchengladbach
• 28. oktobra: Po pjeć měsacach kónča so Olympiske hry w Parisu. Cricket bě prěni a jenički raz olympiska sportowa družina.
• 04. nowembra: Załoženje Němskeho Rugbyoweho zwjazka w Kasselu.
• 16. decembra: Załoženje koparskeho towarstwa Alemannia Aachen

Katastrofy

Wot hurrikana zničene město Galveston

• 04. januara: Při zemjerženju wokoło ruskeho města Tiflisa bu dźesać wsow zničeny. Něhdźe tysac ludźi wumrěje.
• 30. junija: Wulki woheń w přistawje Hoboken (Zjednoćene staty Ameriki). 326 ludźi wumrěje.
• 08. septembra: Hurrikan sylnosće 4 zniči texanske město Galveston a mori wjac hač 8000 ludźi.
• 01. oktobra: Při wulkim wohnju w Baku bu 97 točenskich wěžow a něhdźe 8000 tonow zemskeho wolija zničeny.
• 29. oktobra: Eksplosija w Newyorkskej chemikowej fabrice mori nimale 200 ludźi.

Narodniny

Měrćin Nowak-Njechorński (* 13. junija)

• 15. januara: Božidar Šěca – serbski domiznowědnik, wučer a spisowaćel († 1986)
• 22. januara: Ernst Busch – němski spěwar, kabaretist, dźiwadźelnik a režiser († 1980)
• 07. februara: Konrad Zenda – serbski plastikar a wuměłstwowy rjemjeslnik († 1958)
• 14. februara: Rut-Marka Rawpowa – serbska operowa a koncertna spěwarka, hudźbna pedagogowka († 1979)
• 10. apryla: Jurij Žur – serbski ratar a prodrustwownik, Domowinski prócowar († 1967)
• 13. junija: Měrćin Nowak-Njechorński – serbski moler, publicist a spisowaćel († 1990)
• 29. junija: Antoine de Saint-Exupéry – francoski spisowaćel a pilot († 1944)
• 20. julija: Jakub Čórlich – serbski ratar, župan Wojerowskeje župy († 1989)
• 24. awgusta: Herman Šudak – serbski ratar a prodrustwownik, Domowinski funkcionar († 1976)
• 06. septembra: Jurij Brězan – serbski překupc, duchowny a antifašist († 1948)
• 22. nowembra: Pawoł Wićaz – serbski wučer, kulturny historikar, lektor a awtor biografskich nastawkow († 1965)

Wumrěće

Korla Awgust Kalich († 12. septembra)

• 14. januara: Korla Herman Robert Rjeda – farar a prěni serbski protykar (* 1816)
• 18. meje: Jan Bartko – serbski wučer, spisowaćel a basnik (* 1821)
• 12. septembra: Korla Awgust Kalich – serbski farar (* 1844)

Wotkaz

 Commons: 1900 – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow