Zhorjelc

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Zhorjelc
němsce Görlitz
Zhorjelc na karće Sakskeje
Zhorjelc na karće Sakskeje
DEC
Zhorjelc
Zhorjelc
Wopon
Wopon Zhorjelca
Wopon Zhorjelca
Zakładne daty
stat Němska Němska
zwjazkowy kraj SakskaSakska Sakska
wokrjes Zhorjelski
wysokosć 199 metrow n.m.hł.
přestrjeń 67,52 km²
wobydlerstwo 56.574 (31. dec 2022)[1]
hustosć zasydlenja 838 wob. na km²
póstowe čisła 02826–02828
předwólba (+49) 03581
awtowa značka GR, LÖB, NOL, NY, WSW, ZI
Politika a zarjadnistwo
měšćanosta Octavian Ursu (CDU)
webstrona goerlitz.de
Połoženje Zhorjelca w Sakskej
KartaBjerwałdski jězorBartonski jězorKwětanečanski jězorKwětanečanski jězorPólskaČěskaWokrjes Sakska Šwica-Wuchodne Rudne horyMužakowBejerecyBjenadźicyOchranowBertsdorf-HörnitzHamorHamorSuche HendrichecyHabrachćicy-Nowe JěžercyKotmar (gmejna)JabłońcZhorjelcZhorjelcDźěwinDźěwinWulki ŠunowSwóńcaWosečkHainewaldeOchranowWysoka DubrawaHórkaJonsdorfKodrecyKralowski hajKrušwicaChrjebja-Nowa WjesLěwałdLutarjecyLubijMarkoćicyMarkoćicyMittelherwigsdorfMikowMikowNysowa łučinaNowosólc-Horni HródkKotmar (gmejna)NiskaKotmar (gmejna)WódrjeńcaOlbersdorfWopakaWostrowcOjbinKwětanecy při jězoruRychbachRěčicyRosenbachRózborkSlepoSchönau-BerzdorfŠumbachŠepcowy DołWodowe HendrichecyRychbachTrjebinTrjebinVierkirchenWaldhufenWuskidźBěła WodaŽitawaŽitawaWokrjes BudyšinBraniborska
Karta
wikidata: Zhorjelc (Q4077)
51.1514.983333333333


Zhorjelc (we wobchadnej rěči husto Zholerc;[2] němsce     Görlitz ? / i, delnjoserbsce Zgórjelc, čěsce Zhořelec, pólsce Zgorzelec) je po ličbje wobydlerstwa najwjetše město Hornjeje Łužicy a leži při Łužiskej Nysy. Z něhdźe 56.000 wobydlerjemi je šeste najwjetše město w Sakskej. Połojca města słuša wot lěta 1946 k Pólskej a rěka Zgorzelec. Zhorjelc je sydło wokrjesa ze samsnym mjenom.

Město leži pod horu Sedło, kotraž je zdaloka widźeć a płaći jako charakteristiske znamjo Zhorjelca.

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

W 7. lětstotku wobsydlichu słowjanske kmjeny – prawdźepodobnje Bjezunčenjo – wokolinu dźensnišeho Zhorjelca. Sydlišćo same naspomni so hakle w lěće 1071 we wopismje kejžora Hendricha IV. jako słowjanska wjes Goreliz. Srjedź 12. lětstotka wuwiwaše so potom na městnje wsy wikowe sydlišćo.

Wot 1346 do 1815 bě město – hromadźe z Budyšinom, Kamjencom, Lubanjom, Lubijom a Žitawu – sobustaw Zwjazka šesćiměstow.

Wobchad[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Zhorjelc je wuznamne železniske křižowanišćo. Ze Zhorjelskeho dwórnišća wjedu čary do Drježdźan, Berlina, Nikriša (a Žitawy), Zawidowa, Węglinieca (a Wrócławja) a do Wałbrzycha.

Přez město běži kolesowanska šćežka Wódra-Nysa.

Politika[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Město słuša k sakskemu wólbnemu wokrjesej 58 (Zhorjelc 2) a k zwjazkowemu wólbnemu wokrjesej 157 (Zhorjelc).

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Aktualne ličby wobydlerstwa po gmejnach 2022; Statistiski krajny zarjad Sakskeje
  2. Křesćan Bohuwěr Pful: Łužiski serbski słownik. Maćica Serbska, Budyšin 1866, str. 1015 (online).

Wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Zhorjelc – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije