Wiwalca

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Wiwalca
Wiewalze
Powostanki prastawizniskich nasypow na Wiwalcy
wysokosć 249,9 m
kraj Sakska, Němska
Wiwalca na karće Sakskeje
Wiwalca na karće Sakskeje
DEC
Wobdźěłać
p  d  w
51.20333333333314.381388888889


Wiwalca (němsce Wiewalze) je 250 metrow wysoka hórka sewjerozapadnje Budyšina.

Hórka nadeńdźe so 3,7 kilometrow zdalene wot Budyskeho stareho města, bjezposrědnje pódla Sawrieroweho parka. Wokolne wjeski su Wulki Wjelkow na sewjeru, Zajdow na sewjerowuchodźe, Ćemjercy na juhowuchodźe a Słona Boršć na juhu. Zapadnje Wiwalcy běži statna dróha S 106 z Třoch Hwězdow do Chelna.

Po Jenču pochadźa mjeno wot serbskeho słowa wiwawa, kotrež móhło woznamjenjeć krajinu kołowokoło hórki, kotraž so „horje a dele wije“.

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

W prastawizniskich časach słužeše hórka, z kotrejež poskićeše so wuběrny wuhlad do wšěch směrow, jako wobtwjerdźenje w formje małeho hrodźišća. Tute měješe najskerje – kaž njedaloke Stróžišćo zady Smochćic – funkciju straže nad wikowanskim pućom. Přeměr wonkowneho nasypa wučini 37,5 metrow, přestrjeń znutřka druheho nasypa 15 metrow. Powostanki nasypow su tež dźensa hišće spóznać.

W barokowej dobje natwarichu na Wiwalcy rozhladnu wěžu, kotraž bě do koncepta bliskeho Smochčanskeho hrodoweho parka zapřijata.[1] W bitwje pola Budyšina lěta 1813 wužichu francoske wójska Wiwalcu jako strategiske wuhladnišćo.[2] W lěće 1912 poswjećichu nowu 12 metrow wysoku wuhladnu wěžu, kiž słužeše předewšěm wohnjowej woborje, ale tež zjawnosći.

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 254.
  2. Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 257.
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije