Kisała wišnja
| |
| kisała wišnja (Prunus cerasus) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjad: | (Rosales) |
| swójba: | Róžowe rostliny (Rosaceae) |
| podswójba: | (Spiraeoideae) |
| tribus: | Póčkosadowe rostliny (Amygdaleae) |
| ród: | Prunus |
| družina: | Kisała wišnja[1] |
| wědomostne mjeno | |
| Prunus cerasus | |
| L. | |
Kisała wišnja[1] (Prunus cerasus) je sadowy štom ze swójby róžowych rostlinow (Rosaceae). Dalše ludowe mjena su: wišeń, kisalca[1][2] a kisalnica[2].
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kisała wišnja je kerk abo štom, kotryž docpěje wysokosć wot 3 hač 6 (10) m. Rosćenska forma wariěruje po podłožku, sorće a rězku.
Hałuzy su mjenje nahłe hač při třěšeni.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Ma hrube, na hornim boku błyšćace, rězane, łopjena su jejkojte hač eliptiske. Wone docpěja dołhosć wot 6 hač do 12 cm. Łopjenjowy stołpik zwjetša njenjese žałzy.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot apryla hač do meje. Běłe kćenja so před łopenjemi jewja, docpěja přeměr wot něhdźe 2,5 cm a steja po dwěmaj hač po štyrjoch w sedźacych wokołkach. Jich stołpiki docpěja dołhosć wot 2 hač 4 cm. Krónowe łopješka su nimale kruhojte.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]kisałe płody.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće we swětłych lěsach a žiwych płotach a so často plahuje.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Pochadźa originalnje z juhowuchodneje Europy.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Sorty
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Prunus cerasus var. austera ma wisacy hałuzy, na kotrychž čornojte płody z purpurčerwjenowej brěčku rostu.
- Amarela[3] (Prunus cerasus var. caproniana) njese čerwjene płody z jasnej brěčku.
- Prunus cerasus var. marasca njesu małke, čornojte płody.
Hlej tež
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ 1,0 1,1 1,2 W internetowym słowniku: Sauerkirsche
- ↑ 2,0 2,1 Jurij Kral: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje serbskeje rěče, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2003, ISBN 3-7420-0313-5, str. 148, pod hesłom kisal(i)ca, ale z přełožkom "Weichselkirschbaum", kisalnica, ale z přełožkom "Weichselkirschbaum".
- ↑ W internetowym słowniku: Amarelle
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 682 (němsce)
- Mayer, Schwegler: Welcher Baum ist das?, Bäume, Sträucher, Ziergehölze, ISBN 978-3-440-11273-1, strona 174 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 438 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 418 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Kisała wišnja. W: FloraWeb.de. (němsce)
 |
Tutón zapisk wo botanice je hišće jara krótki. Móžeš pomhać jón dale wutwarjeć. Za to stłóč horjeka na Wobdźěłać.
Jeli maja w druhej rěči hižo wobšěrniši zapisk wo samsnej temje, móžeš tutón tež přełožić. |
Jeli ma zapisk wjace hač jedyn njedostatk, wužij prošu předłohu |