Runa lilijanka
| |
| Runa lilijanka (Anthericum liliago) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Monokotyledony | |
| rjad: | (Asparagales) |
| swójba: | Hromakowe rostliny (Asparagaceae) |
| podswójba: | Agawowe rostliny (Agavoideae) |
| ród: | Lilijanka[1][2] (Anthericum) |
| družina: | Runa lilijanka |
| wědomostne mjeno | |
| Anthericum liliago | |
| L. | |
Runa lilijanka (Anthericum liliago) je rostlina z podswójby agawowych rostlinow (Agavoideae) znutřka swójby hromakowych rostlinow (Asparagaceae).
Po někotrych žórłach so swójskej swójbje lilijankowych rostlinow (Anthericaceae) zarjaduje.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Runa lilijanka naha rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 30 hač do 60 (80) cm.
Stołpiki su zrunane a njehałuzowane.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Na spódku stejace łopjena su wusko-linealne, trawojte, wótre, tworja rozetu a docpěja dołhosć wot hač do 25 cm a šěrokosć wot 2 hač do 5 mm.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot meje hač do junija (julija). Běłe kćenja docpěja šěrokosć wot (2) 3 hač do (4) 5 cm a steja w čumpatych kićach. Šěsć kćenjowe łopješka su samsne a wotstejace. Wone docpěja dołhosć wot 1,5 hač do 3 cm a su nad srjedźišću najšěrše. Płódnik je horjeka stejacy.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Płody su kónčkojte a docpěwaja dołhosć wot 1 hač do 1,5 cm.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće na skalnych zwisach, w suchich trawnikach, w swětłych lěsach na małowapnite pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w srjedźnej a južnej Europje a w małkej Aziji rozšěrjena, ale w Němskej jenož rozpjeršena wustupuje. Wona je w sewjerje Němskeje rědka.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Podobna družina
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Hałžkata lilijanka (Anthericum ramosum) ma rozhałuzowane kwětnistwo. Jeje znutřkowne kćenjowe łopješka su šěrše hač zwonkowne. Płody su kulowate. Rosće na wapnite pódy.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 238.
- ↑ W internetowym słowniku: Graslilie
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, strona 158, je swójbje Liliengewächse zarjadowana (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 184, jako podobna družina Astlose Graslilie (Anthericum liliago) pod hesłom Ästige Graslilie (Anthericum ramosum), je swójske swójbje Grasliliengewächse (Antericaceae) zarjadowana (němsce)
- Steinbachs Großer Pflanzenführer, ISBN 978-3-8001-7567-3, strona 192, je swójbje Liliengewächse zarjadowana (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
Wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Runa lilijanka. W: FloraWeb.de. (němsce)