Prašenska partikla

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije

Prašenske partikle su njeskłonjujomne resp. nječasujomne słowa, kotrež prašenje započinaja abo kónča abo steja znutřka prašenja, ale sam njejsu žane prašenske słowo. W němčinje eksistuja jenož w někotrych narěčach.

Přikłady za němske narěče:

  • korutansce: A wer kummtn heit?; A du håst ka Geld? (kedźbu, zo faluje inwersija při zwěsćacych prašenjach)
  • hornjoawstrišćina: Wås tuast dånn , wånn i amål stiràb? (Što činiš, jeli bych raz zemrěł; ze srjedźowysokoněmskeho , kedźbu poziciju partikla)

W němskej wobchadnej rěči so druhdy "ob" jako prašenska partikla wužiwa:

  • Ob du mir mal hilfst? : Raz mi pomhaš?

Přikłady w druhich rěčach:

  • litawsce: Ar esi ten buvęs? (Sy tam był?)
  • pólsce: Czy tam byłeś? (Sy tam był?)
  • čěsce (we wysokim stilu, zestarjeny): Jestlipak jsi tam byl? (Sy tam był?)
  • chorwatsce: Hoćeš li danas doći? (Přińdźeš dźensa?)
  • serbisce: Da li ćeš danas doći? (Přińdźeš dźensa?)
  • słowjensce: A(li) boš prišel? (Přińdźeš?)
  • rusce: Был ли ты когда-нибудь в Германии? (Byl li ty kogda-nibud' w Germanii?) (Hdy sy w Němskej był?)
  • irsce: An dtiocfaidh tú inniú? (Přińdźeš?)
  • gotisce: Gaulaubjast? (Wěriće?; k inf. glaubjan)
  • łaćonsce: Dicisne linguam latinam? (Rěčiš łaćonsce?)
  • turkowsce: Orada ydın? (Sy tam był?)
  • japansce: 何時です Nan-ji desu ka? (Kelko je?)
  • wysokochinsce: 你喜欢我? (Pinyin Nǐ xǐhuān wǒ ma?, Maš mi rady?)
  • bibliskohebrejsce HaEphraimi atta? (Sy Efraimit?), tak mjenowany "He interrogativum".
  • Esperanto: Ĉu vi havas tempon? (Maš čas?)
  • Lojban: .i xu do se bangu la lojban (Rěčiš Lojban?)
  • starogrjeksce: Ἆρα εἶ Ἀρχίλοχος; (Sy Archilochos?)
  • arabsce: هَل

W někotrych rěčach je wužiwanje prašenskich partiklow trěbne, na přikład w turkowšćinje, kotraž ani intonaciske prašenja ani inwersiju (wuměnjowanje subjekta a predikata za wutworjenje prašenja) njeznaje.

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije