Paprika

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Paprika
Kćějaca Capsicum annuum'
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Jadrowe eudikotyledony
  Asteridy
Euasteridy I
rjad: (Solanales)
swójba: Wrónidłowe rostliny (Solanaceae)
ród: Paprika[1][2]
wědomostne mjeno
Capsicum
L.
Wobdźěłać
p  d  w

Paprika (Capsicum) je ród ze swójby wrónidłowych rostlinow (Solanaceae).

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Ród paprika wobsahuje na formach bohate zelišća, połkerki a kerki.

Kćenja su małke.

Płody su błyšćace barbjene, zwjetša wótro słodźace jahody, kotrež wjele symjenjow wobsahuja.

Systematika[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Znutřka roda so 31 družinow rozeznawa, z kotrychž so pjeć kultiwuja. Z prěnjeho wopisanja roda wot Carl von Linné bu wulka ličba družinow wopisana, kotraž so často jako synonymy k druhim družinam wujewjachu. Po zestajenju z lěta 2007 so sćěhowace družiny rozeznawaja:[3]

Mjeno družiny Prěnje wopisanje Pochad
C. annuum L., 1753 Sewjerna Kolumbiska hač do juha USA
C. baccatum L., 1767 Sewjerna Argentinska, Boliwiska, južna a juhowuchodna Brazilska, Kolumbiska, Paraguay, Peru
C. caballeroi Nee, 2006 Boliwiska
C. campylopodium Sendt., 1846 Južna Brazilska
C. cardenasii Heiser & Smith, 1958 Boliwiska
C. ceratocalyx Nee, 2006 Boliwiska
C. chacoense Hunz., 1950 Sewjerna a srjedźna Argentinska, južna Boliwiska, Paraguay
C. chinense Jacq., 1777 Łaćonska a južna Amerika
C. coccineum (Rusby) Hunz., 1956 Boliwiska, Peru
C. cornutum (Hiern) Hunz., 1956 Južna Brazilska
C. dimorphum (Miers) O.K., 1891 Kolumbiska, Ekwador
C. eximium Hunz., 1950 Sewjerna Argentinska, južna Boliwiska
C. flexuosum Sendtn. Južna a juhowuchodna Brazilska, Paraguay, sewjerowuchodna Argentinska
C. friburgense Barboza & Bianchetti, 2005 Brazilska
C. frutescens L., 1753
C. galapagoense Hunz., 1956 Galapagosowe kupy
C. geminifolium (Dammer) Hunz., 1956 Kolumbiska, Ekwador, Peru
C. hookerianum (Miers) O.K., 1891 Južny Ekwador, sewjerny Peru
C. hunzikerianum Barboza & Bianchetti, 2005 Brazilska
C. lanceolatum (Greenm.) Morton & Standley, 1940 Mexiko, Guatemala
C. mirabile Mart ex. Sendt, 1846 Južna Brazilska
C. parvifolium Sendt., 1846 Kolumbiska, sewjerowuchodna Brazilska, Venezuela
C. pereirae Barboza & Bianchetti, 2005 Brazilska
C. praetermissum Heiser & Smith, 1956 Centralna a južna Brazilska, Paraguay
C. pubescens Ruiz & Pav., 1794 Łaćonska a južna Amerika
C. recurvatum Witas., 1910 Brazilska
C. rhomboideum (Dunal) Kuntze, 1891 Mexiko, Guatemala, Honduras, Kolumbiska, Venezuela, Ekwador, Peru
C. schottianum Sendt., 1846 Brazilska
C. scolnikianum Hunz., 1961 Peru, Ekwador
C. tovarii Eshbaugh, Smith & Nickrent, 1983 Peru
C. villosum Sendt., 1846 Južna Brazilska

Něhdy k rodej Capsicum bu na př. Capsicum anomalum kompletnje z roda wurjadowany a jako Tubocapsicum anomalum rodej Tubocapsicum w druhim tribusu wrónidłowych rostlinow přirjadowany. Tutón ród bu hižo w lěće 1908 wot Tomitaro Makino namjetowany a z wobdźěłanja roda Capsicum wot Armando Hunziker z lěta 1956 powšitkownje připóznaty. Wón wobsahuje po najnowšich spóznaćach sorće Tubocapsicum anomalum a Tubocapsicum obtusum.[4]

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 321.
  2. W internetowym słowniku: Paprika
  3. Eduardo A. Moscone et al.: The Evolution of Chili Peppers (Capsicum – Solanaceae): A cytogenic Perspective. In: D.M. Spooner et al. (Hrsg.): Solanaceae VI: Genomics Meets Biodiversity, ISHS Acta Horticulturae 745, Juni 2007. ISBN 978-90-6605-427-1. Seiten 137–169.
  4. William G. D’Arcy et al.: The genus Tubocapsicum (Solanaceae). W: Bot. Bull. Acad. Sin., Volume 42, 2001. strony 67–84.

Žórło[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Meyers Taschenlexikon Biologie, In 3 Bänden, 2. zwjazk, ISBN 3-411-12023-1, strona 260 (němsce)

Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Capsicum – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow



Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije