Michał Hórnik
Zakładne daty | |
datum narodźenja: | 1. septembra 1833 |
ródna wjes: | Worklecy |
datum zemrěća: | 22. februara 1894 |
městno zemrěća: | Budyšin |
Michał Hórnik (* 1. septembra 1833 we Worklecach; † 22. februara 1894 w Budyšinje) bě serbski duchowny a jedyn z najwažnišich spěchowarjow serbskeho pismowstwa 19. lětstotka.
Žiwjenje
Michał Hórnik wopytaše gymnazij w Budyšinje. Po tym studowaše katólsku teologiju a słowjanski rěčespyt na Karlowej uniwersiće w Praze. Wón zasadźowaše so za lěpše zhromadne dźěło mjez Serbami, njedźiwajo toho hač su ewangelske, katólske, hornjo- abo delnjołužiske Serbja. Dokelž bě Serb, je so z druhimi słowjanskimi ludami jara zwjazany čuł, předewšěm z pólskimi a čěskimi dźěłaćerjami, kotřiž w Němskej bydlachu. Wón spytaše jich w boju přećiwo socialnym njerunosćam a wušparanjam podpěrać. 13. decembra 1862 załoži Hórnik Towarstwo Cyrila a Metoda, zo by serbske, katolske pismowstwo spěchował.
Dźěła
Wón bě załožer hišće dźensa wuchadźaceje katolskeje nowiny Katolski Posoł (1863) a nimo toho tež wažny awtor 1881 załoženych ratarskich měsačnych nowinow Serbski Hospodar. Hromadźe z Christianom Traugott Pfuhlom a Handrijom Zejlerom wuda wón „Lausitzisch-wendisches Wörterbuch - Luziski serbski slownik“ (1866). W lěće 1884 je publikowa wón hromadźe z pólskim historikarjom Wilhelmom Bogusławskim „Historija Serbskeho naroda“. Pod sobupomocy Jurija Łusčanskeho je Nowy Testament do katólskeje (modernizowaneje) wersije Hornjoserbšćiny přełožił. Přez jeho dźěła je při zjednotnjenju hornjoserbskeje spisowneje rěče sobu skutkował.
Posmjertna sława
Worklečanske wobydlerjo su sławnemu synej wjeski 1956 pomnik stajili. Dróze w Budyskim wuchodnym předměsće a w Chrósćicach su po nim pomjenowanej.
Žórła
- Ein kleines Lexikon - Sorben/Serbja. Bautzen: Domowina-Verlag. ISBN 3-7420-0405-0
Eksterne wotkazy
- Literatura wot a wo Michała Hórnika w katalogu SWB, Südwestdeutscher Bibliotheksverbund (němsce)
- Literatura wot Michała Hórnika w katalogu Staatsbibliothek zu Berlin (němsce)