Jan Cyž-Hajničanski

Jan Cyž (přimjeno Hajničanski; němsce Johann Ziesch; * 19. decembra 1883 w Kašecach, † 8. awgusta 1948 w Zhorjelcu) běše serbski katolski farar, narodny prócowar a předsyda Łužiskeje narodneje rady po Druhej swětowej wójnje.

Jan Cyž w młodych lětach (1904)

Narodźi so jako syn žiwnosćerwja a wopytowaše Tachantsku šulu w Budyšinje, potom běše wot 1899 do 1908 chowanc Serbskeho seminara w Praze. Po studiju teologije skutkowaše jako kapłan w Žitawje, Lipsku a Chrósćicach. Wot lěta 1922 běše wón farar w Hajnicach pola Budestec, bu pak w lěće 1940 ze strony nacionalsocialistiskeje wyšnosće wotsadźeny a zajaty w koncentraciskim lěhwje Dachau.

Jan Cyž bě aktiwny čłon serbskeho towaršnostneho žiwjenja. Dźěłaše mjez 1925 a 1937 jako redaktor Krajana, słušeše do předsydstwa Domowiny a bě tež čłon Maćicy Serbskeje, kotrejež zastupjer běše w Serbskej ludowej radźe.

Wot 1940 do 1945 bě zajaty w koncentraciskim lěhwje Dachau.

Po wuswobodźenju w meji 1945 přewza Cyž předsydstwo Łužiskoserbskeho narodneho wuběrka w Praze, kotryž najprjedy zastupowaše njewotwisnosć Łužicy, pozdźišo zjednoćenje z byrgarskej Čěskosłowakskej a steješe tak wot lěta 1946 w opoziciji k Domowinje. 1947 złoži Cyž swoju funkciju w narodnej radźe.

Wón bu ze sylnym wobdźělenjom serbskeho ludu na samsnym dnju kaž Pawoł Šołta na Wotrowskim kěrchowje pochowany.

Žórło

• Manfred Thiemann: Cyž, Jan [1]. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 92f.

Wotkaz

• Zawostajenstwo Jana Cyža-Hajničanskeho w Serbskim kulturnym archiwje (pdf-dataja)