Jan Awgust Pohonč
Jan Awgust Pohonč (němsce Johann August Pohontsch; * 13. julija 1841 w Nowej Wsy/Sprjewja; † 16. junija 1909 w Lipsku) bě wučer, hłowny zastupjer Gothaskeje žiwjenjezawěsćaceje banki w Lipsku a serbski spisowaćel.
Žiwjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Jan Awgust Pohonč narodźi so 13. julija 1841 jako syn žiwnosćerja w Nowej Wsy pola Malešec. Wot 1858 do 1861 wukubła so wón na Krajnostawskim wučerskim seminarje w Budyšinje. Seminar wuchodźiwši bu Pohonč najprjedy domjacy wučer na wšelakich městnach a wot 1864 wučer w Malešecach, hdźež so zdobom z Emmu Fahnauerec z Bobolc woženi. W lěće 1867 powoła so wón za wučerja do ródneje wsy, hdźež hač do 1870 skutkowaše. Po tym běše pjeć lět wučer ewangelskeje šule w Liberecu a bu 1876 na direktora měšćanskeje šule do Tharandta powołany. W lěće 1882 złoži swoje zastojnstwo, zo by w Lipsku hłowne zastupjerstwo Gothaskeje žiwjenjezawěsćaceje banki přijał. W lěće 1904 poda so Pohonč na wuměnk; wot božej ručki zajaty zemrě wón 16. junija 1909 w Lipsku.
Žiwjenje Pohonča steji dospołnje pod wliwom pedagogiskeje ideje. Wón załoži sej hižo jako młody wučer nahladnu pedagogisku knihownju a wobdźěli so aktiwnje na wučerskich zhromadźiznach. Wot lěta 1861 běše Pohonč aktiwny čłon Maćicy Serbskeje, wuda z jeje nakładom 1864 ludowy spis Napoleon I. a jeho wójna a porěča jako zastupjer Lipšćanskich Serbow při połoženju zakładneho kamjenja Serbskeho domu. W powučacym zmysle dopisowaše tež do Łužičana, Předźenaka a Serbskich Nowin. Pohonč běše podpěraćel serbskich studentow w Lipsku, spěchowar a z jeho přećelom fararjom Dučmanom najswěrniši sobustaw tamnišeho serbskeho blida.
Žórle
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Jurij Młynk: Pohonč, Jan Awgust. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 449.
- Ota Wićaz: Nekrolog LX. W: Časopis Maćicy Serbskeje. Lětnik 63 (1910), čo. 2, str. 135–137. (hsb.)