K wobsahej skočić

Horni Wujězd

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Horni Wujězd
Uhyst am Taucher
Połoženje Hornjeho Wujězda na karće Hornjeje Łužicy
Połoženje Hornjeho Wujězda na karće Hornjeje Łužicy
DEC
gmejna: Porchow
zagmejnowanje: 1994
wobydlerstwo: (31. decembra 2022)[1]
wysokosć: 234 metrow n.m.hł.
51.19166666666714.218055555556234
póstowe čisło: 01906
předwólba: 035953
wotwodźene
słowa:
wobydler/ka:
Hornjowujězdźan/-ka
adjektiw:
Hornjowujězdźanski
skłonowanje:
Hornjeho Wujězda, Hornjemu Wujězdej, Horni Wujězd, Hornim Wujězdom, w Hornim Wujězdźe
Pohlad ze zapada
Pohlad ze zapada

Pohlad ze zapada

Stara karta

Horni Wujězd (tež Wujezd abo Wujězd pola Tuchorja, němsce Uhyst am Taucher)[2] je hornjołužiska wjes z 285 wobydlerjemi[3] w sakskim wokrjesu Budyšin. Słuša z lěta 1994 ke gmejnje Porchow a leži pjatnaće kilometrow zapadnje Budyšina při zwjazkowej awtodróze 4.

Wjes nadeńdźe so w zapadnym dźělu hornjołužiskich honow něhdźe wosom kilometrow sewjernje Biskopic. Susodne wjeski su Jědlica a Mały Wosyk za awtodróhu na sewjeru, Panecy a Wulki Wosyk na wuchodźe kaž tež Ledźborecy na juhu. Juhowuchodnje Wujězda rozpřestrěwa so Tuchorski lěs.

Prěnje historiske naspomnjenje jako Vgez je z lěta 1336.[4] We 1880tych lětach měješe wjes po Mukowej statistice cyłkownje 315 wobydlerjow, z nich 211 Serbow (67 %) a 104 Němcow.[5] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 2,6 %.[6] Posledni farar, kiž we Wujězdźanskej cyrkwi serbsce prědowaše, bě Pawoł Božidar Kapler (1887–1942), kotryž wosadu w lěće 1927 wopušći.

W 20. lětstotku zagmejnowaštej so susodnej wjesce Ledźborecy (1936) a Wulki Wosyk (1973).

  • Jan Gotthelf Běmar (1704–1747) – Wujězdźanski farar wot 1738 do 1745
  • Korla Awgust Kalich (1844–1900) – Wujězdźanski farar wot 1872 do 1881
  • Pawoł Krawc (1885–1954) – wučer, ludowy wuměłc; 1910–45 šulski nawoda a kantor, 1945–53 wučer we Wujězdźe
  • Pawoł Božidar Kapler (1887–1942) – Wujězdźanski farar wot 1915 do 1927
  • Jan Wróbl (1800–67) – zahrodkar w Zarěču, wjednik serbskeho burskeho hibanja 1848/49; rodźeny we Wujězdźe
Powětrowy wobraz Wujězda
  1. staw: 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Porchow
  2. Walter Wenzel: Oberlausitzer Ortsnamenbuch (2008), ISBN 978-3-7420-2067-3 (němsce)
  3. 31. decembra 2022; podaća gmejnskeho zarjadnistwa Porchow
  4. Horni Wujězd w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
  5. Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 61. → wšě wjeski
  6. Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 247. [723 wobydlerjow, z nich 12 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 5 z pasiwnymi, 2 serbskej dźěsći abo młodostnaj, 704 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije