Tuchor
|
Tutón zapisk zaběra so z lěsom pola Hornjeho Wujězda, za Budyske pohrjebnišćo hlej Tuchorski kěrchow. |
Tuchor abo Tuchorski lěs (němsce Taucherwald) je 168 hektarow wulki lěs pola Hornjeho Wujězda w zapadnej Hornjej Łužicy.
Geografija
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Lěs leži na teritoriju Porchowskeje gmejny a je wobdaty wot pjeć wjeskow: Wulkeho Wosyka z tak mjenowanej Serbskej hajnkownju na sewjerowuchodźe, Lutyjec na wuchodźe, Stachowa na juhu, Ledźborec na zapadźe a Wujězda na sewjerozapadźe. Najwyši dypk je Brězowa hora (310 m) při južnej kromje Tuchorja.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Mjeno Tuchor je serbskeho pochada a wotwodźenka korjenja, kiž znajemy z adjektiwa „stuchły“ a słowjesa „stuchnyć“ . W staršej serbšćinje běchu tež hišće formy bjez spočatneho s.
Lěs bě prawdźepodobnje wot lěta 1484 we wobsydstwje města Budyšina, kotryž kupi w tutym lěće wjesku Wujězd. Do toho steješe Tuchor pod ležownostnym knjejstwom klóštra Marijina hwězda. Tamniša kapałka bu 1523 wottorhana a před Budyskej měšćanskej murju jako Tuchorska cyrkej zaso natwarjena. Pječa pochadźa Róžeńčanska Marija z lipy z tuteje kapałki, štož je pak njewěste.
Za čas Prěnjeje swětoweje wójny předa město Tuchorski lěs drjewowej firmje, kotraž chcyše jón poprawom wutrjebić. W lěće 1935 bu pak wot stata přewzaty.
Wot 1984 do 1988 stacionowaše sowjetske wójsko we wosom bunkrach wosrjedź lěsa atomowe rakety typa SS-12. Dla toho bě lěs hač do lěta 1991 zawrjene pasmo. 1996 přewza Porchowska gmejna Tuchorski lěs za symbolisku hriwnu.
Wotkazaj
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Gmejna Porchow: Der Taucherwald. Krótki přehlad wo stawiznach lěsa (němsce)
- Informacije a wobrazy wo sowjetskim wojerskim stejnišću w Tuchorskim lěsu (němsce)