Bahnowy łuknadź
| |
| Bahnowy łuknadź (Caltha palustris) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| rjad: | (Ranunculales) |
| swójba: | Maslenkowe rostliny (Ranunculaceae) |
| podswójba: | Ranunculoideae |
| tribus: | Caltheae |
| ród: | Łuknadź[1][2] (Caltha) |
| družina: | Bahnowy łuknadź |
| wědomostne mjeno | |
| Caltha palustris | |
| L. | |
Bahnowy łuknadź (Caltha palustris) je rostlina ze swójby maslenkowych rostlinow (Ranunculaceae). Dalše serbske mjena su łokoćina, błótuch a libjaca kwětka.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Łuknadź je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 50 cm (wot 15 hač 30 cm). Rostlina je słabje jědojta.
Stołpik je nižoležacy hač do wobłukaće postupowace abo zrunane, nahi a dudławy. W hornim dźělu stołpiki su rozhałužkowane.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Łopjena su schódne, wutrobojte, kruhojty abo jěrchenkojte a ćmowozelene. Spódnje łopjena su dołhostołpikate, docpěwaja šěrokosć wot 15 cm, su prědku tupe, na kromje karbikojte abo zubate. Hornje łopjena su sedźace.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wón kćěje wot měrca hač do junija. Kćenja su čworkožołte, docpěwa šěrokosć wot 2,5 hač 5 cm, sedźa na kóncach bóčnych hałuzow a nimaja keluch, ale maja wjele próškowych łopješkow. Wona maja 5 šěroko-owalnych, tučnje błyšćacych kćenjowych łopjenow.
Kćenja buchu wot insektow wopróšene, při čimž wone přez sylnu žołtu barbu, ale tež přez UV-reflektowace brěčkowe znamješka namakaja puć k nektarej.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Płody docpěwaja dołhosć wot 2,5 cm a su hwězdoformowje rozšěrjene a dołhojte.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wón rosće na brjohach rěčkow, na mokrych łukach a rěčnych lěsach. Preferuje mokre, wutkate a bazowe hlinjane a běłohlinowe pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Bahnowy łuknadź je w Europje, w Alpach we wysokosćach wot hač do 2400 m, sewjernej Aziji a Americe rozšěrjeny.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 230.
- ↑ W internetowym słowniku: Sumpfdotterblume
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- GU Maxi-Kompaß Blumen, ISBN 3-7742-3852-9, strona 41 (němsce)
- GU Naturführer Blumen, ISBN 3-7742-1507-3, stronje 38-39 (němsce)
- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 122 (němsce)
- Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 16-17
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 266 (němsce)
- Kral, Jurij: Serbsko-němski słownik hornjołužiskeje rěče. Maćica serbska, Budyšin (1927)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
- Völkel, Pawoł: Hornjoserbsko-němski słownik, Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin (1981)
Eksterne wotkazy
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Bahnowy łuknadź. W: FloraWeb.de. (němsce)