Łuh (Njeswačidło)

**Łuh**
Luga
	Połoženje Łuha na karće Hornjeje Łužicy Połoženje Łuha
	Połoženje Łuha na karće Hornjeje Łužicy Połoženje Łuha
gmejna:	Njeswačidło
zagmejnowanje:	1994
wobydlerstwo:	307 (31. decembra 2022)
wysokosć:	158 metrow n.m.hł.
	51.24666666666714.345277777778158 Koordinaty: 51° 14′ 48″ S, 14° 20′ 43″ W
póstowe čisło:	02699
předwólba:	035933
	wobydler/ka:; Łuhowčan/ka
	adjektiw:; Łuhowski
	skłonowanje:; Łuha, Łuhej, Łuh, Łuhom, we Łuze
	Knježi dwór we Łuze Knježi dwór we Łuze
	wikidata: Łuh (Q162671)

Łuh (němsce Luga) je hornjołužiska wjes, kotraž ke gmejnje Njeswačidło słuša. Je z 307 wobydlerjemi^[2] druhi najwjetši dźěl tuteje gmejny a běše hač do lěta 1994 samostatna gmejna z wjesnym dźělom Chasow (wot 1936).

Geografija[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łuh leži w nižinje Čornicy na prawym brjoze rěčki. Susodne wsy su Chasow na wuchodźe, Miłkecy na juhowuchodźe (wobě w Radworskej gmejnje), Króńca a Zarěč na juhozapadźe kaž tež Wbohow na sewjerozapadźe.

Na hórce Łóžko mjez Łuhom a Chasowom steji wot lěta 1976 něhdyši Zarěčanski wětrnik. Pódla njeho bu w lěće 2021 něhdyši dom kata z Lišeje Hory znowa natwarjeny.

Ležownostne mjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Arnošt Muka je slědowace Łuhowske ležownostne mjena w swojej Statistice zapisał: Wińca, Křemjeń (hórka sewjernje Łuha, dźensa Křemenja), Łóžko (hórka wuchodnje Łuha, hdźež steji dźensa wětrnik), Sróčidło, Kudźeŕki, Šitki, Klipk, na Dołach.

Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wjes naspomni so k prěnjemu razej w lěće 1415 jako Lugk.^[3]

Wobydlerstwo a rěč[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Po Mukowej statistice měješe Łuh we 1880tych lětach cyłkownje 344 wobydlerjow, z nich 303 Serbow (88 %) a 41 Němcow.^[4] Arnošt Černik zwěsći w lěće 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 51,9 %.^[5] Ewangelscy Łuhowčenjo přisłušeja ze 17. lětstotka Njeswačanskej wosadźe.

Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 297 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 43,4 lět (Sakska: 46,4).^[6]

Literatura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Uebigau/Wbohow mit Krinitz/Króńca und Luga/Łuh. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 216–220.

M. Kral: Stawizniske powěsće z našich serbskich wsow [=Serbska ludowa knihownja, čo. 44]. Budyšin, 1937, str. 105–126.
Otto Moser: Luga. W: Gustav Adolf Poenicke (wud.): Album der Rittergüter und Schlösser im Königreiche Sachsen. III. Section: Markgrafenthum Oberlausitz, Expedition des Albums Sächsischer Rittergüter und Schlösser, Leipzig 1859, str. 24 (tekst na Wikisource).
Cornelius Gurlitt: Luga. W: Beschreibende Darstellung der älteren Bau- und Kunstdenkmäler des Königreichs Sachsen. 31. Zwjazk: Amtshauptmannschaft Bautzen (I. Teil). C. C. Meinhold, Dresden 1908, str. 143.

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Njeswačidło
↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Njeswačidło
↑ Łuh w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 55. → wšě wjeski
↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [672 wobydlerjow, z nich 219 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 48 z pasiwnymi, 82 serbskich dźěći a młodostnych, 323 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
↑ Wuslědki ludličenja 2011 za Njeswačidło (pdf)

Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons: Łuh – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow

Wjesne dźěle Njeswačidła

[1] staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Njeswačidło

[2] staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjadnistwa Njeswačidło

[3] Łuh w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)

[4] Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 55. → wšě wjeski

[5] Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [672 wobydlerjow, z nich 219 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 48 z pasiwnymi, 82 serbskich dźěći a młodostnych, 323 bjez znajomosćow] → wšě wjeski

[6] Wuslědki ludličenja 2011 za Njeswačidło (pdf)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]