Łupoj
| |||||
gmejna: | Radwor | ||||
zagmejnowanje: | 1994 | ||||
wobydlerstwo: | 189 (31. decembra 2022)[1] | ||||
přestrjeń: | 6,99 km² | ||||
wysokosć: | 155 metrow n.m.hł. | ||||
51.26638888888914.398333333333155
| |||||
póstowe čisło: | 02627 | ||||
předwólba: | 035935 | ||||
wotwodźene słowa: |
| ||||
wikidata: Łupoj (Q160535)
|
Łupoj (němsce Luppa) je cyrkwinska wjes ze 189 wobydlerjemi[2] we wuchodźe hornjołužiskeho wokrjesa Budyšin. Słuša wot lěta 1994 ke gmejnje Radwor a leži 155 m nad mórskej hładźinu na lěwym boku Łomšćanki w krajinje hornjołužiskeje hole a hatow. Hač do lěta 1994 bě samostatna gmejna z Łupjanskej Dubrawku, Bukowku a Łomskom jako wjesne dźěle.
Susodne wjeski su Łomsk na sewjerowuchodźe, Nowe Bronjo na juhu a Łupjanska Dubrawka na sewjerozapadźe. Do Łupoje słuša tež małe sydlišćo Bukowka w lěsu něhdźe kilometer sewjerowuchodnje wsy.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prěnje historiske naspomnjenje jako Luppa je hakle z lěta 1563[3]. Znajmjeńša ze 17. lětstotka bě wjes tež knježe sydło. Mjez lětomaj 1739 a 1954 měješe Łupoj swójsku (serbsku) šulu.
Při wojowanjach kónc Druheje swětoweje wójny bu Łupoj mjez 26. a 28. aprylom 1948 ćežko wobškodźena.
Wobydlerstwo a rěč
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]W lěće 1884 měješe Łupoj po Mukowej statistice 143 wobydlerjow, z nich 131 Serbow (92 %).[4] Arnošt Černik zwěsći 1956 serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 41,2 %.[5]
Po ludličenju w lěće 2011 bydlachu we wsy 205 wobydlerjow w přerěznej starobje wot 43,8 lět (Sakska: 46,4).[6]
Křesćanscy Łupjenjo su přewažnje protestanća. Łupoj ma swójsku ewangelsku wosadu. Katolscy wobydlerjo přisłušeja Radworskej wosadźe.
Wosada
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]1878/79 natwari so we Łupoji, ležacej w ewangelskej diasporje, ewangelska cyrkej. Do Łupjanskeje ewangelskeje wosady – dźensa dźěl wosady Minakał-Łupoj – słušeja ewangelscy wobydlerjo Łupoje, Bronja, Łupjanskeje Dubrawki a Radworja. Posledni serbski a zdobom posledni wosadny farar bě Měrćin Fulant († 1985).
Literatura
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Luppa/Łupoj mit Luppedubrau/Łupjanska Dubrawka. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 206sl.
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Radwor
- ↑ staw: 31. decembra 2022; Podaća gmejnskeho zarjada Radwor
- ↑ Łupoj w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
- ↑ Ernst Tschernik: Die Entwicklung der sorbischen Bevölkerung. Akademie-Verlag, Berlin 1954, str. 55. → wšě wjeski
- ↑ Ludwig Elle: Sprachenpolitik in der Lausitz. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1995, str. 245. [560 wobydlerjow, z nich 172 dorosćenych z aktiwnymi znajomosćemi serbšćiny, 17 z pasiwnymi, 42 serbskich dźěći a młodostnych, 329 bjez znajomosćow] → wšě wjeski
- ↑ Wuslědki ludličenja 2011 za Radwor (pdf)
Wotkaz
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Boranecy | Bronjo | Čorny Hodler | Droby | Haj | Hat | Chasow | Chelno | Kamjenej | Łomsk | Łupjanska Dubrawka | Łupoj | Lipič | Lutobč | Měrkow | Miłkecy ze Stróžišćom | Minakał | Nowe Boranecy | Nowe Bronjo | Wjesel | Wulki Přezdrěń z Přezdrěnkom