K wobsahej skočić

Zadar

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Zadar
Zadar na karće Chorwatskeje
Zadar na karće Chorwatskeje
DEC
Wopon
wopon
wopon
Zakładne daty
stat Chorhoj Chorwatskeje Chorwatska
županija Zadar
wysokosć 0 metrow n.m.hł.
přestrjeń 194 km²
wobydlerstwo 75.062 (2011)
hustosć zasydlenja 386,9 wob./km²
póstowe čisło 23 000
předwólba (+385) 023
awtowa značka ZD
adresa Narodni trg 1
23 000 Zadar
webstrona grad-zadar.hr
Napohlad stareho města
Napohlad stareho města
Wobdźěłać
p  d  w
44.12027777777815.230555555556

Zadar (italsce Zara) je město při Jadranskim morju w Chorwatskej a z něhdźe 75.000 wobydlerjemi pjate najwjetše město w kraju. Přistawne město nadeńdźe so w sewjernej Dalmaciskej něhdźe 270 kilometrow južnje Zagreba a 130 kilometrow sewjerozapadnje Splita při jadranskim brjoze napřećo kupje Ugljan.

Zadar je zarjadniske sydło Zadarskeje županije, sydło romsko-katolskeho arcybiskopstwa, w lěće 2003 załoženeje uniwersity a woblubowany turistiski cil.

Na městnje dźensnišeho Zadara běše hižo w ilyriskim času sydlišćo. Romske žórła naspomnja je jako Iader abo Iadera, pola Konstantinoas Porphyrogennetosa w 10. lětstotku rěka město Diadora.

Hižo Romjenjo natwarichu tule w druhim lětstotku do Chrystusa kapitol, měšćanske murje, kupjele a akwedukt. Po rozpadźe Zapadoromskeho mócnarstwa sta so Zadar ze stolicu bycantinskeje prowincy Dalmacija. Po nadpadach namórskich rubježnikow poda so Zadar wokoło lěta 1000 pod škit bjenatskeje republiki. W lěće 1069 přińdźe pod kralom Petrom Krešimirom IV. prěni raz ke Chorwatskej. W lěće 1202 zdobychu Bjenatčenjo město wróćo.

Jako přewzachu Osmanojo w běhu 16. lětstotka zadni kraj, wutwarichu Bjenatčenjo Zadarske wobhrodźenja. Hač do lěta 1797 wosta Zadar stolica bjenatskeje dwójneje prowincy Dalmazia e Albania. Po padźe Bjenatkow přeńdźe Zadar k Rakuskej a wosta tež po Napoleonowych wójnach hač do kónca Prěnjeje swětoweje wójny jako stolica Dalmaciskeho kralestwa w jeje wobsydstwje. W druhej połojcy 19. lětstotka bě ze srjedźišćom chorwatskeho narodneho hibanja w Dalmaciskej. Po poražce Rakusko-Wuherskeje w Prěnjej swětowej wójnje přeńdźe město hromadźe z nimale wšěmi dalmaciskimi kupami k Italskej a po Druhej swětowej wójnje k znowa załoženej Juhosłowjanskej. W Chorwatskej wójnje 1990tych lět bu město wot 1991 do 1993 wot juhosłowjanskeho wójska woblěhowane a bu přez nadběhi a bombardowanja wobškodźene.

 Commons: Zadar – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije