Wšědna lěšćina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Wšědna lěšćina
Ilustracija wšědneje lěšćiny (Corylus avellana)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Rosidy
Eurosidy I
rjad: (Fagales)
swójba: Brězowe rostliny (Betulaceae)
podswójba: Lěskowe rostliny (Coryloideae)
ród: Lěšćina[1][2] (Corylus)
družina: Wšědna lěšćina
wědomostne mjeno
Corylus avellana
L.
Wobdźěłać
p  d  w

Wšědna lěšćina (Corylus avellana) je kerk z podswójby lěskowych rostlinow (Coryloideae) znutřka swójby brězowych rostlinow (Betulaceae). Dalše serbske mjena su lěska[1][2], lěsna worješina, worješnička, lěsny worjech a worješk.

Wopisanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Wšědna lěšćina je wjacorozdónkowy kerk, kotryž docpěje wysokosć wot 2 hač do 6 m (wot 3 hač do 5 m).

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łopjena su owalne, kulowate abo wutrobojte a njeprawidłownje hrubje a dwójce zubate. Wone su mjechko kosmate a docpěja dołhosć wot 5 hač 12 cm.

Jich nazymske barbjenje je blědožołte.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot februara hač do apryla. Muske micki docpěja dołhosć wot (2-8) 10 cm. Wone hižo w zymje jewja, a so w zažnym nalěće puknu. Płodowa wobalka je rołkojta abo zwónčkojta a něhdźe tak dołha kaž worjech. Žónske kćenja čerwjenu pěstu maja, su w pupku schowane a steja po dwěmaj hač po šesćoch.

Za čas ćopłych dnjow nalěto pčołki kerki wopytaja. Wone so wot próška žiwja jako jedne jich žórłow cyroby. Ale kerk njewopróša, dokelž žónske kćenja njewopytaja.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Płody su twjerdoskorpiznate, brune lěškowe worješki. Zrałe worješki njesu zelenu, na kromje trundlatu wobalku, kotraž wjeršk worješka swobodny wostaji.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rosće w žiwych płotach, na lěsowych kromach, w lisćowych lěsach a na blokowych smjećowych skłoninach.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Rostlina je w Europje, w zapadnej Aziji a w sewjernej Africe rozšěrjena.

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. 1,0 1,1 Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 235.
  2. 2,0 2,1 W internetowym słowniku: Haselnußstrauch

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Botanica, Bäume und Sträucher, Über 2000 Pflanzenporträts, ISBN 978-3-8331-4467-7, strona 279 (němsce)
  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 446 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 400 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije