Jurij Wjela

Jurij Wjela

Jurij Wjela (němsce Georg Wehle; * 4. měrca 1892 w Kubšicach, † 6. apryla 1969 w Budyšinje) bě serbski wučer, docent a spisowaćel kaž tež awtor serbskich wučbnicow. W lěće 1968 dósta Myto Ćišinskeho za swoje literarne dźěło.

Syn skałarja běše wot 1907 do 1913 ze seminaristom na Krajnostawskim wučerskim seminarom w Budyšinje a nastupi w lěće 1913 swoje prěnje městno jako wučer w Njeswačidle, hdźež hač do lěta 1919 wosta. Wot 1916 do 1918 bě jako wojak w prěnjej swětowej wójnje. 1919–26 wučerješe w Komorowje a 1927–37 w Budestecach. Jako aktiwny čłon serbskich towarstwow a awtor dramatiskich hrow kaž na přikład „Paliwaki“ bu w lěće 1937 wot nacionalsocialistow z Łužicy wuhnaty.

Row Jurja a Anny Wjelic na Tuchorskim kěrchowje w Budyšinje

Po kóncu druheje swětoweje wójny běše z načolnikom šulskeho wotrjada Domowiny a pomha tam a jako awtor wučbnicow při natwarju serbskeho šulstwa. Najwjetši dźěl jeho historisko-prozaiskeho dźěła nasta hakle na wuměnku, tak jako historiski swójbny roman zapołožene Robotow pak njeby kónc, kotrež so ze serbskimi wsami wokoło Droždźija zaběra.

Jurij Wjela bě zmandźeleny z Anny, rodźenej Krausec (1896–1972). Wot lěta 1911 běše sobustaw Maćicy Serbskeje.

Twórby

• Paliwaka. Dźiwadłowa hra, Budyšin 1936
• Wučer mjez ludom. LND, Budyšin 1962
• Bjez prócy a potu njepřińdźeš k złotu. LND, Budyšin 1965
• Robotow pak njebě kónc. LND, Budyšin 1968
• Pětr z Přišec: LND, Budyšin 1968
  • čěsce Budyšínský písař, 1986, Albatros, přełožk Emil J. Havlíček

Žórła

• Ingrid Juršikowa: Wjela, Jurij. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 620sl.