Rackwitz
| ||
| Wopon | ||
|---|---|---|
| ||
| Zakładne daty | ||
| stat |  Němska
| |
| zwjazkowy kraj |  Sakska
| |
| wokrjes | Sewjerosakski | |
| wysokosć | 129 metrow n.m.hł. | |
| přestrjeń | 35,85 km² | |
| wobydlerstwo | 5.412 (31. dec 2021)[1] | |
| hustosć zasydlenja | 151 wob. na km² | |
| póstowe čisło | 04519 | |
| předwólby | (+49) 034294 a 034202 | |
| awtowa značka | TDO, DZ, EB, OZ, TG, TO | |
| Politika a zarjadnistwo | ||
| wjesnjanosta | Steffen Schwalbe (bjezstronski) | |
| adresa | Hauptstraße 11 04519 Rackwitz | |
| webstrona | gemeinde-rackwitz.de | |
| Połoženje w Sakskej | ||
  | ||
wikidata: Rackwitz (Q16063)
| ||
Rackwitz je sakska gmejna w Sewjerosakskim wokrjesu, při sewjernej měšćanskej kromje Lipska.
Geografija[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Rackwitz leži něhdźe dźesać kilometrow sewjernje Lipšćanskeho centruma a třinaće kilometrow južnje Deliča. Krajina słuša k Lipšćanskej nižinowej wužłobinje; přez gmejnu ćeče rěka Lober, přitok Modłeje. Blisko Rackwitza nadeńdźetej so Schladitzski jězor a Werbelinski jězor, něhdyšej brunicowej jamje.
Gmejnske dźěle[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Nimo toho słušeja ke gmejnje zahony za brunicu wotbagrowanych wsow Schladitz z Kömmlitzom, Kattersnaundorf a Werbelin.
Stawizny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Kónčina wokoło Rackwitza bě prjedy wot Serbow wobsydlena, štož je na wjesnych mjenach widźeć. Mjeno Rackwitz pochadźa ze serbskeho słowa rak (Rakowica). Wjeska Podelwitz płaći jako najstarši dźěl dźensnišeje gmejny a bu wokoło lěta 1250 prěni raz naspomnjena. Wokoło 1349/50 namakaja so wopisma, w kotrychž so wjesce Zschortau a Rackwitz naspomnitej.
W lěće 1815 přińdźe hač dotal sakski Rackwitz po wobzamknjenjach Wienskeho kongresa k pruskemu wokrjesej Delič w Mjezyborskim knježerstwowym wobwodźe.[2] Jeničce Podelwitz zwosta w Sakskej.
1939 załoži so zhromadna gmejna Rackwitz z dotalneju gmejnow Rackwitz a Güntheritz. Tuta přińdźe 1952 k Lipšćanskemu wokrjesej.
Zagmejnowanja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
| něhdyša gmejna | datum | přispomnjenje |
|---|---|---|
| Biesen | 1. julija 1950 | zagmejnowanje do Zschortauwa |
| Brodenaundorf | 1. julija 1950 | zagmejnowanje do Zschortauwa |
| Güntheritz | mjez 1925 a 1939 | zagmejnowanje do Rackwitza |
| Kattersnaundorf | 1981 | 1981 za brunicowu jamu wotbagrowany; tohodla zagmejnowany do Zschortauwa |
| Kömmlitz | 1. apryla 1936 | zagmejnowanje do Schladitza, 1986–89 wotbagrowany a zagmejnowany do Rackwitza |
| Kreuma | 1. meje 1974 | zagmejnowanje do Zschortauwa |
| Lemsel | 1. měrca 1994 | zagmejnowanje do Zschortauwa |
| Podelwitz | 1999 | zagmejnowanje do Rackwitza |
| Schladitz | 1989 | 1986–89 wotbagrowany za brunicu; tohodla do Rackwitza zagmejnowany |
| Werbelin | 1. januara 1957 | zagmejnowanje do Kattersnaundorfa, dla wotbagrowanja Kattersnaundorfa w lěće 1981 do Zschortauwa zagmejnowany, 1992 wotbagrowany |
| Zschortau | 1. měrca 2004 | zagmejnowanje do Rackwitza |
Wuwiće wobydlerstwa[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
| wuwiće wobydlerstwa gmejny Rackwitz | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| lěto | 1818 | 1880 | 1895 | 1910 | 1925 | 1939 | 1946 | 1950 | 1964 | 1990 | 2000 | 2013 | 2015[3] |
| wobydlerjo | 76 | 96 | 113 | 124 | 192 | 1.055 | 1.375 | 1.329 | 1.786 | 3.228 | 3.388 | 4.916 | 4.855 |
Zajimawostki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- cyrkej w Podelwitzu wobsteješe hižo w 13. lětstotku
- cyrkej w Zschortauwje
- hród w Zschortauskim parku, dźensa mjezynarodne kubłanišćo
- knježi dom ryćerkubła w Güntheritzu
Infrastruktura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Wobchad[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Přez gmejnu wjedźetej zwjazkowej dróze B 2 a B 184 z Lipska do Deliča. Njedaloko Rackwitza nadeńdźe so wujězd Leipzig-Mitte awtodróhi A 14. Dwórnišći Rackwitz (b Leipzig) a Zschortau nadeńdźetej so při elektrifikowanej železniskej čarje Lipsk – Bitterfeld – Dessau/Wittenberg. Ćahi S-bahny zwjazuja gmejnu z Lipskom.
Njedaloko gmejny nadeńdźe so Lětanišćo Lipsk/Hala.
Kubłanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
W gmejnje stej dwě zakładnej šuli.
Wočerstwjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Blisko Rackwitza nadeńdźetej so dwě něhdyšej brunicowej jamje, kotrejž stej dźensa jězoraj – Schladitzski jězor a Werbelinski jězor.
Wosobiny[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Clara Fechner (1809–1900), spisowaćelka
- Detlev Gröger (1929–2010), chemikar a biologa
Literatura[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- Dorothea und Timotheus Arndt: Die Kirche zu Podelwitz. Spröda : Pietsch, ed. AKANTHUS, 2000, ISBN 3-00-006314-5.
- Reinhard Wilke: Podelwitz – Aus der Geschichte eines Kirchortes und Bauerndorfes im Norden von Leipzig. Beucha: Sax-Verlag, 2007, ISBN 978-3-86729-002-9.
Wotkazaj[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
Commons: Rackwitz – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow- Rackwitz w Digitalnym stawizniskim zapisu městnow Sakskeje (němsce)
Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]
- ↑ Aktualne ličby wobydlerstwa po gmejnach 2021; Statistiski krajny zarjad Sakskeje
- ↑ Karlheinz Blaschke, Uwe Ulrich Jäschke: Kursächsischer Ämteratlas. Leipzig 2009, ISBN 978-3-937386-14-0; str. 56 sl.
- ↑ Daten und Fakten.
Arzberg | Bad Düben | Beilrode | Belgern-Schildau | Cavertitz | Delič (Delitzsch) | Doberschütz | Dolan (Dahlen) | Domič (Dommitzsch) | Dreiheide | Elsnig | Jesewitz | Jiłow (Eilenburg) | Krostitz | Laußig | Liebschützberg | Löbnitz | Mockrehna | Mohilno (Mügeln) | Naundorf | Rackwitz | Skudźicy (Schkeuditz) | Schönwölkau | Taucha | Torhow (Torgau) | Trossin | Wermsdorf | Wiedemar | Woseč (Oschatz) | Zschepplin