Pretoria
| ||
Wopon | ||
---|---|---|
| ||
Zakładne daty | ||
stat | Južna Afrika | |
prowinca | Gauteng | |
wysokosć | 1.367 metrow n.m.hł. | |
přestrjeń | 687,54 km² | |
wobydlerstwo | 741.651 (2011) | |
hustosć zasydlenja | 1.078,7 wob./km² | |
webstrona | tshwane.gov.za | |
Union Buildings, sydło knježerstwa | ||
Pretoria (tež Tshwane) je stolica republiki Južneje Afriki a sydło eksekutiwy. Nimo njeje matej tež měsće Kapstadt jako sydło parlamenta (legislatiwy) a połlětne sydło knježerstwa wot januara do junija a Bloemfontein jako sydło najwyšeho sudnistwa (judikatiwy) někotre funkcije stolicy. Pretoria nadeńdźe so na sewjeru kraja w prowincy Gauteng na wysokosći wot nimale 1400 metrow nad mórskej hładźinu a něhdźe 56 kilometrow sewjernje Johannesburga. Leži w škitanym, ćopłym a płódnym dole, wobdate wot hórskeho rjećaza Magaliesowych horin a słuša k měšćanskej gmejnje Tshwane. Z nimale 750.000 wobydlerjemi w měsće a třomi milionami w metropolowym rumje słuša k najwjetšim městam Južneje Afriki.
Město je stejišćo třoch uniwersitow.
W Pretoriji knježi subtropiska klima z přerěznymi maksimalnymi temperaturami wot 18,9° C w juniju hač do 28,5° C w januarje. Zymske měsacy mjez meju a septembrom su suche; wjetšina dešća pada mjez nowembrom a januarom.
Stawizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Dźensniše město so w lěće 1855 wot Marthinusa Wessela Pretoriusa załoži, kiž pomjenowa sydlišćo po swojim nanu Andries Pretorius, buriskim generalu. Hižo do toho bě płódna dolina wot afriskich kmjenow wobsydlena. Hižo 1860 sta so Pretoria ze stolicu Južnoafriskeje republiki, byrnjež měła w tutym času jenož wokoło 300 wobydlerjow a něhdźe 50 twarjenjow. Po Prěnjej buriskej wójnje njewotwisne buriske republiki buchu w lěće 1910 zjednoćene do Južnoafriskeje unije, kotrejež stolica bě znowa Pretoria. Njehladajo na to dósta hakle dnja 14. oktobra 1931 měšćanske prawo.