Prawa křižowka
| |
| Prawa křižowka (Leonurus cardiaca) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Euasteridy I | |
| rjad: | (Lamiales) |
| swójba: | Cycawkowe rostliny (Lamiaceae) |
| podswójba: | Lamioideae |
| ród: | Křižowka (Leonurus) |
| družina: | Prawa křižowka |
| wědomostne mjeno | |
| Leonurus cardiaca | |
| L. | |
Prawa křižowka (Leonurus cardiaca) je rostlina ze swójby cycawkowych rostlinow (Lamiaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prawa křižowka je zrunana rostlina, kotraž docpěwa wysokosć wot 30 hač 100 cm.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Łopjena su kosmate, rukojte, třidźělne hač sydomdźělne, na hornim boku ćmowozelene, na delnim boku swětłozelene a docpěwaja dołhosć wot 6 hač 12 cm. Hornje łopjena su třilapate.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot junija hač awgusta. Kćenja steja w mutličkojtych, jedyn nad druhim stejacych dźělnych kwětnistwach. Swětłopurpurowa króna je dwuhubkowa a docpěwa dołhosć wot 8 hač 11 mm. Keluch je zwónčkojty, prawidłownje pjećzubaty a docpěwa dołhosć wot 5 hač 8 mm. Próškowe łopješka daloko z krónoweje rołki wusahuja.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće na pućach, płotach. Preferuje wutkate hlinjane pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w nimale cyłej Europje rozšěrjena.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Prawa křižowka bě stara lěkarska rostlina.
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 242 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)