K wobsahej skočić

Ob

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Ob blisko Barnawla
Satelitowy wobraz Obskeho wuliwa
Kopjenje lodu na Obje

Ob (rusce Обь) je 3.650 kilometrow dołha rěka w zapadnej Sibirskej a płaći nimo Jeniseja a Leny k najwažnišim wodowym pućam Sibirskeje. W rěčnym systemje namaka so wjace hač 260 přistawow a kótwišćow.

Dalše mjena rěki su As (chantisce a manzisce za „wulku wodu“), Salja-Jam (nencisce za „rěka krajneho jazyka“), Kwai a Eme (selkupisce za „dušu“ resp. „mać“), Omar (tatarsce) a Tojbodym (teleutisce za „wulku rěku“).

Ob nastawa při zjednoćenju w južnosibirskim Altaju so wužórlowaceju rěkow Bija a Katun blisko města Bijsk. Rěka přeběži pod městom Barnawl Kamenski spjaty jězor a potom Nowosibirski spjaty jězor, při kotrehož rěčnej zawěrje so wulkoměsto Nowosibirsk namaka, kotrež je tež najwjetše sydlišćo při rěce. Za Nowosibirskom běži Ob do sewjerozapadneho směra přez Zapadosibirsku nižinu, hdźež pasěruje města Nižnewartowsk, Surgut a Chanty-Mansijsk. Za Chanty-Mansijskom rozdźěluje so rěka do Wulkeho a Małeho Oba, kotrejž so hakle po 450 kilometrami před sydlišćom Salechard zaso zjednoćitej. Za Salechardom wuliwa so rěka do Obskeho zaliwa na wuchodnym boku Jamalskeje połkupy, kotryž je wjace hač 800 kilometrow dołhi a hač do 70 kilometrow šěroki, njesłuša pak hižo k rěčnemu běhej, ale ke Karaskemu morju, kotrež přisłuša Arktiskemu oceanej.

Ob je w swojim hornim běhu přerěznje 150 dnjow zamjerznjeny a w delnim běhu samo wokoło 220 dnjow. W nalěću dóńdźe dla kopjenja lodu často k přepławjenjam na šěrokosći wot wjace hač 40 kilometrow.

Přitočnišćo rěki je z přestrjenju wot 2.972.000 km² wjace hač wósom króć wjetši hač Němska a rozpřestrěwa so přez Rusku, Kazachstan, Chinsku a Mongolsku. Najdlěši a zdobom najwažniši přitok Oba je Irtyš, kotryž so w Kazachstanje wužórli. Wódny staw Oba je wosebje wotwisny wot počasa. Blisko wuliwa do Obskeho zaliwa leži přerězny wotliw mjez 3.460 m³/s w měrcu a 32.630 po taću sněha w juliju.

 Commons: Ob – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije