Nowa Gineja

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Nowa Gineja
Swójske mjeno New Guinea/Papua
Topografiska karta Noweje Gineje
Topografiska karta Noweje Gineje
połoženje Ćichi ocean
stat Papuwa-Nowa Gineja, Indoneska
-5142Puncak Jaya, 4884 m
Nowa Gineja na karće Papuwa-Noweje Gineje
Nowa Gineja na karće Papuwa-Noweje Gineje
DEC
Nowa Gineja
Nowa Gineja
dołhosć 2398 kmdep1
šěrokosć 400 kmdep1
přestrjeń 786.000 km²dep1 w3
najwyše městno Puncak Jaya, 4884 mdep1 w3
wobydlerstwo 7.500.000 (2005)
hłowne městno Port Moresby
Wobdźěłać
p  d  w

Nowa Gineja (jendźelsce New Guinea, tokpisinsce Niugini, malajsce Papua) je kupa w juhozapadnym Pacifiku, kotraž słuša geografisce do Oceanije a je z přestrjenju wot 786.000 km² po Grönlandskej druha najwjetša kupa na zemi. Wuchodna połojca słuša k 1975 załoženemu statej Papuwa-Nowa Gineja; zapadny dźěl je z lěta 1963 wobsadźeny wot Indoneskeje. Kupa je 2400 kilometrow dołha a hač do 400 kilometrow šěroka.

Na Nowej Gineji nadeńdu so najwjetši tropowy lěs Awstralazije, najbohatše korališća swěta a najwjetša biodiwersita zwonka Amaconasa. Jónkrótne je tež rěčna wšelakorosć na kupje, hdźež wužiwa so něhdźe 1000 wšelakich rěčow.

Najwyši dypk na kupje je wjeršk hory Puncak Jaya (tež Carstenszowa pyramida; 4884 m), na kotrymž nadeńdu so najebać połoženja blisko ekwatora hišće powostanki lodowca. Najwjetše město je stolica Papuwy-Noweje Gineje, Port Moresby. Cyłkownje bydli 7,5 milionow ludźi na Nowej Gineji.

Sewjerowuchodny dźěl kupy bě wot 1884 do 1919 z němskej koloniju.

Wotkaz[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

 Commons: Nowa Gineja – Zběrka wobrazow, widejow a awdiodatajow
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije