Mały žiłan
| |
| Mały žiłan (Agrimonia eupatoria) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| rjad: | (Rosales) |
| swójba: | Róžowe rostliny (Rosaceae) |
| podswójba: | (Rosoideae) |
| ród: | Žiłan[1] (Agrimonia) |
| družina: | Mały žiłan |
| wědomostne mjeno | |
| Agrimonia eupatoria | |
| L. | |
Mały žiłan (Agrimonia eupatoria) je rostlina ze swójby róžowych rostlinow (Rosaceae).
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Mały žiłan je trajne zelo, kotrež docpěwa wysokosć wot 30 hač 100 cm.
Stolpik je kosmaty, ale nic lěpjaty.
Łopjena
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Łopjena wutworja spódnju rozetu a su schódne na stołpiku. Wone su njeporowje pjerite, na delnim boku běłopjelsćojte, wobsteja z 5-9 wulkich, hrubje zubatych pjerowych porow a docpěwaja dołhosć wot 10 hač 15 cm.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot junija hač septembra. Złotožołte kćenja su pjećličbne, steja w dołhej, čumpatej, bjezłopjenowej kići a docpěwaja wulkosć wot 0,7 hač 1 cm. Krónowe łopješka su žołte. Keluch je brózdźeny a njese wotstejace kałače, kotrež za čas dozrawjenosće su twjerde.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Płód je twjerdy, kehelojty, brózdźeny a njese prědku mnoholičbne hóčki, při čimž zwonkowne prawokutnje wotsteja.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće w žiwych płotach, lěsach, na skłoninach, w kerčinach a na suchich trawnikach. Preferuje wjace mjeńše wutkate a bazowe suche pódy na słónčnych stejnišćach.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w nimale cyłej Europje rozšěrjena.
Podobna družina
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Wulki žiłan (Agrimonia procera) ma žałzojće kosmaty stołpik. Hóčki płodow su dozady měrjene.
Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 134 (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 280 (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
