Módra šlinčina

Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije
Módra šlinčina
Módra šlinčina (Medicago sativa)
systematika
Domena Eukaryoty
Swět Rostlinstwo
  Eurosidy I
rjad: (Fabales)
swójba: Łušćinowcy (Fabaceae)
podswójba: Mjetelojte kwěty (Faboideae)
ród: Šlinčina[1] (Medicago)
družina: Módra šlinčina[2]
wědomostne mjeno
Medicago sativa
L.
Wobdźěłać
p  d  w

Módra šlinčina[2] (Medicago sativa) je wužitna rostlina ze swójby łušćinowcow (Fabaceae). Dalše mjeno je lucerna[2].

Módra šlinčina
Symjenja
ilustracija, Otto Wilhelm Thomé (1885)

Wopis[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Módra šlinčina je zrunane, nimale nahe trajne zelo, kotrež docpěje wysokosć mjezy 20 a 80 cm. Rostlina jako hromadźer dusyka pódu polěpšuje.

Stołpik je zrunany, nimale nahi.

Łopjena[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Łopjena su třiličbne. Pjerite łopješka docpěja dołhosć wot 2 hač do 3 cm a na špicku su zubate a kałačikowótre. Při tym srjedźne łopješko je dlěje stołpikate.

Kćenja[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Kćěje wot junija hač do septembra. Módre hač wioletne kćenja docpěja dołhosć wot 8 hač 12 mm a steja w łopješkopažostejacych, hłójčkoformowych, hustych kićach. Króna je módra abo fijałkojta.

Kćenja buchu nimale dospołnje wot čmjełow wupróšene, kaž pospyty w Šwedskej su pokazowałe.

Płody[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Płody su łušćiny, kotrež maja 2-3 wukorkowakojte zawitki.

Stejnišćo[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Módra šlinčina rosće ruderalnje na wobwliwowanych połsuchich trawnikach a na suchich łukach, na ćopłych suchich trawnikach, při pućnych kromach a na skłoninach. Wona je často kultiwowana.

Rozšěrjenje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Pochadźa originalnje ze zapadneje Azije. Hižo je z antiki kulturna rostlina, ale nětko tež wodźiwjena wustupuje.

Módra šlinčina je w nimale cyłej Europje z wuwzaćom sewjera rozšěrjena.

Wužiwanje[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Módra šlinčina je asimilacije dla dusyka z pomocu bakterijow hódnotna picowa rostlina. Łopjena wobsahuja prowitamin A, witaminy C, D, E, K1, ale tež mineralije. Tohodla wone so móžeja w supach kaž zelenina, kaž solotej, we přirodnej hojenskej znajomosći kaž dodawar wapna a přećiwo anemiji wužiwać. Industrija zhotowja z tuteje rostliny chlorofyl, karotin, witamin K1 a ranu hojacu žałbu.

Podobna družina[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Nóžki[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  1. W internetowym słowniku: Schneckenklee
  2. 2,0 2,1 2,2 W internetowym słowniku: Luzerne

Žórła[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

  • Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 306 (němsce)
  • Seidel/Eisenreich: BLV Bestimmungsbuch Blütenpflanzen, ISBN 3-405-13557-5, stronje 210-211 (němsce)
  • Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 234 (němsce)
  • Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
  • Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
  • Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
  • Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)

Eksterne wotkazy[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]

Commons
Commons
Z Wikipedije, swobodneje encyklopedije