Wšědna psowodźina
| |
| Wšědna psowodźina (Frangula alnus) | |
| systematika | |
|---|---|
| Domena | Eukaryoty |
| Swět | Rostlinstwo |
| Rosidy Eurosidy I | |
| rjad: | (Rosales) |
| swójba: | Hokowcowe rostliny (Rhamnaceae) |
| ród: | Psowodźina[1][2] (Frangula) |
| družina: | Wšědna psowodźina |
| wědomostne mjeno | |
| Frangula alnus | |
| Mill. | |
Wšědna psowodźina (Frangula alnus) je kerk abo štom ze swójby hokowcowych rostlinow (Rhamnaceae). Družina so wot někotrych awtorow do roda hokowcow (Rhamnus) zarjaduje, a potom ma wědomostne mjeno Rhamnus frangula.
Wopis
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Wšědna psowodźina je kerk abo štom, kotryž docpěwa wysokosć wot 1 hač do 4 m.
Hałuzy njenjesu ćernje a su běle dypkate.
Měnjate łopjena su jejkojte a docpěwaja dołhosć wot 2 hač do 5 (8) cm a šěrokosć wot hač do 5 cm. Wone njesu na kóždym boku 7-12 bóčnych nerwow.
Kćenja
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Kćěje wot meje hač do junija. Pjećličbne kćenja su žołtozelene, likojte, docpěwaja šěrokosć wot něhdźe 5 mm a steja po dwěmaj hač po dźesaćoch w łopjenowych rozporach.
Płody
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Płody su čerwjene, pozdźišo ćmowomódre, 5-8 mm šěroke, kulowate jahody.
Maćizny
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Skora wobsahuje antranoidy.
Stejnišćo
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rosće we łučinach, tymjenjach, wjerbowych kerčinach a we swětłych lěsach. Preferuje włóžne, zwjetŝa małobazowe hłubokosahace pódy.
Rozšěrjenje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Rostlina je w nimale cyłej Europje rozšěrjena.
Wužiwanje
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]Nóžki
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- ↑ Pawoł Völkel: Prawopisny słownik hornjoserbskeje rěče. Hornjoserbsko-němski słownik. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 2005, ISBN 3-7420-1920-1, str. 406.
- ↑ W internetowym słowniku: Faulbaum
Žórła
[wobdźěłać | žórłowy tekst wobdźěłać]- Schauer - Caspari: Pflanzenführer für unterwegs, ISBN 978-3-8354-0354-3, 2. nakład, 2008, strona 460, z wědomostnym mjenom Frangula alnus Mill. a ze synonymom Rhamnus frangula L. (němsce)
- Spohn, Aichele, Golte-Bechtle, Spohn: Was blüht denn da? Kosmos Naturführer (2008), ISBN 978-3-440-11379-0, strona 424, z wědomostnym mjenom Frangula alnus (němsce)
- Brankačk, Jurij: Wobrazowy słownik hornjoserbskich rostlinskich mjenow na CD ROM. Rěčny centrum WITAJ, wudaće za serbske šule. Budyšin 2005.
- Kubát, K. (Hlavní editor): Klíč ke květeně České republiky. Academia, Praha (2002)
- Lajnert, Jan: Rostlinske mjena. Serbske. Němske. Łaćanske. Rjadowane po přirodnym systemje. Volk und Wissen Volkseigener Verlag Berlin (1954)
- Rězak, Filip: Němsko-serbski wšowědny słownik hornjołužiskeje rěče. Donnerhak, Budyšin (1920)
